Chống khai thác IUU: Khánh Hòa đồng hành cùng ngư dân; Cà Mau tạo chuyển biến toàn diện

Khánh Hòa triển khai quyết liệt nhiều giải pháp

Tại Khánh Hòa, các giải pháp được triển khai quyết liệt. Hệ thống kiểm tra, kiểm soát nghề cá tại các cảng giúp quản lý chặt hồ sơ, nhật ký khai thác và hoạt động xuất, nhập bến. Chủ tàu chỉ được ra khơi khi duy trì thiết bị giám sát và hoàn thiện thủ tục. Công tác kiểm tra liên ngành được thực hiện đồng bộ, góp phần nâng cao hiệu quả quản lý.

Nhờ tuyên truyền thường xuyên, ý thức chấp hành pháp luật của ngư dân được nâng lên, tình trạng tàu “3 không”, khai thác sai tuyến từng bước được xử lý dứt điểm.

Ngư dân hiểu yêu cầu quản lý hiện nay nhưng mong các cơ quan chức năng tiếp tục hỗ trợ về kỹ thuật, giảm chi phí duy trì thiết bị và hướng dẫn cụ thể để việc tuân thủ thuận lợi hơn. Ngư dân mong muốn thực hiện đúng quy định để góp phần gỡ thẻ vàng IUU, giữ vững ngư trường và ổn định cuộc sống lâu dài trên biển.

Nhờ tuyên truyền thường xuyên, ý thức chấp hành pháp luật của ngư dân được nâng lên, tình trạng tàu “3 không”, khai thác sai tuyến tại tỉnh Khánh Hòa từng bước được xử lý dứt điểm. (Nguồn: Báo Khánh Hòa)

Thực tế, để góp phần gỡ “thẻ vàng”, tại đội tàu khai thác thủy sản của Nghiệp đoàn nghề cá phường Nam Nha Trang, hiện các ngư dân đều tuân thủ các quy định của pháp luật khi tham gia khai thác thủy sản trên biển.

Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Khánh Hòa, mỗi năm địa phương thu hoạch hơn 32.000 tấn thủy sản nuôi trồng, trong đó nuôi biển chiếm khoảng 50%; kim ngạch xuất khẩu thủy sản năm 2024 đạt gần 850 triệu USD.

Toàn tỉnh hiện có hơn 80.800 ô lồng nuôi tôm hùm, 15.000 lồng nuôi cá biển và 558 cơ sở sản xuất giống, cung ứng hơn 41 tỷ con giống mỗi năm, chiếm khoảng 30% sản lượng giống cả nước. Những kết quả này cho thấy chuyển biến tích cực trong quản lý nghề cá, góp phần hướng tới phát triển bền vững, có trách nhiệm và phù hợp yêu cầu hội nhập quốc tế.

Cà Mau xác định chống khai thác IUU là nhiệm vụ chính trị trọng tâm

Năm 2025 ghi dấu bước chuyển mạnh mẽ của tỉnh Cà Mau trong công tác chống khai thác IUU. Với sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị, Cà Mau đã đạt nhiều kết quả quan trọng trong quản lý đội tàu, giám sát hành trình, truy xuất nguồn gốc và xử lý vi phạm, qua đó góp phần quản lý thủy sản bền vững, từng bước đáp ứng các khuyến nghị của EC.

Thực hiện nghiêm các chỉ đạo của Ban Bí thư, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ và Ban Chỉ đạo Quốc gia về IUU, tỉnh Cà Mau xác định chống khai thác IUU là nhiệm vụ chính trị trọng tâm, gắn trực tiếp với uy tín quốc gia và sinh kế bền vững của ngư dân.

Ông Phạm Văn Mười, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Cà Mau cho biết, trong năm 2025, Sở Nông nghiệp và Môi trường đã chủ động tham mưu UBND tỉnh ban hành nhiều văn bản chỉ đạo, kế hoạch hành động cụ thể; đồng thời tổ chức kiểm tra, giám sát việc thực hiện tại các địa phương ven biển. Toàn tỉnh đã triển khai và hoàn thành 19/19 nhiệm vụ được Thủ tướng Chính phủ và Phó Thủ tướng Chính phủ, Trưởng Ban Chỉ đạo Quốc gia về IUU giao, bảo đảm đúng tiến độ, không có nhiệm vụ chậm trễ.

Đáng chú ý, tỉnh đã bố trí mỗi cán bộ, đảng viên tại địa phương phụ trách quản lý khoảng 5 tàu cá, cùng với cán bộ cấp tỉnh hỗ trợ chuyên môn cho công tác quản lý đội tàu tại cơ sở. Cách làm này đã phát huy rõ vai trò, trách nhiệm của chính quyền các cấp, tạo chuyển biến mạnh mẽ từ nhận thức đến hành động trong cộng đồng ngư dân.

Một trong những kết quả nổi bật của công tác chống IUU tại Cà Mau năm 2025 là quản lý đội tàu cá đạt mức tuyệt đối về tính pháp lý.

Bộ đội Biên phòng tỉnh Cà Mau phát tờ rơi, hướng dẫn ngư dân trong tỉnh trong tháng cao điểm chống khai thác IUU. (Nguồn: VGP)

Tính đến ngày 19/12/2025, toàn tỉnh có 5.181 tàu cá, trong đó: 100% tàu cá (5.181/5.181) đã được đăng ký và cập nhật đầy đủ trên hệ thống VNFishbase; 100% tàu cá đã được cấp giấy phép khai thác thủy sản; không có tàu cá không đủ điều kiện đăng ký hoặc cấp phép.

Đối với tàu cá ngưng hoạt động hoặc không còn nhu cầu khai thác, tỉnh giao chính quyền địa phương theo dõi, quản lý chặt chẽ, định kỳ 7 ngày chụp ảnh vị trí neo đậu để số hóa hồ sơ, kiên quyết không để tàu cá không đủ điều kiện tham gia hoạt động khai thác. Bên cạnh đó, 100% tàu cá đã viết biển số, đánh dấu đúng quy định; hoàn thành việc đăng ký tàu phục vụ nuôi trồng thủy sản, chấm dứt tình trạng tàu hoạt động "ngoài luồng", không rõ thông tin.

Công tác giám sát hành trình và kiểm soát tàu cá ra vào cảng tiếp tục được Cà Mau triển khai nghiêm ngặt, liên tục.

Truy xuất nguồn gốc thủy sản được tỉnh Cà Mau xác định là khâu then chốt trong nỗ lực gỡ "thẻ vàng" của EC. Công tác xác nhận, chứng nhận thủy sản khai thác được thực hiện đúng quy định, không có hồ sơ sai sót phải giải trình.

Trong năm 2025: Cấp 28 giấy biên nhận cho 171 tấn thủy sản (lũy kế 1.360 giấy/7.627 tấn); cấp 5 giấy xác nhận nguyên liệu thủy sản khai thác (SC) cho 58.170 tấn (lũy kế 903 giấy/12.875,04 tấn); cấp 7 giấy chứng nhận nguồn gốc thủy sản khai thác (CC) cho 83.817 tấn (lũy kế 877 giấy/12.460,578 tấn).

Công tác thực thi pháp luật trong chống khai thác IUU tại Cà Mau được tăng cường mạnh mẽ, bảo đảm phát hiện đến đâu, xử lý đến đó.

Đối với hành vi vi phạm vùng biển nước ngoài, tỉnh đã xác minh, xử lý 14 tàu cá, trong đó: Xử phạt hành chính 9 tàu cá; khởi tố hình sự 1 tàu cá; xét xử 4 vụ án, tuyên phạt 6 bị cáo tổng cộng 35 năm tù giam và 20 triệu đồng.

Liên quan đến vi phạm mất kết nối VMS, vượt ranh giới trên biển, từ 1/1/2024 đến 19/12/2025, tỉnh phát hiện 3.210 tàu cá và đã xử lý 100%. Trong đó: 88 tàu bị xử phạt (chiếm 2,74%); 3.122 tàu được khép hồ sơ (chiếm 97,26%) do xác định nguyên nhân khách quan và thực hiện đúng quy định.

Việc xử lý dứt điểm các vi phạm đã tạo hiệu ứng răn đe rõ rệt, góp phần thay đổi hành vi khai thác của ngư dân theo hướng tuân thủ pháp luật.

Bên cạnh các giải pháp kỹ thuật và pháp lý, tỉnh Cà Mau đặc biệt chú trọng công tác tuyên truyền, vận động. Trong năm 2025, tỉnh đã thực hiện: 102 phóng sự, 877 tin, bài trên báo in và báo điện tử; phát hành 18.870 tờ rơi, 5.000 tờ gấp, 10.000 áp phích; tổ chức 47 lớp tập huấn với 4.007 lượt người tham dự; gửi 51.403 tin nhắn tuyên truyền đến ngư dân.

Hệ thống truyền thanh cấp xã phát sóng nội dung chống khai thác IUU 2 lần/ngày, góp phần nâng cao nhận thức, tạo sự đồng thuận trong cộng đồng ngư dân.

Theo đánh giá của Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Cà Mau, công tác chống khai thác IUU trên địa bàn tỉnh đã có chuyển biến rõ nét, toàn diện và thực chất. Việc hoàn thành đầy đủ các nhiệm vụ theo chỉ đạo của Trung ương, quản lý đội tàu chặt chẽ, kiểm soát hiệu quả hoạt động khai thác và xử lý nghiêm vi phạm đã tạo nền tảng vững chắc để cùng cả nước tiến tới tháo gỡ "thẻ vàng" của EC.

(tổng hợp)

Hồng Châu