Chủ động nâng cao kỹ năng: Chìa khóa việc làm trong kỷ nguyên số

Các sinh viên mới ra trường được tư vấn tại ngày hội việc làm. (Ảnh: THẾ ANH)

Những tháng đầu năm 2025, số lượng lao động dưới 35 tuổi thất nghiệp trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh chiếm tỷ lệ gần 50%.

Sở dĩ lao động trẻ thất nghiệp chiếm tỷ lệ đáng kể có nguyên nhân đến từ xu hướng nhảy việc để tìm kiếm môi trường phù hợp hơn; áp lực công việc lớn nên nghỉ việc hoặc bản thân người lao động chưa được xác định rõ con đường phát triển nghề nghiệp. Thành phố Hồ Chí Minh cũng là nơi tập trung nhiều trường đại học lớn và thu hút rất nhiều sinh viên theo học mỗi năm, điều này dẫn đến sự cạnh tranh trên thị trường lao động, đặc biệt là đối với sinh viên mới tốt nghiệp.

Bên cạnh đó, các chuyên gia cho rằng, sự mất cân đối giữa cung và cầu trong lao động, sự lệch pha giữa đào tạo và nhu cầu thị trường, những tác động từ chuyển đổi số, tự động hóa khiến nhiều công việc truyền thống biến mất, mà đáng kể nhất là sự xuất hiện của trí tuệ nhân tạo (AI). Hiện nay cũng có tình trạng một số chương trình đào tạo chưa sát thực tế khiến nhiều lao động trẻ dù có bằng cấp nhưng vẫn không tìm được việc làm thích hợp.

Ngoài ra, sự ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19 và bất ổn kinh tế toàn cầu cũng khiến nhiều doanh nghiệp cắt giảm nhân sự và hạn chế tuyển dụng. Bên cạnh đó, cũng có một lượng lớn lao động tuổi trung niên, làm việc văn phòng, hành chính, và lực lượng công dôi dư từ sắp xếp bộ máy… khi sang môi trường tư cũng sẽ gặp không ít thách thức.

Tuy nhiên, theo nhận định của ông Trần Anh Tuấn, Phó Chủ tịch Hội Giáo dục nghề nghiệp Thành phố Hồ Chí Minh, năm 2025 sẽ mở ra nhiều cánh cửa việc làm mới, đặc biệt trong các lĩnh vực mũi nhọn như thương mại điện tử, công nghệ cao, công nghệ tài chính (Fintech) và chuyển đổi số.

Dù vậy, ông cũng lưu ý rằng những cơ hội này không dành cho tất cả mọi người. Để thành công trong bối cảnh hiện đại, người lao động bắt buộc phải thay đổi: cần chủ động nâng cao chuyên môn, trau dồi các kỹ năng mềm và sẵn sàng chấp nhận sự dịch chuyển. Đồng thời, sự phát triển của thị trường đòi hỏi sự đồng hành của Nhà nước và doanh nghiệp thông qua các chính sách hỗ trợ thiết thực về đào tạo, an sinh xã hội và khởi nghiệp.

Bạn Nguyễn Hoàng Quân, người vừa tốt nghiệp ngành thương mại điện tử và tìm được công việc với mức lương hấp dẫn, chia sẻ rằng nhiều bạn trẻ đang chịu áp lực lớn về việc làm sau khi ra trường.

Theo kinh nghiệm của mình, Quân cho biết, khi còn là sinh viên, anh đã không chỉ tập trung vào kiến thức chuyên ngành mà còn tăng cường trau dồi ngoại ngữ và tham gia các hoạt động làm thêm cùng nhóm bạn. Mục đích là để tích lũy kinh nghiệm và rèn luyện các kỹ năng mềm cần thiết. Chính nhờ sự chuẩn bị đó, dù là người mới tốt nghiệp, Quân luôn tự tin và xử lý hiệu quả các tình huống do nhà tuyển dụng đưa ra. Anh đúc kết: "Trong bối cảnh hiện nay, chỉ có sự chủ động nâng cao trình độ chuyên môn, các kỹ năng cho bản thân mới giúp mình có được một vị trí công việc phù hợp".

Theo Trung tâm Dự báo nhu cầu nhân lực và thông tin thị trường lao động Thành phố Hồ Chí Minh (thuộc Viện Nghiên cứu phát triển Thành phố Hồ Chí Minh), dự báo nhu cầu nhân lực của thành phố trong năm 2025 cần từ 310.000-330.000 lao động, trong đó, nhu cầu về nhân lực có kỹ năng công nghệ đang tăng mạnh.

Về phía các cơ quan chức năng liên quan, cần tăng cường phối hợp và ứng dụng công nghệ để phát triển các nền tảng trực tuyến, kết nối lao động và doanh nghiệp một cách nhanh chóng. Đồng thời, cần coi trọng các giải pháp thiết thực như đẩy mạnh tư vấn, giới thiệu việc làm và tổ chức các sự kiện như ngày hội việc làm, hội thảo định hướng nghề nghiệp. Đồng thời phía doanh nghiệp cần tập trung vào việc thúc đẩy đào tạo nội bộ, đào tạo tại chỗ và hợp tác với các đơn vị đào tạo để nâng cao kỹ năng chuyên môn cho nhân viên.

Được biết, hiện nay Trung tâm Dịch vụ việc làm Thành phố Hồ Chí Minh cũng đã tăng cường kết nối người lao động với doanh nghiệp thông qua các phiên giao dịch việc làm. Tại đây, trung tâm tổ chức hoạt động tư vấn, hướng nghiệp, giới thiệu việc làm; cung cấp thông tin thị trường lao động; tuyên truyền chế độ, chính sách về lĩnh vực lao động, việc làm, tiền lương, tiền công, đào tạo nghề…

Người lao động cần việc làm có thể tham gia các sàn giao dịch việc làm, đến trực tiếp trung tâm hoặc các chi nhánh bảo hiểm thất nghiệp của đơn vị để được tư vấn, giới thiệu việc làm phù hợp. Đại diện Trung tâm cho biết, luôn nỗ lực hết sức để tiếp tục kết nối giúp người lao động có thêm nhiều cơ hội việc làm hơn nữa trong thời gian tới.

VƯƠNG LÊ