Chính quyền hai cấp tại Hà Nội vào guồng nhưng chưa hết vướng

Sau khi chuyển đổi mô hình, 126 xã, phường tại Hà Nội đã chính thức vận hành theo cơ chế chính quyền địa phương hai cấp. Mô hình mới kỳ vọng nâng cao hiệu quả hoạt động, cải thiện chất lượng phục vụ người dân, đồng thời tăng cường vai trò quản lý Nhà nước tại cơ sở.

Tại phường Yên Sở, nơi vừa được thành lập trên cơ sở sáp nhập địa giới và dân số từ nhiều địa phương cũ, mô hình mới bước đầu cho thấy những chuyển biến tích cực.

Dù mới đi vào vận hành theo mô hình chính quyền 2 cấp nhưng dịch vụ hành chính công phường Yên Sở luôn nhận được sự hài lòng của người dân

Với diện tích tự nhiên 5,57 km² và vị trí chiến lược ở cửa ngõ phía Nam Thủ đô, Yên Sở đóng vai trò quan trọng trong quy hoạch đô thị, phát triển giao thông và công nghiệp. Ngay sau khi đi vào hoạt động, UBND phường đã nhanh chóng triển khai các hoạt động tuyên truyền, hướng dẫn người dân cài đặt và sử dụng phần mềm định danh điện tử VNeID, tạo thuận lợi trong khai thác dịch vụ công, giảm thiểu nhu cầu nộp hồ sơ giấy.

Từ ngày 1-25/7, phường Yên Sở đã tiếp nhận 441 hồ sơ hành chính, trong đó có 439 hồ sơ được giải quyết sớm hạn, đạt tỷ lệ 100%; 2 hồ sơ còn lại đang trong quá trình xử lý, thuộc lĩnh vực xây dựng. Việc trả kết quả qua bưu điện cũng đang được triển khai tích cực, với 42 trường hợp sử dụng dịch vụ này.

Anh Cao Văn Sơn, người dân sinh sống tại địa bàn, đánh giá cao thái độ phục vụ và quy trình xử lý công việc của cán bộ phường Yên Sở

Anh Cao Văn Sơn, một người dân sinh sống tại địa bàn, chia sẻ: “Tôi thường xuyên đến phường làm giấy tờ cho bố mẹ và con cái. Mọi thủ tục đều được giải quyết rất nhanh chóng, nhân viên thân thiện, tận tình. Chưa bao giờ tôi phải chờ quá lâu”. Theo anh Sơn, chỉ mất 5 phút để hoàn thành thủ tục nhận trợ cấp hàng tháng cho bố mẹ.

Cùng quan điểm, bà Đỗ Thị Hảo (75 tuổi) đến từ Văn Điển cũng đánh giá cao thái độ phục vụ và quy trình xử lý công việc của cán bộ phường Yên Sở.

Bà Hảo cho biết: “Tôi đi cùng cháu gái từ sáng sớm, đến nơi đã có nhân viên hướng dẫn rất cụ thể. Các thủ tục được thực hiện nhanh, tôi rất hài lòng”.

Khó khăn phát sinh từ thực tế vận hành

Dù được đánh giá cao về chất lượng phục vụ, quá trình vận hành mô hình mới vẫn đối mặt với một số thách thức nhất định. Ông Vũ Tuấn Đạt - Chủ tịch UBND phường Yên Sở cho biết, hiện tại, trụ sở làm việc của phường vẫn sử dụng tạm thời từ cơ sở cũ của quận Hoàng Mai, chưa được đầu tư xây dựng mới. Điều này gây khó khăn trong bố trí, sắp xếp không gian làm việc, thiết bị cũng như ổn định tâm lý cán bộ, công chức.

Vấn đề lớn hơn nằm ở các quy định pháp lý còn thiếu rõ ràng trong phân định trách nhiệm tiếp nhận và giải quyết một số thủ tục hành chính. Chẳng hạn, với thủ tục xác nhận hồ sơ đăng ký đất đai, hiện chưa có quy định cụ thể về cơ quan chịu trách nhiệm tiếp nhận hồ sơ, giữa chính quyền địa phương và cơ quan thuế. Phường Yên Sở đã chủ động giữ vai trò đầu mối tiếp nhận hồ sơ, tránh gây phiền hà cho người dân, sau đó chuyển hồ sơ lên cơ quan thuế để phối hợp giải quyết.

“Quan điểm của chúng tôi là không để người dân phải đi lại nhiều nơi. UBND phường là đầu mối tiếp nhận, còn lại chúng tôi phối hợp với các cơ quan chuyên môn để giải quyết”, ông Đạt cho hay.

Dù được đánh giá cao về chất lượng phục vụ, quá trình vận hành mô hình mới vẫn đối mặt với một số thách thức

Một khó khăn khác là tính ổn định của bộ máy tổ chức. Do mô hình vẫn đang trong giai đoạn chuyển tiếp, cán bộ công chức phụ trách hành chính công tại các phường còn thiếu hướng dẫn cụ thể từ thành phố về tổ chức nhân sự, mô hình vận hành cũng như quy chế phối hợp giữa các đơn vị. Điều này ảnh hưởng không nhỏ đến việc sắp xếp, bố trí cán bộ có đủ năng lực và phẩm chất để đảm nhiệm vai trò tiếp xúc trực tiếp với người dân.

Đại diện UBND phường bày tỏ mong muốn thành phố có chính sách quan tâm hơn đến đội ngũ công chức làm việc tại các điểm hành chính công - những người đang đảm nhận nhiệm vụ then chốt trong việc hiện thực hóa cải cách hành chính tại cơ sở.

Ông Vũ Tuấn Đạt - Chủ tịch UBND phường Yên Sở

Một vấn đề đáng chú ý là hệ thống công nghệ thông tin phục vụ hành chính công tại phường vẫn trong quá trình hoàn thiện. Các phần mềm chuyên dụng cần được cập nhật thường xuyên, đồng bộ với các thủ tục mới phát sinh. Phường Yên Sở hiện đang phối hợp chặt chẽ với Trung tâm phục vụ hành chính công của thành phố để bổ sung, điều chỉnh các trường dữ liệu cần thiết, bảo đảm hệ thống phần mềm có thể đáp ứng đầy đủ nhu cầu thực tiễn.

“Chúng tôi hiểu rằng, đây là giai đoạn đầu của mô hình, những phát sinh là không thể tránh khỏi. Tuy nhiên, điều quan trọng là cần có sự phối hợp chặt chẽ và chỉ đạo thống nhất từ cấp trên để tránh chồng chéo, bất cập khi thực hiện”, Chủ tịch UBND phường Yên Sở chia sẻ.

Vượt khó sau sáp nhập, từng bước ổn định phục vụ hành chính công

Tại điểm phục vụ hành chính công phường Bạch Mai - nơi sáp nhập từ 7 phường, mỗi ngày tiếp nhận từ 200-250 lượt người dân đến giải quyết thủ tục hành chính, trong khi lực lượng cán bộ, công chức chỉ có 7 người. Tình trạng quá tải diễn ra thường xuyên.

Bà Nguyễn Thị Ngọc Anh, Phó Chủ tịch UBND phường Bạch Mai cho biết, sau gần 1 tháng triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, phường đã cơ bản hoàn thành các nhiệm vụ theo chỉ đạo của thành phố. UBND phường đã ban hành hệ thống văn bản cần thiết, đảm bảo triển khai thông suốt, đồng bộ các nhiệm vụ, đặc biệt trong công tác cải cách hành chính, phục vụ người dân kịp thời, hiệu quả.

Điểm phục vụ hành chính công phường Bạch Mai mỗi ngày tiếp nhận từ 200-250 lượt người dân đến giải quyết thủ tục hành chính

Tại điểm phục vụ hành chính công của phường, cán bộ, công chức được bố trí đầy đủ, phân công rõ người, rõ việc. Phường đã ban hành quy định chức năng, nhiệm vụ cụ thể, đồng thời sắp xếp lại nhân sự phù hợp với yêu cầu mới. Dù ban đầu, một số người dân còn e ngại với công nghệ, thay đổi địa giới hành chính gây một số xáo trộn, nhưng UBND phường đã bố trí cán bộ hỗ trợ, hướng dẫn tiếp cận phần mềm, tạo thuận lợi cho người dân khi đến giao dịch.

“Cán bộ các bộ phận được hướng dẫn, tập huấn để nhanh chóng thích nghi và phối hợp hiệu quả. Sau một tháng, hoạt động tại điểm hành chính công dần đi vào nề nếp. Trung bình mỗi ngày, điểm tiếp nhận khoảng 200 bộ hồ sơ trực tiếp và 150 -180 hồ sơ thực hiện qua hệ thống điện tử. Cơ sở vật chất tại trụ sở được cải thiện, bố trí khoa học, đảm bảo tiện nghi cho người dân. Ngoài đội ngũ chuyên trách, Đoàn thanh niên phường hỗ trợ mỗi ngày 3 đoàn viên hướng dẫn người dân, cùng với sự tham gia của cán bộ chuyên môn các phòng, góp phần giảm tải và nâng cao hiệu quả phục vụ”, bà Nguyễn Thị Ngọc Anh cho hay.

Tuy vậy, bà Ngọc Anh cũng cho biết, phường đang gặp khó khăn về kinh phí, cơ sở vật chất, thiết bị máy móc chưa được đầu tư mới mà chủ yếu tận dụng trang thiết bị sẵn có của phường, chỉ những hạng mục thật sự cần thiết mới được đầu tư bổ sung.

Bà Nguyễn Thị Ngọc Anh, Phó Chủ tịch UBND phường Bạch Mai cho biết, sau gần 1 tháng triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, UBND phường đã đảm bảo triển khai thông suốt, đồng bộ các nhiệm vụ, đặc biệt trong công tác cải cách hành chính

Về phần mềm, trong quá trình triển khai, phường thực hiện báo cáo hàng ngày về số lượng hồ sơ tiếp nhận tại bộ phận một cửa, đồng thời phản ánh kịp thời các khó khăn, vướng mắc trong vận hành. Các vấn đề như lỗi đăng nhập, tác nghiệp trên hệ thống hay những vướng mắc trong từng lĩnh vực như đất đai, văn hóa - xã hội, tư pháp… đều được tổng hợp, kiến nghị bằng văn bản. Các đơn vị tư vấn và thành phố đã phối hợp điều chỉnh theo thực tế vận hành. Tuy đã có cải thiện, nhưng phần mềm vẫn còn một số thủ tục chưa chuẩn, cần tiếp tục hoàn thiện.

“Lãnh đạo UBND thành phố đã chỉ đạo quyết liệt thông qua các cuộc họp trực tuyến, yêu cầu các sở, ngành, đơn vị tư vấn phối hợp với xã, phường để xử lý những phản ánh từ cơ sở. Việc tiếp thu và cam kết điều chỉnh kịp thời sẽ góp phần nâng cao hiệu quả xử lý thủ tục hành chính, giảm tải cho cán bộ, nhất là trong bối cảnh hiện nay phải tiếp nhận song song cả hồ sơ trực tiếp và trực tuyến. Tuy nhiên, hồ sơ trực tuyến đôi khi thiếu thông tin, gặp lỗi hệ thống hoặc người dân chưa quen thao tác, gây mất thời gian xử lý. Trong tháng đầu triển khai, phần mềm chưa được đánh giá gây chậm, muộn hồ sơ, để nâng cao hiệu quả, cần sớm khắc phục các lỗi theo kiến nghị của cơ sở”.

Hiện nay, toàn thành phố có 30 điểm hành chính công trực thuộc Trung tâm phục vụ hành chính công của thành phố và 126 điểm tại các xã, phường. Theo kế hoạch, mô hình này sẽ được duy trì đến hết năm 2025, sau đó căn cứ vào tình hình thực tế, thành phố sẽ có những điều chỉnh phù hợp.

Trong bối cảnh người dân ngày càng kỳ vọng vào một nền hành chính hiện đại, thuận tiện và minh bạch, việc hoàn thiện mô hình chính quyền hai cấp là bước đi tất yếu. Tuy nhiên, để mô hình này thực sự phát huy hiệu quả, bên cạnh sự nỗ lực của chính quyền cơ sở, rất cần sự đồng hành, hướng dẫn và đầu tư kịp thời từ cấp thành phố và các cơ quan chuyên môn. Có như vậy, chính quyền cơ sở mới thực sự trở thành “cánh tay nối dài” hiệu quả trong phục vụ người dân và doanh nghiệp.

Chung Thủy-Đỗ Hưng/VOV.VN