Chủ tịch Quốc hội: Cần ưu tiên cho chất lượng dự án luật, không chạy theo số lượng
Chủ tịch Quốc hội nêu rõ cần quan tâm chống tiêu cực ngay trong công tác xây dựng pháp luật, không để xảy ra việc lồng ghép 'lợi ích nhóm', 'lợi ích cục bộ' của cơ quan quản lý nhà nước trong văn bản luật; quan tâm bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của người dân và doanh nghiệp...
Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu tại hội nghị sáng 3/11 - Ảnh: Quochoi.vn
Phát biểu tại Hội nghị toàn quốc Triển khai thực hiện Kết luận số 19-KL/TW ngày 14/10/2021 của Bộ Chính trị và Đề án định hướng Chương trình xây dựng pháp luật nhiệm kỳ Quốc hội Khóa XV, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh việc xây dựng và hoàn thiện thể chế có vai trò và ý nghĩa hết sức quan trọng.
Đây là một trong ba đột phá chiến lược để phát triển đất nước bền vững đã được Đảng ta đề ra từ Đại hội XI và tiếp tục được xác định là khâu đột phá trọng tâm ưu tiên hàng đầu trong nhiệm kỳ Đại hội XIII và cả giai đoạn phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021 - 2030.
Trước đó, tại hội nghị, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Thường trực Ban Bí thư Võ Văn Thưởng đã có bài phát biểu quan trọng quán triệt và chỉ đạo toàn diện việc triển khai Kết luận số 19-KL/TW ngày 14/10/2021 của Bộ Chính trị về định hướng Chương trình xây dựng pháp luật nhiệm kỳ Quốc hội Khóa XV.
QUÁN TRIỆT CHỦ TRƯƠNG ƯU TIÊN DỰ ÁN LUẬT TẠO BỨT PHÁ VỀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ - XÃ HỘI
Chủ tịch Quốc hội cho biết Đảng đoàn Quốc hội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội và các cơ quan hữu quan cần nghiên cứu quán triệt sâu sắc tinh thần và ý kiến chỉ đạo để xây dựng kế hoạch hành động kịp thời đưa Kết luận của Bộ Chính trị vào thực tiễn.
Chủ tịch Quốc hội cũng cho biết, Đảng đoàn Quốc hội và Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã xây dựng chi tiết kế hoạch triển khai. Sau hội nghị, trên cơ sở tiếp thu ý kiến chỉ đạo của đồng chí Thường trực Ban Bí thư và các ý kiến đóng góp của các cơ quan, Đảng đoàn Quốc hội sẽ chỉ đạo Ủy ban Thường vụ Quốc hội sớm hoàn thiện để ban hành ngay Kế hoạch của Ủy ban Thường vụ Quốc hội triển khai thực hiện Kết luận của Bộ Chính trị.
Với 8 nhóm định hướng lớn, 70 định hướng cụ thể, Chủ tịch Quốc hội cho biết Đề án của Đảng đoàn Quốc hội đề ra 137 nhiệm vụ lập pháp cụ thể cần thực hiện trong nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV nhằm hoàn thiện đồng bộ, có chất lượng hệ thống pháp luật, tạo lập môi trường đầu tư kinh doanh thuận lợi, lành mạnh, công bằng cho mọi thành phần kinh tế, thúc đẩy đổi mới sáng tạo; huy động, quản lý và sử dụng có hiệu quả mọi nguồn lực cho phát triển.
Toàn cảnh hội nghị - Ảnh: Quochoi.vn
Theo Chủ tịch Quốc hội, các định hướng và nhiệm vụ lập pháp được đề ra trong Đề án đã bao quát toàn diện các lĩnh vực đời sống kinh tế - xã hội của đất nước, đồng thời, quán triệt và thực hiện nghiêm túc ý kiến chỉ đạo của Đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trong bài phát biểu quan trọng tại phiên khai mạc Kỳ họp thứ Nhất, Quốc hội khóa XV. Đó là: “Ưu tiên xây dựng mới, sửa đổi, bổ sung các đạo luật ở các lĩnh vực trọng điểm có ý nghĩa then chốt, có tính khả thi cao, tạo sự bứt phá về phát triển kinh tế - xã hội”.
Đồng thời, các nhiệm vụ lập pháp này cũng tập trung tháo gỡ các điểm nghẽn, nút thắt về thể chế, khắc phục tình trạng mâu thuẫn, chồng chéo, cản trở sự phát triển trong các lĩnh vực, kịp thời ứng phó hiệu quả với đại dịch Covid-19 như: Pháp luật về đất đai, đầu tư, đấu thầu, tài chính ngân sách, thuế; ứng dụng thành tựu của khoa học, công nghệ thúc đẩy đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, xây dựng, hoàn thiện khung thể chế thử nghiệm có kiểm soát đối với các công nghệ, sản phẩm, dịch vụ, mô hình kinh doanh mới; bảo đảm an sinh xã hội, bảo vệ chăm sóc sức khỏe nhân dân; xây dựng bộ máy nhà nước tinh gọn, hoạt động hiệu lực hiệu quả gắn với đẩy mạnh phân quyền, phân cấp hợp lý, phòng chống tham nhũng, tiêu cực, tăng cường kiểm tra, giám sát, kiểm soát việc thực hiện quyền lực nhà nước…
Theo Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, Quốc hội không ban hành Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh 5 năm mà chỉ quyết định Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh hàng năm. Do đó, lần đầu tiên Bộ Chính trị đã có kết luận cho định hướng xây dựng pháp luật cho cả nhiệm kỳ - là định hướng hết sức quan trọng để Quốc hội xem xét, quyết định Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh hàng năm.
Chủ tịch Quốc hội cho rằng đây là cơ sở để Quốc hội cùng các cơ quan chủ động hơn, vào cuộc từ sớm từ xa, phối hợp chặt chẽ với các cơ quan để bảo đảm tiến độ, chất lượng công tác xây dựng pháp luật. Tránh tình trạng “đun nước sôi chờ gạo”, việc cần thì lại không có để xem xét, thông qua, nội dung trình thì lại chưa thực sự cấp thiết, hoặc nội dung cấp thiết nhưng lại không được chuẩn bị kỹ lưỡng.
Do đó, có được định hướng để bắt đầu nghiên cứu, rà soát, xây dựng, hoàn thiện, chuẩn bị kỹ lưỡng các vấn đề, từ đó có thể xây dựng được nhiều luật nhất với chất lượng bảo đảm cao nhất.
ƯU TIÊN CAO NHẤT CHO CHẤT LƯỢNG DỰ ÁN LUẬT, KHÔNG CHẠY THEO SỐ LƯỢNG
Để bảo đảm thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIII, Kết luận số 19-KL/TW của Bộ Chính trị và Định hướng Chương trình xây dựng pháp luật nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV, trên cơ sở quán triệt ý kiến chỉ đạo của Thường trực Ban Bí thư Võ Văn Thưởng, trong quá trình triển khai thực hiện các nhiệm vụ lập pháp được giao, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đề nghị các cơ quan của Quốc hội, các cơ quan tổ chức hữu quan từ trung ương đến địa phương cần quan tâm lưu ý một số vấn đề trọng tâm.
Thứ nhất, cần chú trọng nâng cao nhận thức về vai trò, ý nghĩa và tầm quan trọng của công tác xây dựng pháp luật, hoàn thiện thể chế, không ngừng nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác lập pháp.
"Trong xây dựng pháp luật, cần phải ưu tiên cao nhất cho chất lượng, không chạy theo số lượng, cố gắng khắc phục cơ bản những tồn tại, bất cập đã được các cơ quan nhận diện và chỉ ra trong quá trình tổng kết, xây dựng Đề án", Chủ tịch Quốc hội nêu rõ.
Thứ hai, tiếp tục tìm tòi, đổi mới cải tiến quy trình, thủ tục để nâng cao hiệu quả công tác xây dựng, ban hành pháp luật; tăng cường sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan, tổ chức tham gia quy trình lập pháp để nâng cao chất lượng các dự án luật, dự thảo nghị quyết trình Quốc hội.
Các đại biểu tham dự hội nghị tại Nhà Quốc hội - Ảnh: Quochoi.vn
Trong quá trình nghiên cứu, rà soát, đề xuất sửa đổi, bổ sung, xây dựng mới luật, pháp lệnh, nghị quyết theo yêu cầu của các nhiệm vụ lập pháp, Chủ tịch Quốc hội yêu cầu siết chặt kỷ luật, kỷ cương, bảo đảm tuân thủ chặt chẽ quy trình, thủ tục luật định, nhất là trong việc chuẩn bị hồ sơ đề nghị đưa dự án luật vào chương trình xây dựng luật, công tác soạn thảo, lấy ý kiến và tiếp thu ý kiến của cơ quan, tổ chức, chuyên gia, nhà khoa học, đối tượng chịu sự tác động.
Bên cạnh đó, Chủ tịch Quốc hội cũng nhấn mạnh cần quan tâm chống tiêu cực ngay trong công tác xây dựng pháp luật, không để xảy ra việc lồng ghép “lợi ích nhóm”, “lợi ích cục bộ” của cơ quan quản lý nhà nước trong văn bản luật; quan tâm bảo vệ quyền, lợi ích hợp pháp, chính đáng của người dân và doanh nghiệp, cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh.
Chủ tịch Quốc hội cũng đề nghị siết chặt kỷ luật, kỷ cương lập pháp gắn với trách nhiệm của cơ quan, tổ chức, nhất là trách nhiệm người đứng đầu. Gắn trách nhiệm trong từng lĩnh vực, xác định rõ nguyên nhân của từng cơ quan tổ chức người đứng đầu không hoàn thành nhiệm vụ để báo cáo Quốc hội, cấp có thẩm quyền và coi đó là một trong những tiêu chí đánh giá mức độ hoàn thành nhiệm vụ và là căn cứ để xem xét, đánh giá mức tín nhiệm khi tổ chức lấy phiếu tín nhiệm đối với những người giữ chức vụ do Quốc hội bầu hoặc phê chuẩn.
"Ngay từ bây giờ, hết sức quan tâm việc triển khai nghiên cứu, thực hiện các nhiệm vụ lập pháp, đặc biệt là trong năm 2022, có thể coi là năm bản lề triển khai thực hiện Kết luận của Bộ Chính trị. Theo tiến độ xác định trong Đề án đã được Bộ Chính trị thông qua, có 95/137 nhiệm vụ lập pháp cần phải hoàn thành việc rà soát, nghiên cứu trong thời gian từ nay đến hết năm 2022. Trong đó có 40 nhiệm vụ phải hoàn thành trước ngày 30/6/2022, 55 nhiệm vụ phải hoàn thành trước ngày 31/12/2022", Chủ tịch Quốc hội nêu rõ.
Nhận định đây là thách thức không nhỏ, vì trong thời gian ngắn (khoảng hơn 1 năm) phải hoàn thành số lượng nhiệm vụ rà soát, nghiên cứu rất lớn, chiếm 69% tổng số nhiệm vụ lập pháp được xác định của cả nhiệm kỳ Quốc hội khóa XV, Chủ tịch Quốc hội yêu cầu các cơ quan, nhất là người đứng đầu, cần trực tiếp chỉ đạo và khẩn trương triển khai ngay các nhiệm vụ lập pháp được giao.