Chủ tịch tập đoàn tư nhân nói về 'phao cứu sinh'
Ông Nguyễn Kim Hùng - Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Kim Nam - cho hay, hiện nay vốn của doanh nghiệp tư nhân hầu hết đều dựa vào ngân hàng. Nói cách khác, ngân hàng là 'phao cứu sinh' về vốn cho bất kỳ doanh nghiệp nào.
Lãi vay 8-10% không hấp dẫn
Tại Hội thảo “Vốn ngân hàng góp phần thúc đẩy kinh tế tư nhân” do Thời báo Ngân hàng tổ chức sáng nay (21/3), ông Nguyễn Kim Hùng - Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Kim Nam - cho hay, hiện nay, vốn của doanh nghiệp tư nhân hầu hết đều dựa vào ngân hàng. Nói cách khác, ngân hàng là "phao cứu sinh" về vốn cho bất kỳ doanh nghiệp nào.
Để doanh nghiệp bứt phá, ông Hùng đề nghị ngành ngân hàng có chính sách, thể chế hỗ trợ cho vay đổi mới sáng tạo của doanh nghiệp. Vì nếu không đầu tư vào công nghệ, doanh nghiệp rất khó đột phá.
Ông Nguyễn Kim Hùng - Chủ tịch HĐQT Tập đoàn Kim Nam (bên trái).
Theo ông Hùng, để phát triển từ nhỏ đến lớn, doanh nghiệp cần ít nhất chục năm, song nếu áp dụng công nghệ, quá trình này có thể rút ngắn bớt một nửa, thậm chí còn nhanh hơn. Trong khi đó, ngân hàng hiện chưa có gói vay nào hỗ trợ đổi mới sáng tạo, ví dụ như cho vay đầu tư nền tảng, cho vay phát triển AI....
"Mong Ngân hàng Nhà nước đề xuất Chính phủ cho doanh nghiệp vay lãi suất 0% để đầu tư công nghệ, phần cấp bù lãi suất hoàn toàn có thể bù đắp bằng thuế thu nhập doanh nghiệp. Lãi suất cho vay trung, dài hạn hiện nay đang ở 8-10%/năm, rất không hấp dẫn với doanh nghiệp muốn đầu tư đổi mới sáng tạo", ông Hùng cho hay.
Trước đề xuất này, Phó Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Đào Minh Tú cho biết, đề xuất này không thể thực hiện được nếu nhìn ở góc độ thương mại (ngân hàng phải trả lãi suất huy động cho người gửi mới có nguồn vốn để cho vay) mà cần phải có bàn tay của nhà nước. Ngoài ra, đầu tư vào khoa học công nghệ không thể dựa hoàn toàn vào ngân hàng mà phải có chiến lược tổng thể, phát huy nhiều nguồn lực như: ngân hàng, ngân sách, các quỹ đầu tư, start-up...
Phó Thống đốc Đào Minh Tú tại hội thảo sáng 21/3.
Theo Phó Thống đốc các chính sách hỗ trợ doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp nhỏ và vừa (chiếm 98% số lượng doanh nghiệp) bao gồm cơ cấu thời hạn trả nợ, giãn, hoãn nợ, kéo dài thời hạn cho vay, giảm lãi suất trong và sau đại dịch COVID-19, các đợt thiên tai bão lũ để doanh nghiệp phục hồi sản xuất kinh doanh, duy trì hoạt động sản xuất. Đây đều là những chính sách đã đi vào cuộc sống rất thiết thực.
Theo thống kê của Ngân hàng Nhà nước, tính đến cuối năm 2024, dư nợ tín dụng đối với doanh nghiệp tư nhân tại các tổ chức tín dụng đạt khoảng gần 7 triệu tỷ đồng, tăng khoảng 14,7% so với năm 2023, chiếm khoảng 44% dư nợ tín dụng nền kinh tế. Trong đó, có 100 tổ chức tín dụng phát sinh dư nợ tín dụng đối với doanh nghiệp nhỏ và vừa với tổng dư nợ đạt 2,74 triệu tỷ đồng, tăng 10,7% so với cuối năm 2023, chiếm 17,6% dư nợ nền kinh tế; có 208.992 doanh nghiệp nhỏ và vừa còn dư nợ.
"Có thể nói, hầu hết các tổ chức tín dụng cả trong nước, chi nhánh ngân hàng nước ngoài, các tổ chức tài chính vi mô... đều có mối quan hệ cho vay trực tiếp với khối doanh nghiệp tư nhân, trong đó có doanh nghiệp nhỏ và vừa chứ không phải ngân hàng chỉ dành cho doanh nghiệp Nhà nước", ông Tú khẳng định.
Theo ông Tú, hơn 200.000 doanh nghiệp nhỏ và vừa còn dư nợ cho thấy nguồn vốn tín dụng ngân hàng đã đáp ứng kịp thời nhu cầu vốn cho mục đích sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp tư nhân, đồng thời góp phần thúc đẩy kinh tế phát triển và tăng nguồn thu cho ngân sách nhà nước.
Tuy nhiên, Phó Thống đốc cho rằng, mặc dù khu vực kinh tế tư nhân đã có sự phát triển mạnh mẽ, nhưng các doanh nghiệp vẫn đối mặt với nhiều khó khăn. Phần lớn các doanh nghiệp có quy mô nhỏ và vừa, hạn chế về tiềm lực tài chính và khả năng cạnh tranh. Đây cũng là một trong những nguyên nhân khiến khả năng tiếp cận vốn của các doanh nghiệp tư nhân vẫn còn gặp nhiều khó khăn.
Cần thay đổi đánh giá tín dụng
Ông Nguyễn Thanh Khiết - Chủ tịch Hãng kiểm toán ASCO - cho biết, doanh nghiệp nhỏ và vừa đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế Việt Nam, chiếm khoảng 97% tổng số doanh nghiệp, tạo ra hơn 60% việc làm và đóng góp đáng kể vào GDP.
"Tuy nhiên, một trong những thách thức lớn nhất mà doanh nghiệp nhỏ và vừa gặp phải là khó khăn trong tiếp cận nguồn vốn từ ngân hàng. Những nguyên nhân chính bao gồm thiếu tài sản đảm bảo, hồ sơ tài chính chưa minh bạch… Để giải quyết vấn đề này, chúng ta cần triển khai các giải pháp đồng bộ từ phía ngân hàng, doanh nghiệp và cơ quan quản lý nhà nước", ông Khiết nói.
Toàn cảnh hội thảo tín dụng thúc đẩy kinh tế tư nhân.
Theo ông Khiết, để thúc đẩy vốn tín dụng cho doanh nghiệp tư nhân vừa và nhỏ, các ngân hàng nên thiết kế sản phẩm tài chính chuyên biệt như khoản vay tín chấp dựa trên dòng tiền kinh doanh, khoản vay theo hợp đồng đầu ra hoặc khoản vay dựa trên tài sản hình thành từ vốn vay. Ngoài ra, cần mở rộng mô hình đánh giá tín dụng dựa trên dữ liệu giao dịch thực tế của doanh nghiệp thay vì chỉ tập trung vào tài sản đảm bảo.
Đại diện Ngân hàng Agribank cho rằng, để kinh tế tư nhân đóng góp nhiều hơn nữa và giúp kinh tế tư nhân bứt phá và vươn tầm quốc tế cần được các cơ quan nhà nước hỗ trợ về cơ chế chính sách, tạo môi trường thuận lợi để sản xuất kinh doanh, giảm thủ tục hành chính, hỗ trợ nhiều về thông tin thị trường cũng như tiếp cận ứng dụng khoa học công nghệ.
Về phía doanh nghiệp thuộc khu vực kinh tế tư nhân cũng cần chủ động nâng cao năng lực quản trị doanh nghiệp, quản trị rủi ro, hệ thống sổ sách kế toán cần được minh bạch..
