'Chống cô đơn' cho người già: Thông điệp nhân văn từ Tổng Bí thư Tô Lâm
Giải pháp 'chống cô đơn' cho người già do Tổng Bí thư Tô Lâm gợi ý được chuyên gia đánh giá là đúng đắn, kịp thời và mang đậm tính nhân văn, ưu việt của chế độ xã hội chủ nghĩa.
Tại hội nghị toàn quốc quán triệt, triển khai thực hiện 4 Nghị quyết của Bộ Chính trị, sáng 16/9, Tổng Bí thư Tô Lâm khuyến khích định hướng xây dựng mô hình trung tâm chăm sóc sức khỏe, "chống cô đơn" cho người già.
"Một người già 70-80 tuổi, hàng ngày con đi làm, cháu đi học, ở nhà rất cô đơn, có khi không vận động gì cả. Nếu có trung tâm dưỡng lão chăm sóc người già, sáng ô tô đón đi, chiều ô tô đưa về, họ được gặp bạn bè, đồng nghiệp cũ tâm sự, thể thao, học âm nhạc, văn hóa, văn nghệ thì rất hay", Tổng Bí thư gợi ý Bộ Y tế, Bộ Nội vụ, Hội Người cao tuổi có thể kết hợp để thí điểm chính sách này.
Những người bạn già tại Trung tâm Dưỡng lão Thị Nghè, TP.HCM. (Ảnh: Vũ Phượng)
Đáp ứng mong mỏi của nhiều gia đình
Trả lời Báo Điện tử VTC News, bác sĩ Trương Hữu Khanh, Phó Chủ tịch Liên chi hội truyền nhiễm TP.HCM, cho rằng, gợi ý của Tổng Bí thư Tô Lâm chạm đến mong muốn của rất nhiều gia đình, đặc biệt là những ai từng trực tiếp chăm sóc cha mẹ già hoặc bản thân đang bước vào tuổi xế chiều.
"Đây không chỉ là nhu cầu của người cao tuổi mà còn là mong muốn của con cái về một tương lai an tâm hơn cho cha mẹ", ông Khanh nói.
Theo bác sĩ Khanh, Việt Nam hiện nằm trong nhóm các quốc gia có tốc độ già hóa dân số nhanh nhất thế giới, do đó việc xây dựng các mô hình chăm sóc tập trung cho người già là hoàn toàn cần thiết và khả thi.
Trong khi đó, lực lượng lao động trẻ - vốn là chỗ dựa chính để chăm sóc cha mẹ - ngày càng bận rộn với công việc, khó có thể dành đủ thời gian quan tâm, trò chuyện.
"Rào cản lớn nhất là tư duy 'phải tự chăm sóc cha mẹ tại nhà', phải thay đổi quan niệm này. Thực tế cho thấy, người cao tuổi không chỉ cần sự chăm sóc vật chất mà còn cần bạn bè, sự đồng hành tinh thần. Chỉ khi có môi trường giao lưu, chia sẻ, họ mới có thể thật sự hạnh phúc", bác sĩ Khanh nhấn mạnh.
Ông phân tích thêm, mô hình trung tâm dưỡng lão kiểu mới nếu được tổ chức bài bản sẽ mang lại nhiều lợi ích. Người già khi tham gia sinh hoạt tập trung không những được vận động, giải trí, giao lưu mà còn có chế độ dinh dưỡng, chăm sóc sức khỏe tốt hơn, từ đó giảm đáng kể gánh nặng y tế.
"Ở nhà, người già thường cô đơn, ít vận động, dễ sinh bệnh. Nhưng trong một môi trường tập thể, họ sẽ có tinh thần phấn chấn, chơi với nhau, tham gia hoạt động chung. Điều này cải thiện rõ rệt cả chất lượng sống, thể chất lẫn tinh thần", Phó Chủ tịch Liên chi hội truyền nhiễm TP.HCM nhấn mạnh.
Đặc biệt, bác sĩ Trương Hữu Khanh nhận định, chỉ đạo của Tổng Bí thư là hết sức đúng đắn và kịp thời trong bối cảnh già hóa dân số nhanh chóng.
"Đó không chỉ là giải pháp trước mắt nhằm giảm tải gánh nặng cho gia đình và hệ thống y tế, mà còn hướng tới xây dựng một xã hội an sinh bền vững, nơi người cao tuổi được sống khỏe, sống vui, sống có ích. Để thực hiện chính sách này hiệu quả, tôi cho rằng cần có sự chung tay của Nhà nước và doanh nghiệp tư nhân", bác sĩ nói thêm.
Khẳng định bản chất nhân văn của chế độ
Đồng quan điểm, PGS.TS Nguyễn Trọng Phúc, nguyên Viện trưởng Viện Lịch sử Đảng (Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh) nhấn mạnh, định hướng mà Tổng Bí thư nêu ra chính là sự cụ thể hóa bản chất nhân văn của chủ nghĩa xã hội - lấy con người làm trung tâm, không để ai bị bỏ lại phía sau.
Nếu triển khai tốt mô hình dưỡng lão mà Tổng Bí thư gợi ý, đó không chỉ là một giải pháp xã hội, mà còn là minh chứng sinh động cho tính ưu việt của chế độ ta.
PGS.TS Nguyễn Trọng Phúc
Việt Nam có khoảng 14,2 triệu người từ 60 tuổi trở lên (hơn 10% dân số) và dự báo sẽ đạt xấp xỉ 18 triệu người vào năm 2030.
Tại Nghị quyết số 72, Bộ Chính trị đặt mục tiêu đến năm 2030: "Nâng cao thể lực, trí lực, tầm vóc và tuổi thọ khỏe mạnh của nhân dân. Đến năm 2030, tăng chiều cao trung bình của trẻ em và thanh thiếu niên từ 1-18 tuổi thêm tối thiểu 1,5cm; tuổi thọ trung bình đạt 75,5 tuổi, trong đó số năm sống khỏe mạnh đạt tối thiểu 68 năm..."
"Tầm nhìn đến năm 2045: Phấn đấu môi trường sống có chất lượng tốt; các chỉ số sức khỏe của người dân, chỉ số bao phủ dịch vụ chăm sóc sức khỏe thiết yếu ngang tầm các nước phát triển trong khu vực và trên thế giới.
Người dân có tuổi thọ trung bình đạt trên 80 tuổi, trong đó số năm sống khỏe mạnh tăng lên trên 71 tuổi, tầm vóc, thể lực, chiều cao trung bình của thanh niên tương đương các quốc gia có cùng mức phát triển.
Hệ thống y tế hiện đại, công bằng, hiệu quả, bền vững, lấy phòng bệnh làm ưu tiên hàng đầu, đáp ứng yêu cầu chăm sóc sức khỏe ngày càng cao và đa dạng của nhân dân", Nghị quyết 72 nêu.
Theo ông Phúc, những con số này cho thấy chăm sóc đời sống vật chất và tinh thần của người cao tuổi đã trở thành vấn đề chiến lược quốc gia.
"Bác Hồ từng nói rằng chủ nghĩa xã hội là làm sao để mọi người dân đều no ấm, có nhà ở tử tế, được học hành, người già được chăm sóc, trẻ con được nuôi dưỡng.
Nếu triển khai tốt mô hình dưỡng lão mà Tổng Bí thư gợi ý, đó không chỉ là một giải pháp xã hội, mà còn là minh chứng sinh động cho tính ưu việt của chế độ ta", PGS.TS Nguyễn Trọng Phúc khẳng định.
Nhấn mạnh mục tiêu nâng cao tuổi thọ trung bình đều được các nước phát triển hướng đến, ông Nguyễn Trọng Phúc cho rằng, với chúng ta, việc làm này mang ý nghĩa chính trị to lớn.
"Nó góp phần củng cố niềm tin của Nhân dân, khẳng định trách nhiệm của Đảng và Nhà nước trong việc chăm sóc người cao tuổi - một biểu hiện rõ nét của chủ nghĩa xã hội vì con người", vị chuyên gia nói thêm.
