Chống lãng phí ngay từ những điều nhỏ nhất

ĐB Trần Chí Cường (Đà Nẵng) đồng tình việc sửa luật để đẩy mạnh hiệu quả công tác phòng chống lãng phí. Bởi, có những lãng phí mà chúng ta chưa đánh giá được, đó là thời gian, sức lao động, thủ tục hành chính… Do đó, cần xây dựng hệ thống quy định, quy trình để hạn chế lãng phí.

Nhưng có những việc tiết kiệm lại thành lãng phí, nếu không có định lượng cụ thể. ĐB lấy ví dụ, 1 sở mà chỉ cho 1 xe ô tô trong khi có tới 5-6 giám đốc, phó giám đốc thì khi họ đi cơ sở phải thuê thêm xe, tốn kém hơn so với được cấp xe. Do đó, để chống lãng phí hiệu quả cần xây dựng hệ thống định mức kỹ thuật hợp lý, có định lượng cụ thể.

ĐB Trần Chí Cường (Đà Nẵng). Ảnh: PHAN THẢO

Mặt khác, theo ĐB Trần Chí Cường, để người dân thực hành tiết kiệm, chống lãng phí thì cán bộ, công chức, các cơ quan nhà nước trước hết phải thực hiện tốt tiết kiệm, chống lãng phí. “Người dân ra quán ăn họ ăn không hết thì bỏ bịch mang về, còn cơ quan ăn thừa thì không. Đó chính là lãng phí. Do vậy, cán bộ, công chức, các cơ quan nhà nước cần phải thực hành tiết kiệm, chống lãng phí ngay từ những điều nhỏ nhất”, ĐB Trần Chí Cường phân tích.

ĐB Trần Chí Cường cũng cho rằng, chúng ta phê phán hệ quả lãng phí trong việc giải ngân vốn đầu tư công chậm, "nhưng mấy ai bị xử lý". Do đó, nếu không có chế tài cụ thể, thì công tác này khó hiệu quả. Theo ĐB, cần giáo dục ý thức tiết kiệm, chống lãng phí ngay từ trong gia đình, ở bậc học mầm non cho những đứa trẻ, “và từng người chúng ta, phải có văn hóa tiết kiệm, chống lãng phí”.

ĐB Vương Quốc Thắng (Đà Nẵng) lo lắng về lãng phí nguồn nhân lực, lãng phí các kết quả nghiên cứu khi rất nhiều đề tài nghiên cứu xong cất ngăn kéo, gây lãng phí chất xám và nguồn lực. Cùng với đó là lãng phí tài nguyên số khi nhiều bộ, ngành, địa phương có nguồn dữ liệu khổng lồ nhưng do thiếu kết nối, chia sẻ nên không khai thác, sử dụng được. Do đó, cần bổ sung quy định về xử lý trách nhiệm với những người đứng đầu gây ra lãng phí ở những lĩnh vực này.

ĐB Lê Quân (Hà Nội). Ảnh: QUANG VINH

Cùng nêu vấn đề thực tế trong lãng phí, ĐB Lê Quân (Hà Nội) cho biết, có những đơn vị biên chế 50-70 người nhưng hiệu quả công việc thấp, thu nhập bình quân không cao, song lại ít có động lực đổi mới do cơ chế cứng nhắc. Người đứng đầu nếu chỉ quản lý hành chính mà không có quyền chủ động về thưởng - phạt, sẽ khó khuyến khích tiết kiệm thực chất. ĐB Lê Quân đề nghị Chính phủ hoặc Bộ Nội vụ nghiên cứu, ban hành chính sách thưởng, khen thưởng đối với cá nhân, tổ chức thực hành tiết kiệm, chống lãng phí có hiệu quả rõ rệt, đặc biệt trong các đơn vị sự nghiệp công lập.

ĐB Tô Thị Bích Châu (TPHCM). Ảnh: QUANG PHÚC

ĐB Tô Thị Bích Châu (TPHCM) cho rằng, dự thảo luật chưa có quy định để định lượng được việc “tiết kiệm thời gian”, bởi có những việc làm đi làm lại mà chất lượng không cao, gây lãng phí rất lớn về thời gian. “Có nhiều công trình, những dự án mãi không hoàn thành, gây lãng phí rất lớn tiền của Nhà nước, nhân dân, lãng phí đất đai. Trong dự thảo luật cần có những quy định triệt để để xử lý những dự án như thế, nêu được trách nhiệm, hình thức xử phạt và phải định lượng được những lãng phí đó”, ĐB Tô Thị Bích Châu nêu ý kiến và cũng đề nghị bổ sung thêm 1 điều quy định về “tiết kiệm thời gian” để định lượng được trong kiểm tra, giám sát và phải công khai.

Cùng với đó, ĐB Tô Thị Bích Châu đề nghị cơ quan soạn thảo làm rõ hơn cơ chế bảo vệ những người cung cấp thông tin về lãng phí (tạm gọi là cơ chế ẩn danh - ĐB), quy định rõ cơ quan đầu mối tiếp nhận thông tin.

ĐB Nguyễn Minh Hoàng (TPHCM). Ảnh: QUANG PHÚC

Trao đổi thêm về dự án Luật Tiết kiệm, chống lãng phí, ĐB Nguyễn Minh Hoàng (TPHCM) nêu thực trạng về nhiều hình thức lãng phí đang diễn ra như dự án bỏ hoang, cùng với việc kết cấu hạ tầng không đồng bộ cũng gây lãng phí, thậm chí hàng ngàn cử nhân được bố trí ngành nghề không đúng với năng lực cũng dẫn đến lãng phí… Theo ĐB Nguyễn Minh Hoàng, cần tiếp tục nâng cao văn hóa chống lãng phí trong toàn dân, nhất là cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức.

ĐỖ TRUNG - PHAN THẢO