Chính phủ Mỹ có thể sắp mở cửa trở lại

Ảnh minh họa - Ảnh: Getty/FT.

Một nhóm các nhà lập pháp của Đảng Dân chủ tại Thượng viện vượt qua ranh giới đảng phái để ủng hộ một kế hoạch thỏa hiệp nhằm cấp ngân sách cho Chính phủ hoạt động trở lại.

Cụ thể, 8 thượng nghị sĩ Đảng Dân chủ đã bỏ phiếu thuận cùng với tất cả trừ một thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa trong một cuộc bỏ phiếu mang tính thủ tục để thúc đẩy một thuận đã được đàm phán kín trước đó giữa các thành viên không bao gồm các thủ lĩnh của Đảng Dân chủ tại Thượng viện với các thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa và Nhà Trắng. Kết quả cuối cùng là 60 phiếu thuận và 40 phiếu chống, đồng nghĩa thỏa thuận được mở đường cho các bước đi tiếp theo.

Sau thủ tục trên, thỏa thuận cần được Thượng viện thảo luận và bỏ phiếu thông qua, đồng thời phải được Hạ viện do Đảng Cộng hòa kiểm soát phê duyệt và được Tổng thống Donald Trump đặt bút ký thành luật trước khi tình trạng đóng cửa chính phủ có thể chấm dứt. Tuy nhiên, ông tỏ ra lạc quan vào buổi tối ngày 9/11, ngày thứ 40 của tình trạng đóng cửa chính phủ.

"Có vẻ như chúng ta đang tiến gần đến việc chấm dứt tình trạng đóng cửa. Bạn sẽ biết rất sớm thôi”, ông nói với các phóng viên.

Cuộc bỏ phiếu nói trên của Thượng viện được đánh giá là một bước đột phá khi tình trạng đóng cửa của Chính phủ Mỹ đã kéo dài gần 6 tuần, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến lực lượng công chức liên bang, làm gián đoạn nhiều dịch vụ công cộng và đe dọa các chế độ phúc lợi xã hội của hàng chục triệu người Mỹ.

Tuy nhiên, cuộc bỏ phiếu cũng bộc lộ sự chia rẽ sâu sắc trong nội bộ Đảng Dân chủ khi nhiều nhà lập pháp của đảng này cáo buộc các thành viên cùng đảng nhượng bộ trước yêu cầu của Đảng Cộng hòa.

Nếu vượt qua được các thủ tục tiếp theo, thỏa thuận này sẽ mở cửa lại Chính phủ liên bang và duy trì ngân sách cho hoạt động của Chính phủ cho đến cuối tháng 1/2026. Thỏa thuận cũng sẽ đảo ngược các quyết định sa thải do Nhà Trắng thực hiện trong thời gian đóng cửa và đảm bảo rằng công chức liên bang bị nghỉ việc tạm thời sẽ nhận được lương bù.

Thỏa thuận bao gồm một nhượng bộ của Đảng Dân chủ về các khoản tín dụng thuế y tế, dự kiến sẽ hết hạn vào cuối năm và mà Đảng Dân chủ đã kiên quyết yêu cầu gia hạn. Hôm 8/11, ông Trump đã bác bỏ ý tưởng gia hạn này. Thỏa thuận không đưa ra đảm bảo nào về tương lai của các khoản tín dụng thuế này mà chỉ cam kết rằng một cuộc bỏ phiếu sẽ được tổ chức về vấn đề này trước giữa tháng 12.

Nghị sỹ Chuck Schumer, lãnh đạo thiểu số Đảng Dân chủ tại Thượng viện, đã bỏ phiếu chống lại thỏa thuận trong cuộc bỏ phiếu ngày 9/11. Ông Hakeem Jeffries, người đồng cấp của ông Schumer tại Hạ viện, cũng cho biết ông sẽ phản đối thỏa thuận này. "Tại Hạ viện, chúng tôi sẽ đấu tranh chống lại dự luật của Đảng Cộng hòa. Do Đảng Cộng hòa từ chối giải quyết cuộc khủng hoảng y tế mà họ đã tạo ra, hàng chục triệu người Mỹ sẽ thấy chi phí cho cuộc sống hàng ngày của tăng vọt”, ông Jeffries nói trong một tuyên bố.

Cuộc bỏ phiếu nói trên diễn ra sau khi chính quyền ông Trump cảnh báo rằng hoạt động hàng không của Mỹ sẽ chậm lại và tăng trưởng kinh tế của Mỹ có thể chuyển sang trạng thái âm nếu bế tắc tiếp tục kéo dài. Bộ trưởng Bộ Tài chính Mỹ Scott Bessent cho biết tác động kinh tế của tình trạng đóng cửa sẽ chỉ trở nên "tồi tệ hơn và tồi tệ hơn".

Chính phủ Mỹ đã đóng cửa vào ngày 1/10, sau khi các nhà lập pháp Đảng Cộng hòa và Đảng Dân chủ không thể đạt được thỏa thuận về kế hoạch ngân sách cho năm tài khóa mới. Tình trạng bế tắc này đã ảnh hưởng đến hàng chục triệu người Mỹ trong những ngày gần đây, gây áp lực chính trị lên cả hai đảng.

Các quỹ cho Chương trình Hỗ trợ dinh dưỡng sổ sung (SNAP) đã hết hạn vào ngày 1/11 lần đầu tiên trong hơn 60 năm, ảnh hưởng đến hơn 40 triệu người Mỹ nghèo hơn dựa vào chương trình phúc lợi này. Hôm 7/11, Cục Hàng không Liên bang (FAA) yêu cầu các hãng hàng không bắt đầu giảm số lượng chuyến bay vì không có đủ số nhân viên kiểm soát không lưu làm việc. Vào ngày 9/11, hơn 2.700 chuyến bay đã bị hủy tại Mỹ và hơn 10.000 chuyến bay bị hoãn - theo FlightAware, một trang web theo dõi chuyến bay.

An Huy