Chờ diện mạo mới khu vực chợ Bến Thành

Chiều 27-5, Phó Chủ tịch UBND TP HCM Bùi Xuân Cường chủ trì cuộc họp về chỉnh trang đô thị khu vực chợ Bến Thành, quận 1.

Không gian đã thoáng

Thông tin từ cuộc họp cho hay lãnh đạo UBND TP HCM giao UBND quận 1 lập kế hoạch triển khai cải tạo cảnh quan trước chợ Bến Thành kịp tiến độ. Sở Quy hoạch Kiến trúc có nhiệm vụ thẩm định nhiệm vụ quy hoạch chi tiết 1/500. Sở Văn hóa - Thể thao được yêu cầu lấy thêm ý kiến chuyên gia về việc đặt tượng.

Trước đó, Ban Thường vụ Thành ủy TP HCM thông qua chủ trương về phương án cải tạo cảnh quan khu vực trước chợ Bến Thành.

Sau nhiều năm nhường mặt bằng để thi công dự án metro số 1 (Bến Thành - Suối Tiên), đến nay mặt bằng đường Lê Lợi đoạn từ Nam Kỳ Khởi Nghĩa đến chợ Bến Thành được trả lại hiện trạng. "Lô cốt" không còn án ngữ ảnh hưởng đến cuộc sống người dân, hộ kinh doanh, người tham quan khu vực trung tâm. Khoảng 8.000 m2 mặt bằng Công viên 23 Tháng 9 cũng được hoàn trả sau thời gian rào chắn thi công nhà ga trung tâm tuyến metro số 1.

Khu vực chợ Bến Thành được kỳ vọng tạo điểm nhấn ấn tượng ở trung tâm TP HCM

Song song quá trình này, TP HCM xây dựng phương án cải tạo cảnh quan khu vực. Đây là quá trình nghiên cứu dài, lấy ý kiến sâu rộng bởi tính chất quan trọng của bộ mặt khu trung tâm thành phố. Cùng với công tác nhận bàn giao mặt bằng từ đơn vị thi công, cơ quan chức năng và địa phương đã phối hợp tổ chức vẽ vạch, phân vùng để người dân quen dần với phương án lưu thông. Bên cạnh đó, nhiều bồn hoa, cây xanh được bổ sung tạo mảng xanh, bóng mát.

Mỗi vùng mỗi bản sắc

Theo phương án được thông qua, tổng diện tích cải tạo khu vực chợ Bến Thành khoảng 45.000 m2 được chia làm 4 vùng, bao gồm quảng trường và các đường giao thông, vỉa hè, công trình gắn với quảng trường.

Vùng 1 xung quanh chợ với diện tích khoảng 23.300 m2 giới hạn bởi 4 tuyến đường Phan Bội Châu - cửa Đông, Phan Chu Trinh - cửa Tây, đường Lê Thánh Tôn - cửa Bắc, quảng trường trước chợ - cửa Nam. Vùng 2 là tiểu đảo trước tòa nhà Công ty CP Đường sắt Sài Gòn, diện tích hơn 2.470 m2. Vùng 3 là tiểu đảo phía trước dự án tứ giác Bến Thành với diện tích hơn 8.200 m2. Vùng 4 là mũi tàu Công viên 23 Tháng 9, diện tích 11.800 m2.

Phương án thiết kế hoàn thiện theo định hướng quy hoạch, kết nối đồng bộ quảng trường trước chợ Bến Thành và các dự án khác trong khu vực (Công viên 23 Tháng 9, đường Lê Lợi…), giải pháp giao thông khu vực theo quy hoạch được duyệt đã được tư vấn Nikken Sekkei nghiên cứu khi lập đồ án 930 ha. Các công trình kiến trúc và tượng đài gắn với hình ảnh khu vực và ký ức người Sài Gòn - TP HCM được gìn giữ, bố trí hợp lý. Về cảnh quan, cây lớn được trồng dọc những trục đường chính, cùng với đó là mảng cỏ xen kẽ ở quảng trường…

Bà Trương Quang Thục Trinh, Trưởng Phòng Quản lý quy hoạch khu vực 1 - Sở Quy hoạch Kiến trúc TP HCM, thông tin vùng 1 sẽ phục dựng tượng Trần Nguyên Hãn tại vị trí cũ, bằng chất liệu đồng bền vững hơn. Tượng Quách Thị Trang di dời từ Công viên Bách Tùng Diệp đặt ở vùng 3.

"Thành phố cũng có chủ trương đặt thêm tượng Nam Bộ kháng chiến ở Công viên 23 Tháng 9. Phía trước công ty đường sắt cũng sẽ nghiên cứu đặt thêm tượng hữu nghị. Mỗi vùng trong khu vực chợ Bến Thành sẽ có không gian riêng" - bà Trinh cho hay.

Tạo điểm nhấn đô thị

Trưởng Phòng Quản lý quy hoạch khu vực 1 khẳng định việc cải tạo khu vực chợ Bến Thành là từng bước thực hiện theo quy hoạch phân khu khu trung tâm hiện hữu 930 ha. "Những điểm văn hóa - lịch sử nơi đây được giữ lại bảo tồn kiến trúc như tòa nhà công ty đường sắt. Dãy nhà phố ở đường Phan Chu Trinh, Phan Bội Châu cũng có kế hoạch bảo tồn theo kiến trúc cũ… Dãy nhà trên đường Lê Lợi được lên kế hoạch sơn, quét lại khu vực mặt tiền để bảo tồn cũng như tạo điểm nhấn thiết kế đô thị" - bà Trinh nói.

Trong khi đó, trục đường Lê Lợi trồng thêm cây xanh sẽ thông thoáng, sạch đẹp hơn. Ngoài ra, một số trục đường có thể cải tạo, tăng cường mảng xanh, chẳng hạn như trục đường Hàm Nghi.

Thành phố cũng đã giao Sở Kế hoạch và Đầu tư kêu gọi đầu tư Công viên 23 Tháng 9. Nhà đầu tư sẽ lập quy hoạch chi tiết, trong đó phía dưới công viên có công trình ngầm (4 tầng hầm) làm bãi đậu xe cho khu vực trung tâm và khu thương mại.

Nếu triển khai đồng bộ các dự án trong khu vực thì tạo điểm nhấn đô thị, phù hợp với xu thế. Bộ mặt thành phố ngày càng phát triển mà vẫn giữ nét văn hóa - lịch sử trong khu vực, thành phố sẽ đẹp hơn.

"Sau này, nhà ga trung tâm metro hoạt động cũng sẽ tạo điều kiện cho người dân, du khách đến trung tâm thành phố thoải mái, thuận tiện hơn nữa… Những dự án chỉnh trang đô thị như thế này rất cần sự ủng hộ, đồng tình của người dân" - bà Trinh thông tin thêm.

Hiện nay, các đơn vị liên quan khẩn trương thực hiện công việc.

UBND quận 1 đã gửi Sở Quy hoạch Kiến trúc để thẩm định về phê duyệt nhiệm vụ quy hoạch chi tiết 1/500 về phương án cải tạo cảnh quan khu vực trước chợ Bến Thành. Sang đầu tháng 6, Sở Quy hoạch Kiến trúc trình UBND TP HCM phê duyệt nhiệm vụ. Dự kiến, trong quý III/2024 hoàn thành pháp lý quy hoạch cho khu vực này để triển khai các bước tiếp theo.

Đồng bộ nhiều tiện ích

Dự án cải tạo cảnh quan khu vực trước chợ Bến Thành dự kiến tổng mức đầu tư 157 tỉ đồng từ vốn ngân sách thành phố. Trong đó, năm 2025 thi công, nghiệm thu hoàn thành công trình và bàn giao đưa vào sử dụng trước ngày 30-4 cùng năm.

Bài và ảnh: QUỐC ANH