Chủ tịch Hồ Chí Minh - Tấm gương sáng ngời về tư tưởng, đạo đức, phong cách để mỗi chúng ta học tập và làm theo

Tư tưởng, đạo đức, phong cách của Người là tài sản tinh thần vô giá, không chỉ soi đường cho cách mạng Việt Nam mà còn là ngọn đuốc dẫn lối cho sự tu dưỡng, rèn luyện và hành động của mỗi người dân Việt Nam hôm nay.

Trên hành trình đổi mới, hội nhập và phát triển, việc học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh là nhiệm vụ có ý nghĩa vừa cấp thiết, vừa lâu dài và bền vững. Đó là nền tảng quan trọng để xây dựng con người Việt Nam phát triển toàn diện về đạo đức, trí tuệ, lối sống; góp phần kiến tạo một xã hội tốt đẹp hơn.

Tư tưởng Hồ Chí Minh là sự kết tinh giữa tinh hoa văn hóa dân tộc với giá trị tiến bộ của nhân loại, đặc biệt là chủ nghĩa Mác - Lênin. Tư tưởng ấy không chỉ là kim chỉ nam cho đường lối cách mạng mà còn thấm đẫm tính nhân văn sâu sắc, hướng đến con người, vì con người.

Trước hết, tư tưởng giải phóng dân tộc của Chủ tịch Hồ Chí Minh là cội nguồn dẫn dắt sự nghiệp cách mạng Việt Nam đi đến thắng lợi. Người khẳng định: “Không có gì quý hơn độc lập, tự do”, xem độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội là hai mục tiêu gắn bó hữu cơ. Khác với những lý thuyết giáo điều, tư tưởng của Bác là tư tưởng hành động - luôn bắt nguồn từ thực tiễn, phục vụ thực tiễn và vì con người.

Tư tưởng nhân văn sâu sắc ấy thể hiện rõ ở quan điểm “lấy dân làm gốc”. Hồ Chí Minh nhấn mạnh: “Việc gì có lợi cho dân thì hết sức làm, việc gì có hại cho dân thì hết sức tránh”. Theo Người, nhân dân là chủ thể của cách mạng, là lực lượng làm nên mọi thắng lợi của lịch sử. Cái nhìn ấy vượt lên lối tư duy phong kiến, mang tầm vóc thời đại, khơi dậy và phát huy mạnh mẽ vai trò, nội lực của người dân.

Tư tưởng của Bác về xây dựng Đảng cũng rất toàn diện và khoa học, trong đó đặc biệt chú trọng đạo đức cách mạng và tính tiên phong, gương mẫu của cán bộ, đảng viên. Người khẳng định: “Đảng là đạo đức, là văn minh”, phải luôn gắn bó máu thịt với nhân dân, nói đi đôi với làm, lấy lợi ích của dân tộc và nhân dân làm mục tiêu cao nhất.

Đạo đức Hồ Chí Minh là đạo đức cách mạng - đạo đức của người chiến sĩ kiên trung suốt đời vì độc lập dân tộc, tự do và hạnh phúc của nhân dân. Nhưng hơn hết, đó còn là đạo đức làm người - giản dị mà cao cả, gần gũi mà sâu sắc.

Lòng yêu nước, thương dân tha thiết là phẩm chất nổi bật của Người. Cả cuộc đời Bác là sự hiến dâng cho Tổ quốc và nhân dân. Từ năm 1911, Bác đã ra đi tìm đường cứu nước trong muôn vàn gian khổ, để rồi mang ánh sáng chủ nghĩa Mác - Lênin về soi đường cho dân tộc. Trong Di chúc, Người viết: “Cả đời tôi chỉ có một ham muốn, ham muốn tột bậc là làm sao cho nước ta được hoàn toàn độc lập, dân ta được hoàn toàn tự do, ai cũng có cơm ăn áo mặc, ai cũng được học hành”.

Hồ Chí Minh còn là biểu tượng của lối sống khiêm tốn, giản dị, cần kiệm, liêm chính. Trong cương vị Chủ tịch nước, Người vẫn sống trong căn nhà sàn đơn sơ, mặc bộ quần áo kaki bạc màu, tự trồng rau, tự vá dép. Người từng nói: “Một đảng mà giấu giếm khuyết điểm là một đảng hỏng” - thể hiện sự trung thực và lòng dũng cảm trong đạo đức, không ngừng tự phê bình, tự hoàn thiện.

Tấm gương đạo đức của Bác còn tỏa sáng ở lòng vị tha, bao dung và yêu thương con người. Dù đối diện với hiểm nguy, dù kẻ thù là đối phương, Người vẫn giữ sự nhân hậu và khoan dung. Bác dạy cán bộ, chiến sĩ: “Phải lấy chí công vô tư làm đầu”, sống vì dân, vì nước, không mưu cầu tư lợi cá nhân.

Phong cách Hồ Chí Minh là sự kết tinh giữa trí tuệ, đạo đức và nhân cách, thể hiện trong tư duy, lối sống, cách làm việc và ứng xử.

Phong cách tư duy của Bác là tư duy độc lập, sáng tạo, biện chứng, luôn xuất phát từ thực tiễn. Người không giáo điều, máy móc mà linh hoạt, mềm dẻo, đặt lợi ích dân tộc lên hàng đầu. Bác không ngừng học hỏi, tiếp thu tinh hoa văn hóa nhân loại để phục vụ cách mạng Việt Nam.

Phong cách làm việc của Hồ Chí Minh khoa học, kỷ luật, hiệu quả. Bác làm việc có kế hoạch, đúng giờ, quan tâm đến chất lượng, hiệu quả công việc. Người thường xuyên đi cơ sở, lắng nghe ý kiến từ nhân dân để chỉ đạo sát thực tế. Với cán bộ, đồng bào, Người luôn gần gũi, chân thành, không quan liêu.

Phong cách sống của Bác giản dị, thanh cao - từ ăn mặc, sinh hoạt đến tư duy và cách thể hiện tình cảm. Chính lối sống ấy đã trở thành biểu tượng đạo đức, truyền cảm hứng cho bao thế hệ.

Phong cách ứng xử của Hồ Chí Minh mềm dẻo mà kiên định, nhân văn mà sắc sảo. Trong quan hệ quốc tế, Người thể hiện tinh thần hòa hiếu, tôn trọng lẫn nhau, kiên trì lập trường mà không đối đầu gay gắt.

Học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh không chỉ là khẩu hiệu mà cần trở thành hành động thiết thực trong mọi lĩnh vực của đời sống. Đây là trách nhiệm của mỗi cán bộ, đảng viên, cũng như từng người dân Việt Nam.

Trước hết, cần học Bác ở tình yêu nước thiết tha, ý chí vượt gian khổ vì độc lập – tự do. Trong thời đại hội nhập, tinh thần yêu nước phải được cụ thể hóa bằng những hành động như gìn giữ bản sắc văn hóa, lao động sáng tạo, đóng góp cho cộng đồng.

Học Bác ở lối sống trung thực, giản dị, khiêm tốn, nói đi đôi với làm. Giữa những biểu hiện suy thoái đạo đức hiện nay, học Bác chính là phương cách tu dưỡng nhân cách, trở thành công dân có trách nhiệm, sống tử tế và có ích.

Cán bộ, công chức cần học phong cách làm việc của Bác: khoa học, kỷ luật, hết lòng phục vụ nhân dân với tinh thần “công bộc”, không chạy theo lợi ích cá nhân.

Đặc biệt, thế hệ trẻ cần học ở Bác tinh thần tự học, cầu thị, đổi mới và sáng tạo. Trong bối cảnh cuộc cách mạng công nghiệp lần thứ tư, học tập tư tưởng Hồ Chí Minh là hành trình để thích ứng và làm chủ tương lai.

Chủ tịch Hồ Chí Minh là hiện thân của những giá trị tinh thần cao đẹp nhất của dân tộc Việt Nam và thời đại. Tư tưởng, đạo đức, phong cách của Người là ngọn đèn soi sáng con đường cách mạng, là kim chỉ nam cho mỗi người dân Việt Nam trong hành trình sống tử tế, làm người và cống hiến.

Việc học tập và làm theo Bác không chỉ là tưởng nhớ, mà là một quá trình hành động bền bỉ, liên tục. Mỗi người, bằng những hành động cụ thể, hãy góp phần nhân lên các giá trị tốt đẹp, xây dựng xã hội công bằng, dân chủ, văn minh – đúng như mong ước của Người.

Học Bác là học để sống đúng, sống đẹp, sống có trách nhiệm. Trên hành trình đó, mỗi chúng ta sẽ góp phần giữ gìn và phát huy ánh sáng vĩ đại của tư tưởng, đạo đức và phong cách Hồ Chí Minh – một ánh sáng không bao giờ tắt trong lòng dân tộc Việt Nam.

(*) Phó Chủ tịch HĐQL, Viện Nghiên cứu Văn hóa và Phát triển

Nguyễn Danh Hòa (*)