Chìm trong thua lỗ liên tiếp, ông lớn ngành xi măng tìm lời giải

Vicem là doanh nghiệp thuộc Bộ Xây dựng, có tuổi 45 năm. Vicem quản lý 10 nhà máy trên cả nước với 16 dây chuyền sản xuất, công suất 20 triệu tấn clinker và 27 triệu tấn xi măng mỗi năm. Vicem nổi tiếng với các thương hiệu xi măng Hà Tiên, Hải Phòng, Bỉm Sơn, Hoàng Thạch, Bút Sơn, Hoàng Mai...

Đây cũng là đơn vị duy nhất trong số 6 doanh nghiệp trực thuộc Bộ Xây dựng kinh doanh thua lỗ trong năm 2024. Cụ thể, lợi nhuận công ty mẹ của Vicem âm 236,8 tỉ đồng và lỗ hợp nhất 1.400 tỉ do thị trường kém khả quan.

Năm 2024 là năm lỗ thứ 2 liên tiếp của ông lớn ngành xi măng Việt Nam. Năm ngoái, Vicem lần đầu tiên bị doanh thu âm khoảng 1.129 tỉ đồng do nhu cầu giảm mạnh kể từ khi công bố thông tin năm 2016. Đến hết năm 2023, công ty lỗ lũy kế khoảng 2.240 tỉ đồng.

Chủ tịch HĐTV Vicem Nguyễn Quốc Việt cho biết: Năm 2024 là một năm cực kỳ khó khăn đối với ngành vật liệu xây dựng nói chung và sản xuất xi măng nói riêng. Nguồn cung xi măng vượt xa so với nhu cầu. Giá bán xi măng có xu hướng tiếp tục giảm trong khi giá nguyên, nhiên liệu đầu vào cho sản xuất vẫn duy trì ở mức cao.

Trước tình hình đó, năm 2024, Vicem đã triển khai đồng bộ các giải pháp trong hoạt động sản xuất kinh doanh. Cụ thể, doanh nghiệp đã linh hoạt, chủ động trong việc huy động năng suất lò nung bám sát theo tình hình thực tế thị trường; nâng cao tỷ lệ sử dụng nguyên, nhiên liệu giúp tiết giảm chi phí trong hoạt động sản xuất kinh doanh; rà soát, tiết giảm chi phí trong các khâu sản xuất, quản lý, bán hàng để nâng cao hiệu quả hoạt động.

Đối với giải pháp để thực hiện kế hoạch sản xuất kinh doanh trong năm 2025 và giai đoạn tới, lãnh đạo Vicem cho biết sẽ tiếp tục tập trung triển khai những việc đã thực hiện trong năm 2024, nhưng với tinh thần quyết liệt hơn, toàn diện hơn, kịp thời và sâu sát hơn.

Trong đó, Vicem sẽ tập trung triển khai một số giải pháp trọng tâm như chú trọng công tác quản lý duy tu, bảo trì thiết bị nhằm duy trì sản xuất ổn định; gắn chặt giữa sản xuất, tiêu thụ và quản lý tồn kho tối ưu vận hành; đẩy mạnh áp dụng tiến bộ khoa học công nghệ, tăng cường sử dụng các loại nguyên, nhiên liệu thay thế trong sản xuất clinker và xi măng để sử dụng tiết kiệm tài nguyên không tái tạo, giảm giá thành sản phẩm, tăng sức cạnh tranh.

Bên cạnh đó, Vicem cũng sẽ nghiên cứu, xây dựng phương án sản xuất kinh doanh sản phẩm mới để tăng sức cạnh tranh, đáp ứng nhu cầu thị trường; tăng cường gia công xi măng và tiêu thụ sản phẩm trong nội bộ Vicem, tối ưu hóa logistics, giảm chi phí bán hàng, phát huy lợi thế thương hiệu và hiệu quả chung; tập trung đẩy nhanh tiến độ các dự án tận dụng nhiệt khí thải phát điện đưa vào sử dụng, góp phần nâng cao hiệu quả sản xuất kinh doanh...

Đối với công tác đầu tư xây dựng, Chủ tịch Vicem cho biết sẽ tiếp tục tập trung vào các nhóm lĩnh vực chủ yếu gồm nhóm dự án đầu tư chiều sâu, cải tạo năng lực sản xuất, giảm tiêu hao, giảm phát thải, tăng cường năng lực sử dụng phế phẩm, các ngành công nghiệp khác; nhóm dự án tận dụng nhiệt khí thải để phát điện và các dự án đầu tư xây dựng khác.

Lãnh đạo tổng công ty cũng đã có báo cáo cụ thể các nội dung về tình hình thực hiện tái cơ cấu của doanh nghiệp.

Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh yêu cầu Hội đồng Thành viên, Ban điều hành Vicem cần đổi mới ngay phương thức lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành, nâng cao hiệu quả quản lý, quản trị doanh nghiệp, ứng dụng mạnh mẽ tiến bộ khoa học, công nghệ, rà soát ngay tất cả các khâu đầu vào, tiết giảm các bộ phận, thủ tục không cần thiết nhằm tiết kiệm tối đa chi phí không cần thiết.

Bộ trưởng Minh giao Thứ trưởng Nguyễn Việt Hùng chỉ đạo, tháo gỡ ngay những khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp, chỉ đạo Vicem rà soát, điều chỉnh lại kế hoạch, sản xuất kinh doanh năm 2025 của toàn tổng công ty.

Ở diễn biến liên quan khác, hồi đầu tháng 3, Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về tham những, kinh tế, buôn lậu quyết định khởi tố 4 bị can là cựu lãnh đạo, cán bộ của Vicem về tội "Vi phạm quy định về quản lý, sử dụng tài sản nhà nước gây thất thoát, lãng phí".

Các cựu lãnh đạo Vicem vướng vào vòng lao lý gồm: Lê Văn Chung, nguyên Chủ tịch Hội đồng Thành viên; Nguyễn Ngọc Anh, nguyên Tổng giám đốc; Dư Ngọc Long, nguyên Giám đốc Ban Quản lý dự án; Hoàng Ngọc Hiếu, nguyên Trưởng phòng Thẩm định. Trong đó, ba người bị bắt tạm giam, riêng cựu Tổng giám đốc Nguyễn Ngọc Anh được tại ngoại.

Cuối năm ngoái, Thanh tra Bộ Tài chính công bố kết luận thanh tra Vicem, trong đó chỉ ra nhiều khoản đầu tư của tổng công ty này vào một số doanh nghiệp con tiềm ẩn nguy cơ mất vốn khi phải trích lập dự phòng hơn 3.000 tỉ đồng. Cơ quan này yêu cầu Vicem rà soát, đánh giá các khoản tài chính tại doanh nghiệp kinh doanh kém hiệu quả.

Tuyết Nhung