Chợ Việt với quà vặt và ký ức

Mỗi lần bạn thân “hồi hương”, tôi thường qua đón bạn, chở đi chợ sáng cuối tuần, cùng ăn vài món quà vặt, mỉm cười ngắm những lao xao đời sống quanh mình, nghe bạn nói sắp tới định như này như kia, tôi đều bảo thôi, mọi thứ giờ này cứ để tự nhiên, không ai đoán được gì đâu. Còn ngày nào có thể ngồi cùng nhau ăn sáng một tô bún bò Huế hay mì Quảng, bánh cuốn hay bánh giò, uống một cốc chè tươi, mua mấy cái bánh ít trần hay dăm chục cặp bánh bột lọc, vui vì được gặp lại những món từ ấu thơ thì cứ nếm đi đã. Mai là chuyện của ngày mai.

Những món quà vặt của người Việt Nam gây thương nhớ. Ảnh: Student Exchange Vietnam.

Ở những đất nước xa xôi, nơi tiếng Việt không phải là ngôn ngữ phổ thông, bữa chính không phải là cơm, thì chợ Châu Á là nơi những phụ nữ Việt xa nhà thích nấu ăn sẽ tìm đến. Dù cho mua bán trực tuyến đã mang cả gạo nếp cẩm, trứng vịt bắc thảo đến New York, thì đi chợ Châu Á, chợ Việt, vẫn là thói quen của những người thích nấu ăn các món quê nhà vào dịp giỗ Tết, hay đơn giản là muốn nấu một món ba mẹ, ông bà khi sinh thời rất thích để tưởng nhớ.

Nhưng chỉ có chợ ở đúng nơi bạn đã sinh ra và lớn lên, đã trải qua thời thơ ấu chờ mẹ đi chợ về xem có quà gì, mới có nhiều những hàng quà vặt thân thuộc, những món thực sự có thể làm bạn chảy nước mắt khi đi xa.

Những món quà vặt xưa không thể so với độ phong phú và sáng tạo của các món ăn vặt tràn ngập trên các nền tảng, được làm marketing, review từng giờ, từng ngày, thậm chí được tạo thành cả dãy phố như ngày nay.

Nhưng nếu so về vị ngon, bổ dưỡng, lành mát, cách làm, chẳng phải các món quà vặt xưa chính là gốc của các món ăn vặt bây giờ sao? Chẳng phải các món ăn vặt đình đám tạo xu hướng giờ đây chính là hậu duệ của các món quà quê sao?

Nhưng nói gì thì nói, các biến tấu và phiên bản sáng tạo sẽ khiến cho các món gốc được nhắc nhớ. Ngày thương hiệu Rau má Mix ra đời với những slogan rất gen Z: thịt heo cao quá, uống rau má đi em, tôi đã bị thuyết phục hoàn toàn bởi sự sáng tạo và thông minh khi làm thương hiệu của các bạn trẻ.

Không phải khẩu vị phong phú của các cốc Rau má Mix (dường như muốn đối đầu trực diện với món trà sữa đang khuynh đảo thị trường) đã khiến tôi thích thương hiệu mà vì các bạn ấy đã biến nước Rau má, sữa đậu xanh, bột năng, dừa (đóng chai, bịch, nguyên liệu đơn giản chợ nào chẳng bán đầy) đàng hoàng trở thành một thức uống rất trẻ, rất hiện đại. Với tôi, đó là minh chứng rằng, định kiến thế hệ sau hời hợt, thực dụng, quay lưng với truyền thống, thật là chủ quan và không đúng.

Ann Lee/NXB Trẻ