Chính phủ mới tại Israel: Gạt bất đồng, chống Covid-19

Chủ tịch Liên minh Xanh - Trắng Benny Gantz được đề cử thành lập chính phủ mới của Israel. (Nguồn: Reuters)

Chỉ 2 tuần sau khi kết quả bầu cử được công bố, gió đã xoay chiều tại Tel Aviv. Liên minh ủng hộ đương kim Thủ tướng Benjamin Netanyahu những tưởng đã tới gần với chiến thắng, song trong bỏ phiếu tại Knesset vừa qua, ý kiến của đảng Yisrael Beiteinu của cựu Bộ trưởng Quốc phòng Avigdor Lieberman đã thay đổi cuộc chơi theo hướng có lợi cho ông Benny Gantz. Kết quả, với 61/120 phiếu, Chủ tịch đảng Xanh – Trắng Benny Gantz là người chiến thắng và được Tổng thống Reuven Rivlin đề cử thành lập Chính phủ.

Ở thời điểm hiện tại, việc phá vỡ bế tắc chính trị tại Tel Aviv càng có ý nghĩa hơn bao giờ hết, khi Israel, cũng như nhiều quốc gia trên thế giới, đang chống chọi lại sự lây lan nhanh chóng của đại dịch Covid-19. Tính đến ngày 17/3, Israel đã ghi nhận 337 trường hợp nhiễm Covid-19, hàng chục nghìn người cách ly tại gia, may mắn chưa có tử vong. Tìm kiếm, triển khai hiệu quả và toàn diện các biện pháp phòng, chống dịch đòi hỏi sự vào cuộc quyết liệt của chính quyền Israel.

Tuy nhiên, đây sẽ là nhiệm vụ đầy khó khăn dành cho ông Benny Gantz, đặc biệt khi ông phải đối mặt với ba thách thức sau.

Chống lại sự lây lan mạnh mẽ, chết người của dịch Covid-19 là nhiệm vụ chung của cả đất nước Do Thái, với các biện pháp kịp thời, quyết liệt và toàn diện. Điều này chỉ có thể có được từ một chính phủ đoàn kết, thống nhất và hiệu quả.

Thứ nhất, nội bộ liên minh ủng hộ đảng Xanh – Trắng có sự chia rẽ đáng kể. Dù đều lựa chọn ủng hộ ông Gantz, song đảng của người Arab, Joint List và đảng theo chủ nghĩa quốc gia Yisrael Beitenu do ông Lieberman lãnh đạo chưa bao giờ hòa thuận. Khác biệt trong lập trường chính trị của hai đảng này khi đó sẽ đe dọa tính thống nhất nói riêng và sự tồn tại nói chung của một chính phủ liên minh.

Thứ hai, ông Netanyahu sẽ tiếp tục là thế lực chính trị mà ông Gantz luôn phải hết sức cảnh giác. Ngay sau khi được đề cử, ông Gantz đã khởi động các cuộc đàm phán với ông Netanyahu nhằm thành lập một chính phủ “khẩn cấp” kéo dài 6 tháng, ứng phó với các diễn biến mới từ dịch Covid-19. Tuy nhiên, câu chuyện không đơn giản như vậy: Ông Netanyahu đồng ý với đề xuất nêu trên, song khẳng định ông muốn là người dẫn dắt chính phủ “khẩn cấp”; đồng thời, đảng Likud sẵn sàng bắt tay với liên minh Xanh – Trắng nếu ông có thể làm Thủ tướng trong nửa nhiệm kỳ của Chính phủ mới. Tuy nhiên, ông Gantz đã nhiều lần từ chối tham gia một chính phủ do cá nhân vướng vòng lao lý, ở đây là ông Netanyahu, dẫn dắt.

Thứ ba, ông Gantz chỉ còn chưa đầy 1 tháng để thành lập chính phủ mới, trong khi tình hình dịch bệnh đang diễn biến phức tạp theo từng ngày. Áp lực lớn buộc phải thành lập chính phủ càng nhanh càng tốt để đối phó với Covid-19 có thể khiến ông phải nhượng bộ tại đàm phán với ông Netanyahu hay trong nội bộ phe phái ủng hộ, qua đó tác động tiêu cực tới sự ổn định lâu dài của chính phủ liên minh Xanh – Trắng.

Ờ thời điểm hiện tại, đối phó với dịch Covid-19 trở thành ưu tiên hàng đầu của nhiều quốc gia và Israel không phải là ngoại lệ. Không giống chính trị, virus không phân biệt đảng phái, giai cấp hay màu da, sắc tộc. Chống lại sự lây lan mạnh mẽ, chết người của chúng là nhiệm vụ chung của cả đất nước Do Thái, với các biện pháp kịp thời, quyết liệt và toàn diện. Điều này chỉ có thể có được từ một chính phủ đoàn kết, thống nhất và hiệu quả.

Lưu Huỳnh