Chính sách ưu đãi với giáo viên: Nâng tầm nghề giáo, kiến tạo thế hệ tương lai

Cô trò Trường Tiểu học Vĩnh Tuy (Vĩnh Hưng, Hà Nội). Ảnh: TG

Với những chính sách ưu đãi đặc thù, vượt trội, nghề dạy học có thêm động lực để khẳng định vị thế cao quý, đúng với sứ mệnh “trồng người” và xứng đáng với xã hội tin tưởng, gửi gắm.

TS Nguyễn Tùng Lâm - Phó Chủ tịch Hội Khoa học tâm lý giáo dục Việt Nam, Chủ tịch Hội đồng giáo dục Trường THPT Đinh Tiên Hoàng (Hà Nội): Mở đường nâng tầm nghề giáo

TS Nguyễn Tùng Lâm.

Nghị quyết 71 được xem là dấu mốc quan trọng, thể hiện quyết tâm cải cách toàn diện, tạo nền tảng cho sự chuyển biến căn bản trong hệ thống giáo dục quốc dân, đồng thời đặt ra yêu cầu đổi mới mạnh mẽ chính sách đối với đội ngũ nhà giáo, coi đây là then chốt để nâng cao chất lượng giáo dục và phát triển nguồn nhân lực quốc gia.

Trong nhiều năm qua, nghề giáo vẫn được xã hội tôn vinh là nghề cao quý, nhưng thực tế còn nhiều áp lực và thách thức. Thu nhập, chế độ đãi ngộ, điều kiện làm việc của giáo viên chưa thật sự tương xứng với vai trò, sứ mệnh. Nghị quyết 71 kỳ vọng sẽ mở ra những đột phá trong cải cách chính sách, từ tuyển dụng, đào tạo, bồi dưỡng đến đãi ngộ, nhằm thu hút nhân lực giỏi vào ngành, đồng thời khích lệ đội ngũ giáo viên gắn bó và cống hiến lâu dài.

Đặc biệt, Nghị quyết nhấn mạnh xây dựng cơ chế để bảo đảm vị thế xã hội và đời sống của nhà giáo, giúp họ toàn tâm toàn ý cho sự nghiệp trồng người. Đây là bước đi quan trọng để nghề giáo không chỉ giữ trọn danh hiệu cao quý trong nhận thức xã hội, mà còn thực sự trở thành nghề nghiệp có sức hút, được bảo đảm bằng chính sách công bằng, minh bạch, bền vững.

Với tinh thần đó, đội ngũ nhà giáo trên cả nước đặt nhiều kỳ vọng vào sự triển khai đồng bộ, quyết liệt của các cấp, ngành để Nghị quyết đi vào cuộc sống, mang lại những thay đổi thiết thực, lâu dài, đưa nghề giáo trở thành nền tảng vững chắc cho sự nghiệp phát triển đất nước.

GS.TSKH Nguyễn Đình Đức - nguyên Chủ tịch Hội đồng Trường Đại học Công nghệ (Đại học Quốc gia Hà Nội): Có thực mới vực được đạo

GS.TSKH Nguyễn Đình Đức.

Một cam kết rất mạnh mẽ trong Nghị quyết 71 là dành ít nhất 20% tổng chi ngân sách Nhà nước cho giáo dục, đồng thời ban hành các chế độ ưu đãi lớn đối với đội ngũ nhà giáo. Tôi ủng hộ chủ trương này bởi “có thực mới vực được đạo”. Việc tăng chi ngân sách cho giáo dục và cho nhà giáo không chỉ thể hiện sự quan tâm thiết thực của Đảng, mà còn là giải pháp cụ thể để hiện thực hóa các mục tiêu chiến lược của ngành.

Khi nguồn lực đầu tư thỏa đáng sẽ tạo điều kiện hiện đại hóa nhà trường, bảo đảm “trường ra trường, lớp ra lớp”, trang bị cơ sở vật chất và công nghệ tiên tiến nhằm nâng cao chất lượng đào tạo. Qua đó, hoạt động đào tạo gắn kết chặt chẽ hơn với nghiên cứu, đổi mới sáng tạo và hợp tác với doanh nghiệp.

Đặc biệt, chính sách đãi ngộ được nâng cao chính là sự động viên to lớn của Đảng, Nhà nước với các thầy, cô giáo. Khi đời sống, thu nhập được cải thiện, nhà giáo sẽ yên tâm công tác, toàn tâm toàn ý cho sự nghiệp “trồng người”, đồng thời tăng sức hấp dẫn của nghề đối với xã hội.

Những giải pháp tài chính mạnh mẽ này sẽ là “đòn bẩy” quan trọng, trực tiếp nâng cao chất lượng giáo dục, góp phần đưa giáo dục đại học Việt Nam hội nhập nhanh hơn, sâu hơn với khu vực và thế giới.

Bà Nguyễn Thị Việt Nga - Ủy viên Ủy ban Văn hóa - Xã hội của Quốc hội: Tập trung vào ba nhóm chính

Bà Nguyễn Thị Việt Nga.

Điểm đặc biệt của Nghị quyết 71 là Bộ Chính trị xác định các giải pháp mang tính tổng thể, đồng bộ và đủ mạnh để tháo gỡ những vướng mắc tồn tại lâu nay; trong đó tập trung vào ba nhóm chính:

Thứ nhất, giải quyết căn cơ về thể chế. Nghị quyết 71 đặt mục tiêu hoàn thiện hệ thống pháp luật về giáo dục, bảo đảm tính ổn định lâu dài, khắc phục tình trạng thay đổi manh mún. Khi hành lang pháp lý được thiết lập rõ ràng, minh bạch, các chính sách về tài chính, nhân sự, chương trình, kiểm định… sẽ thuận lợi đi vào thực tiễn.

Thứ hai, tăng đầu tư và ưu tiên nguồn lực. Nghị quyết khẳng định phải nâng cao tỷ trọng chi ngân sách cho giáo dục, đồng thời huy động, đa dạng hóa các nguồn lực xã hội. Đặc biệt, chú trọng đầu tư mạnh mẽ cho giáo dục mầm non, phổ thông ở vùng khó khăn và ưu tiên cho các trường đại học trọng điểm, nơi đào tạo nhân lực chất lượng cao. Đây là cách phân bổ hợp lý, vừa bảo đảm công bằng xã hội, vừa tạo động lực nâng cao năng lực cạnh tranh quốc tế.

Thứ ba, cải thiện chính sách đối với đội ngũ nhà giáo - giải pháp mang tính quyết định. Lần đầu tiên, chính sách đãi ngộ đối với thầy, cô giáo được đặt ngang hàng với các vấn đề chiến lược khác. Khi đời sống, thu nhập và cơ hội phát triển nghề nghiệp được bảo đảm, giáo viên mới có thể toàn tâm toàn ý cống hiến, qua đó nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo.

Tôi cho rằng, với quyết tâm chính trị cao và cơ chế thực thi hiệu quả, Nghị quyết 71 hoàn toàn có thể tạo ra những thay đổi rõ rệt. Thực tế đã chứng minh, mỗi khi có sự đột phá về thể chế và nguồn lực, giáo dục lập tức có chuyển biến tích cực. Vấn đề quan trọng nhất hiện nay là tổ chức thực hiện. Quốc hội, Chính phủ và toàn xã hội cần đồng hành, giám sát, bảo đảm Nghị quyết được triển khai nhất quán, không bị chậm lại trong quá trình đi vào đời sống.

Kỳ vọng của đội ngũ nhà giáo hiện nay là những đột phá từ Nghị quyết 71 sẽ sớm được thể chế hóa bằng các chính sách cụ thể, đi vào đời sống một cách thiết thực. Khi được bảo đảm cả về pháp lý, nguồn lực và chế độ đãi ngộ, nghề giáo sẽ thực sự trở thành nghề cao quý, xứng đáng với vị trí trung tâm trong sự nghiệp “trồng người”, đáp ứng yêu cầu đổi mới và phát triển đất nước trong giai đoạn mới.

Bà Hồ Thị Minh - đại biểu Quốc hội, Phó Giám đốc Sở Dân tộc và Tôn giáo tỉnh Quảng Trị: Chiến lược đầu tư dài hạn

Bà Hồ Thị Minh.

Theo tôi, bất cập lớn nhất hiện nay trong đời sống đội ngũ nhà giáo là thu nhập chưa tương xứng với trách nhiệm và áp lực nghề nghiệp. Dù nhiều chính sách cải thiện đã được ban hành, mức lương cơ bản vẫn thấp hơn mặt bằng thu nhập trung bình xã hội. Trong khi đó, giáo viên phải đảm đương nhiều nhiệm vụ ngoài giảng dạy như quản lý hồ sơ, công tác kiêm nhiệm, các phong trào ngoại khóa… Sự chênh lệch giữa khối lượng công việc và lợi ích được hưởng khiến không ít giáo viên nản lòng, rời bỏ bục giảng.

Để tháo gỡ nút thắt này, tôi cho rằng cần nhìn vấn đề trong tổng thể chính sách phát triển đội ngũ, với trọng tâm là cải cách chính sách tiền lương và đãi ngộ. Đây cũng chính là định hướng quan trọng trong Luật Nhà giáo và Nghị quyết 71.

Trước hết, cần thực hiện nguyên tắc trả lương theo vị trí việc làm và hiệu quả cống hiến, thay vì chỉ dựa trên thâm niên. Điều này sẽ khuyến khích giáo viên nâng cao năng lực chuyên môn, gắn bó lâu dài với nghề. Luật Nhà giáo cũng đặt ra yêu cầu bảo đảm thu nhập của giáo viên phải đạt mức trung bình khá trong xã hội, tạo sự tương xứng với vai trò đặc biệt của nghề dạy học.

Bên cạnh cải cách tiền lương, một loạt giải pháp bổ trợ cần được triển khai đồng bộ. Đó là xây dựng cơ chế phụ cấp đặc thù theo vùng miền, bộ môn và khối lượng công việc; đồng thời mở rộng các chính sách phúc lợi xã hội như bảo hiểm, chăm sóc sức khỏe, hỗ trợ nhà ở, để giáo viên yên tâm công tác, nhất là ở vùng sâu, vùng xa.

Nghị quyết 71 cũng nhấn mạnh yêu cầu nâng cao vị thế xã hội của nhà giáo, coi đây là một giải pháp quan trọng song hành với chính sách đãi ngộ. Điều đó đồng nghĩa với việc cần có các chương trình tôn vinh, khích lệ sáng tạo, mở rộng cơ hội thăng tiến nghề nghiệp, tạo môi trường làm việc dân chủ, nhân văn.

Rõ ràng, giải quyết bài toán thu nhập của nhà giáo không chỉ là vấn đề tài chính, mà còn là chiến lược đầu tư dài hạn cho chất lượng giáo dục quốc dân. Khi chính sách về tiền lương, phụ cấp, phúc lợi và tôn vinh nghề nghiệp được triển khai đồng bộ, khớp nối với Luật Nhà giáo và tinh thần Nghị quyết 71, đội ngũ giáo viên mới thực sự trở thành trung tâm của đổi mới giáo dục. Và đó cũng là cam kết của Nhà nước và xã hội trong việc gìn giữ, phát triển nguồn nhân lực then chốt cho tương lai đất nước

Ông Đặng Quốc An – Hiệu trưởng Trường THPT Trần Nhân Tông (Mạo Khê, Quảng Ninh): Thắp lên kỳ vọng lớn lao cho nhà giáo

Ông Đặng Quốc An.

Nghị quyết 71 đã đề cập trực diện đến nhiều quyền lợi quan trọng của cán bộ quản lý, giáo viên và nhân viên trường học. Nghị quyết nêu rõ, có chính sách ưu đãi đặc thù, vượt trội cho đội ngũ nhà giáo; nâng phụ cấp ưu đãi nghề đối với giáo viên mầm non và phổ thông lên tối thiểu 70%, đối với nhân viên trường học tối thiểu 30%, và 100% cho giáo viên công tác tại vùng đặc biệt khó khăn, biên giới, hải đảo, vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Đây là chính sách ưu việt, tạo động lực, giữ chân đội ngũ giáo viên giỏi và thu hút thêm nhân lực chất lượng cao đến với nghề.

Bên cạnh đó, Nghị quyết cũng khuyến khích những người giỏi ngoài ngành Giáo dục tham gia giảng dạy, huấn luyện tại các cơ sở đào tạo. Cơ chế giảng viên đồng cơ hữu cho các cá nhân xuất sắc trong các đơn vị sự nghiệp công lập, cũng như việc khuyến khích họ chủ trì các hoạt động nghiên cứu khoa học tại trường học, là một hướng đi sáng tạo, giàu tính thực tiễn.

Việc nâng phụ cấp ưu đãi nghề cho giáo viên, nhân viên là tin vui lớn với hàng triệu nhà giáo trên cả nước. Nghị quyết đã góp phần tháo gỡ “bài toán cơm áo gạo tiền” vốn là nỗi trăn trở bấy lâu nay của đội ngũ sư phạm, để họ yên tâm công tác, tận tâm với nghề. Đồng thời, việc tăng chi ngân sách cho giáo dục còn giúp các trường có điều kiện chủ động hơn trong đầu tư cơ sở vật chất, trang thiết bị, từng bước hiện đại hóa hoạt động dạy - học.

Tôi cho rằng, thời điểm Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết 71 là kịp thời, tạo tiền đề và bệ phóng để người thầy tiếp tục sứ mệnh “kiến tạo thế hệ tương lai” - những chủ nhân đất nước trong kỷ nguyên hội nhập và phát triển. Khi được đầu tư một cách xứng đáng, chất lượng giáo dục toàn diện chắc chắn sẽ được nâng cao.

Có thể nói, Nghị quyết 71 không chỉ mang lại niềm vui, mà còn thắp lên kỳ vọng lớn lao trong đội ngũ nhà giáo cả nước. Sự quan tâm toàn diện từ thể chế, chính sách đến đầu tư nguồn lực chính là minh chứng cho quyết tâm của Đảng và Nhà nước trong việc nâng tầm nghề dạy học. Đội ngũ giáo viên tin tưởng rằng, khi những chủ trương đúng đắn này sớm được cụ thể hóa và triển khai hiệu quả, nghề giáo thực sự sẽ trở thành nghề cao quý, góp phần bồi đắp tri thức, nhân cách và khát vọng phát triển cho các thế hệ công dân Việt Nam trong kỷ nguyên mới.

Minh Phong (Thực hiện)