Chọn ngành, chọn trường: Cha mẹ nên để con quyết định

Đi qua nhà chị Lan hàng xóm, thấy hai mẹ con đang tranh luận chuyện gì đó rất to tiếng, tới độ căng thẳng, tôi đã tạt vào hỏi han xem sao. Lúc này chị Lan mới tạm ngừng “đấu khẩu” với con, bảo:

- Có gì to tát đâu hả bác! Sắp tới đây thằng Tuấn nhà em nó thi tốt nghiệp cấp 3 và cũng là xét tuyển vào đại học. Em và nhà em thì hướng cháu nó vào học ngành y, bởi nghề này dễ kiếm việc, lương bổng lại cao, hơn nữa ông anh ruột của chồng em làm giám đốc một bệnh viện lớn nên gì thì gì nó học xong ra trường cũng gần như chắc chắn có chân trong bệnh viện ấy. Thế nhưng, nó có nghe vợ chồng em đâu, cứ khăng khăng đòi học ngành xây dựng, vừa vất vả lại bấp bênh trong thu nhập. Hướng nó đến chỗ sung sướng nhưng nó đâu có biết mà cứ cãi như chém chả, lại còn phát khùng lên nữa mới bực.

Nghe chị Lan giãi bày sự thể, sau vài phút suy nghĩ, tôi góp ý:

- Tưởng chuyện gì, chứ chuyện này thì theo tôi, vợ chồng em nên tôn trọng quyết định chọn nghề, chọn trường học của con, bởi nó chọn nghề cho nó nên nay mai sướng khổ, thất nghiệp hay không…, nó phải tự chịu trách nhiệm, chứ vợ chồng em áp đặt bắt nó phải đi theo nghề mình định hướng, nhỡ không may khi ra đời nó không gặp thuận lợi suôn sẻ, lúc đó nó oán trách cha mẹ cho đấy.

Ngồi im nghe tôi và mẹ chuyện trò, lúc này cu Tuấn mới lên tiếng:

- Đấy, bác thấy mẹ cháu có vô lý không chứ, sức học của cháu chỉ là dạng bình thường, lao vào nghề y toàn lấy điểm cao chót vót sao mà vào được. Với lại, cháu là cháu chỉ có thích và đam mê với các công việc xây dựng kiến trúc, nên kiểu gì cháu cũng lao đơn xét tuyển vào mấy ngành đó.

- Ừ, con suy nghĩ thế cũng đúng, nhưng bố mẹ con cũng chỉ vì muốn con ra trường có việc làm ổn định, thu nhập cao... nên có ý hướng con vào ngành y. Nếu con không thích, và thực sự không đủ sức để vào ngành đó thì con cũng nói năng nhỏ nhẹ, thưa gửi từ tốn, giải thích để bố mẹ hiểu dần, chứ làm gì mà hai mẹ con cứ phải to tiếng như cãi nhau ra thế, thiên hạ người ta cười cho - tôi khuyên nhủ cu Tuấn.

Sau khi nghe tôi góp ý, phân trần đúng sai, hơn thiệt, chị Lan bảo:

- Thôi em nghe bác, kệ thây nó, nó muốn chọn ngành nào, nộp hồ sơ xét tuyển vào trường nào kệ xác nó, nay mai có khổ đừng có trách móc bố mẹ.

Từ tranh luận chọn ngành nghề, chọn trường trước kỳ thi tốt nghiệp THPT và xét tuyển vào các trường đại học, cao đẳng năm 2025 của hai mẹ con chị Lan như kể trên, tôi thấy thực tế, không riêng gì mẹ con chị Lan, mà rất nhiều phụ huynh cứ áp đặt bắt con phải theo học ngành mình chọn và định hướng. Nếu bố mẹ chọn đúng ngành học và công việc đầy tương lai sán lạn thì không nói làm gì, nhưng nhỡ ngược lại thì khó tránh khỏi sự oán trách cả đời của con cái. Vì thế trong việc trọng đại này, bố mẹ ông bà chỉ nên đóng vai “người bạn” đồng hành để giúp bọn trẻ định hướng trường, ngành nghề hợp lý, còn sự tự quyết nên dành cho con cháu.

Lê Thị Hiệp