Chính sách thuế nhân văn hỗ trợ đắc lực cho phục hồi, tăng trưởng kinh tế

Những tưởng chỉ sau thời điểm dịch bệnh Covid-19 đi qua thì Chính phủ cũng kết thúc các chương trình hỗ trợ về thuế, phí, nhưng không ngờ những ảnh hưởng đó kéo dài đến tận bây giờ. Và trước những khó khăn của doanh nghiệp, Chính phủ liên tục ra quyết định tiếp tục miễn, giảm, giãn nhiều khoản thuế, phí, hỗ trợ doanh nghiệp và nền kinh tế phục hồi.

Người tiêu dùng tăng chi tiêu sẽ kích thích hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Ảnh tư liệu.

Người tiêu dùng tăng chi tiêu sẽ kích thích hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Ảnh tư liệu.

Chính sách bền bỉ đồng hành cùng doanh nghiệp

2024 là năm thứ 5, Bộ Tài chính chủ động nghiên cứu, đề xuất trình cấp có thẩm quyền tiếp tục ban hành các chính sách miễn, giảm, gia hạn thuế, phí, lệ phí và tiền thuê đất để tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ doanh nghiệp, người dân, với tổng quy mô khoảng 900 nghìn tỷ đồng. Riêng năm 2025, quy mô hỗ trợ khoảng 191 nghìn tỷ đồng (trong đó: số tiền thuế và tiền thuê đất được gia hạn là khoảng 95 nghìn tỷ đồng; số tiền thuế, phí, lệ phí được giảm khoảng 96 nghìn tỷ đồng).

Đóng góp trực tiếp cho tăng trưởng kinh tế

Những giải pháp tài chính mở rộng đã hỗ trợ to lớn cho người dân, doanh nghiệp và sự phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội, đóng góp trực tiếp vào tốc độ tăng trưởng kinh tế của đất nước. Một mặt, ngân sách đã phải hy sinh nhiều hơn hỗ trợ cho doanh nghiệp, cho nền kinh tế như giảm thuế, phí, nhưng tạo ra hỗ trợ rất lớn về thanh khoản cho doanh nghiệp, kích thích tiêu dùng và sản xuất trong nước. TS. Lê Duy Bình - Chuyên gia kinh tế

Rất nhiều chính sách được thực hiện bền bỉ gần 5 năm qua, như: Thực hiện giảm (2%) thuế suất thuế giá trị gia tăng (GTGT); giảm mức thuế bảo vệ môi trường đối với xăng, dầu, mỡ nhờn; gia hạn thời hạn nộp thuế GTGT, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân và tiền thuê đất; gia hạn thời hạn nộp thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB); giảm 50% mức thu lệ phí trước bạ đối với xe ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước. Trong nhóm chính sách này, dự kiến số tiền thuế, tiền thuê đất được xem xét gia hạn là lớn nhất, ước chừng khoảng 84 nghìn tỷ đồng; tiếp đó là số tiền giảm thuế GTGT 2% khoảng 49 nghìn tỷ đồng.

Trong thẩm quyền của mình, Bộ Tài chính đề xuất giảm mức thu đối với 36 khoản phí, lệ phí để hỗ trợ cắt giảm chi phí cho doanh nghiệp, người dân trong năm 2024, với số tiền được giảm vào khoảng 800 tỷ đồng. Ngoài ra, Bộ Tài chính còn nghiên cứu đề xuất điều chỉnh chính sách thuế nhập khẩu, thuế xuất khẩu theo Nghị định số 144/2024/NĐ-CP ngày 1/11/2024 sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 26/2023/NĐ-CP ngày 31/5/2023. Chính sách này cũng làm tác động đến giảm thu khoảng 588 tỷ đồng/năm.

Theo chuyên gia kinh tế, TS. Cấn Văn Lực, nhiều giải pháp về thuế, phí, lệ phí, tiền thuê đất với giá trị hỗ trợ lớn, phạm vi hỗ trợ rộng được triển khai đã phát huy hiệu quả tích cực, hỗ trợ kịp thời cho doanh nghiệp, người dân; tạo thêm việc làm cho người lao động, góp phần kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô và bảo đảm an sinh xã hội.

Chính sách đã thực sự “ngấm” vào doanh nghiệp, doanh nghiệp làm ăn có lãi đóng góp về cho ngân sách và là nguồn lực quan trọng hỗ trợ tăng trưởng. Nhờ đó, tăng trưởng kinh tế quý sau cao hơn quý trước, “tham vọng” đặt ra từ đầu năm có thể vượt được vào cuối năm nay. Nhiều tổ chức quốc tế đã nâng mức dự báo tăng trưởng của Việt Nam trong bối cảnh hạ dự báo tăng trưởng của nhiều quốc gia là minh chứng rõ nhất cho những nỗ lực của Chính phủ.

“Sức nặng” vẫn nghiêng về người dân, doanh nghiệp

Số tiền giảm thuế GTGT 2% năm 2024 khoảng 49 nghìn tỷ đồng. Đối với Nhà nước trong bối cảnh nguồn thu đang co hẹp thì đây là số tiền không nhỏ. Ngành Tài chính muốn bù đắp khoản hụt thu này phải có nhiều giải pháp căn cơ hơn, nhằm thu đủ về ngân sách theo dự toán được giao với điều kiện là không được ảnh hưởng tới “sức khỏe” doanh nghiệp.

Nói như vậy để thấy, đối với Nhà nước khi quyết định một chính sách nào cũng phải tính toán rất kỹ lưỡng các tác động của nó. Nhưng đặt lên bàn cân, thì “sức nặng” vẫn phải nghiêng về hỗ trợ người dân, doanh nghiệp và nền kinh tế. Đây chính là sự nhân văn của chính sách tài khóa trong thời gian qua.

Theo khảo sát của phóng viên, nhiều bà nội trợ khi đi mua hàng, trong giỏ có đến hơn một nửa là hàng hóa nằm trong danh mục được giảm 2% thuế GTGT. Mỗi lần đi mua sắm tiết kiệm được đến cả trăm nghìn đồng là không hề nhỏ. Việc người tiêu dùng tăng chi tiêu, ắt hẳn sẽ kích thích hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Không chỉ vậy, nhiều nguyên vật liệu đầu vào của doanh nghiệp sản xuất cũng được hưởng lợi từ chính sách thuế này.

Theo nhận định của giới chuyên gia, trong bối cảnh kinh tế thế giới còn nhiều biến động, việc kéo dài các chính sách tài khóa, giãn hoãn nợ, giảm thuế, phí, trong đó có giảm thuế GTGT đã, đang và sẽ tạo động lực mới cho tăng trưởng tiêu dùng, xuất khẩu.

Bà Nguyễn Thị Lan - hộ kinh doanh tại TP. Hà Nội chia sẻ: “Trong lúc khó khăn như này mà Quốc hội, Chính phủ tiếp tục giảm thuế, bà con rất phấn khởi. Mỗi quý, gia đình tôi cũng nộp khoảng mười mấy triệu, vì đang khó khăn mà lo nộp thuế cũng là vấn đề, nên tôi rất cảm ơn chính sách của Chính phủ. Chính sách này không đơn thuần là giảm thuế mà là chia sẻ khó khăn của Nhà nước với người dân, doanh nghiệp”.

Người dân, doanh nghiệp thường "nhớ" đến chính sách tài khóa mỗi khi gặp khó, đây cũng là áp lực nhưng đồng thời cũng là động lực để ngành Tài chính "vượt lên chính mình", tìm nguồn tăng thu từ các khoản thu còn dư địa, đồng thời triển khai các giải pháp thuế hỗ trợ cho cả nền kinh tế.

Chính sách thuế phải rất linh hoạt và không thể cứng nhắc

Bài toán hỗ trợ doanh nghiệp và kích thích tăng trưởng là các công cụ tài khóa quan trọng, do đó, trên thực tế, các chính sách về thuế phải rất linh hoạt và không thể cứng nhắc. Chia sẻ với phóng viên TBTCVN, đại biểu Quốc hội Trần Văn Lâm (Bắc Giang) và cũng là Ủy viên Thường trực Ủy ban Tài chính - Ngân sách của Quốc hội cho rằng, chính sách tài khóa phải được điều hành và xem xét trong tổng thể, không chỉ là phục vụ một mục tiêu là kích thích tăng trưởng hay đáp ứng nhu cầu doanh nghiệp.

Đơn cử như chính sách thu, nếu giảm thuế GTGT, sẽ kích cầu, hỗ trợ cho doanh nghiệp gián tiếp, cầu tăng, nhưng mặt trái là giảm thu ngân sách, bù đắp do cầu tăng không thể bằng mức độ giảm thu.

Tuy nhiên, những năm qua, Bộ Tài chính đã khéo léo điều hành, có kịch bản phù hợp hỗ trợ doanh nghiệp, người dân đi cùng đẩy mạnh chuyển đổi số hiệu quả, mà vẫn tăng thu ngân sách.

Trúc Lam

Nguồn Thời báo Tài chính: https://thoibaotaichinhvietnam.vn/chinh-sach-thue-nhan-van-ho-tro-dac-luc-cho-phuc-hoi-tang-truong-kinh-te-168652.html