Chuẩn bị xét xử vụ án cháy chung cư mini khiến 56 người tử vong

Không xử lý triệt để sai phạm

Phiên tòa do Thẩm phán Đặng Mạnh Cẩm Yến làm chủ tọa và với thành phần Hội đồng xét xử gồm 5 thành viên. Thực hành quyền công tố, đồng thời kiểm sát hoạt động xét xử tại phiên tòa là Kiểm sát viên Lê Thị Ngọc Huyền, thuộc Viện KSND TP Hà Nội. Phiên xử dự kiến kèo dài trong 3 ngày liên tiếp.

Trong vụ án này, bị cáo Nghiêm Quang Minh (sinh năm 1979, chủ chung cư mimi tại phường Khương Đình, quận Thanh Xuân, Hà Nội) bị truy tố về tội “Vi phạm quy định về phòng cháy, chữa cháy”. Bị cáo Minh có 3 luật sư bào chữa.

Bị cáo Nghiêm Quang Minh - chủ chung cư mini xảy ra vụ hỏa hoạn

Liên quan, 7 cựu cán bộ UBND phường Khương Đình và UBND quận Thanh Xuân (Hà Nội) cũng bị truy tố về tội “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả nghiêm trọng”.

Những bị cáo này gồm: Phạm Tần Anh (cựu Phó Chủ tịch UBND phường, giai đoạn năm 2018 đến khi bị khởi tố); Chu Xuân Sơn (cựu Phó Chủ tịch UBND phường, giai đoạn 2015-2020; thời điểm bị khởi tố là Chủ tịch UBND phường Thanh Xuân Nam); Nguyễn Thị Kim Trang (cựu cán bộ địa chính - xây dựng phường, giai đoạn 2010-2018; thời điểm bị khởi tố là cán bộ địa chính xây dựng phường Thanh Xuân Bắc).

Tiếp đến là Nguyễn Tuấn Anh (cựu Phó trưởng Công an phường Khương Đình); Nguyễn Đình Quân (cựu Tổ trưởng Tổ Thanh tra Xây dựng phường, giai đoạn 2014-2016; thời điểm bị khởi tố là Tổ trưởng Tổ Thanh tra xây dựng phường Nhân Chính); Trần Trọng Khang (cựu Đội trưởng Đội Thanh tra xây dựng quận Thanh Xuân, giai đoạn 2013 - 2016).

Theo cáo buộc, bị can Nghiêm Quang Minh tự ý xây dựng chung cư mini sai phép vượt quá 3 tầng và 12 phòng (căn hộ) so với giấy phép xây dựng. Công trình không được lập hồ sơ thiết kế, thẩm duyệt, nghiệm thu, quản lý về phòng cháy, chữa cháy.

Sau đó, Minh bán 45 căn hộ và đến cuối năm 2016, toàn bộ các căn hộ này đều có người ở. Trước khi xảy ra vụ cháy, 147 cư dân đang sinh sống tại chung cư mini của Minh. Những sai phạm của Minh khi xây dựng chung cư mini đã được phát hiện từ sớm nhưng không được xử lý quyết liệt, triệt để dẫn đến tòa nhà vẫn được hoàn thành.

Cụ thể, ngày 28-7-2015, khi Minh đang xây dựng tại tầng 7 tòa nhà thì Tổ Thanh tra xây dựng phường Khương Đình phát hiện vi phạm nên lập biên bản vi phạm hành chính, yêu cầu ngừng thi công xây dựng, đồng thời báo cáo UBND phường và Đội Thanh tra xây dựng quận Thanh Xuân.

Trên cơ sở tham mưu và báo cáo của Tổ Thanh tra xây dựng, UBND phường Khương Đình đã ra quyết định đình chỉ thi công công trình. UBND quận Thanh Xuân sau đó ra quyết định xử phạt hành chính 15 triệu đồng, buộc phá dỡ phần xây dựng sai phép. Tiếp đến, UBND quận Thanh Xuân ra quyết định cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt vi phạm hành chính.

Ngày 23-10-2015, Nguyễn Đình Quân (Tổ trưởng Tổ Thanh tra xây dựng phường Khương Đình), Nguyễn Thị Kim Trang (cán bộ công chức địa chính, xây dựng, đô thị và môi trường), Phạm Thanh Tùng (nhân viên hợp đồng phụ trách lĩnh vực môi trường đô thị) đã lập biên bản và ký xác nhận việc Minh tự tháo dỡ phần công trình xây dựng sai phép tại tầng 7, còn phần xây dựng sai mật độ xây dựng thì các cán bộ này không yêu cầu chủ chung cư mini phải phá dỡ.

Sau khi lập biên bản Minh tự phá dỡ nêu trên, Quân, Trang, Tùng đã không báo cáo về đường lối tiếp tục xử lý công trình xây dựng sai phép của Minh. Chu Xuân Sơn (Phó Chủ tịch UBND phường Khương Đình) không kiểm tra, giám sát, đôn đốc Quân, Trang và Tùng phải tham mưu thực hiện Quyết định cưỡng chế của UBND quận Thanh Xuân.

"Phớt lờ” cảnh báo hỏa hoạn

Cũng theo cáo trạng truy tố, với chức vụ Đội trưởng Đội Thanh tra xây dựng quận Thanh Xuân, Trần Trọng Khang biết việc Quân, Trang, Tùng lập biên bản xác nhận Minh mới chỉ tự tháo dỡ phần công trình xây dựng sai phép tại tầng 7, chưa phá dỡ phần xây dựng sai mật độ xây dựng nhưng không tiếp tục yêu cầu Tổ Thanh tra xây dựng và UBND phường Khương Đình phải thực hiện Quyết định cưỡng chế.

Hàng loạt cán bộ liên quan tắc trách khiến vụ hỏa hoạn xảy ra

Do Quân, Trang, Tùng, Sơn và Khang thiếu trách nhiệm trong công tác quản lý dẫn đến bỏ mặc công trình vi phạm, để Minh tiếp tục xây dựng từ tầng 7 lên đến tầng 9 mà không bị bất kỳ một cơ quan, đơn vị nào của UBND phường Khương Đình và UBND quận Thanh Xuân kiểm tra, xử lý.

Quá trình sinh sống tại chung cư mini, các cư dân để toàn bộ xe máy, xe máy điện, xe đạp điện ở dưới tầng 1 của tòa nhà. Trung bình có khoảng từ 70 - 80 xe máy, xe điện các loại. Thông qua công tác kiểm tra an toàn về phòng cháy, chữa cháy, Công an quận Thanh Xuân đã phát hiện nhiều vi phạm.

Ngày 24-6-2020, UBND quận Thanh Xuân ban hành quyết định đình chỉ hoạt động đối với tầng 1 của chung cư mini, giao Nghiêm Quang Minh và các hộ dân sinh sống, quản lý tại tòa nhà có trách nhiệm thi hành và thực hiện các yêu cầu về đảm bảo an toàn phòng cháy, chữa cháy; giao cho UBND phường và Công an phường Khương Đình phối hợp, giám sát đôn đốc thực hiện.

Do Minh và các cư dân không thực hiện quyết định trên nên ngày 29-6-2020, Công an quận Thanh Xuân có công văn gửi Minh, các cư dân để thực hiện và gửi UBND phường và Công an phường Khương Đình để đôn đốc, giám sát việc thực hiện quyết định đình chỉ, nhưng Minh và các cư dân tiếp tục không chấp hành.

Tại phường Khương Đình, Phạm Tần Anh (cựu Phó Chủ tịch UBND phường) được giao phụ trách lĩnh vực quản lý Nhà nước về công tác PCCC&CNCH. Bị cáo Nguyễn Tuấn Anh (cựu Phó trưởng Công an phường) được phân công phụ trách quản lý và thực hiện PCCC&CNCH.

Hai bị can Tần Anh và Tuấn Anh đều biết việc Cảnh sát khu vực đã thường xuyên tuyên truyền vận động các cư dân thực hiện quyết định đình chỉ hoạt động tại tầng 1 nhưng không có hiệu quả.

Dù vậy, bị cáo Tần Anh đã không đôn đốc bị cáo Tuấn Anh đưa ra các giải pháp để cư dân thực hiện quyết định đình chỉ hoạt động tại tầng 1 và không có báo cáo tham mưu với Trưởng Công an phường, Chủ tịch UBND phường Khương Đình để đề xuất các giải pháp tháo dỡ; không báo cáo khó khăn vướng mắc gửi UBND quận Thanh Xuân và Công an quận Thanh Xuân để tìm phương án thực hiện.

Sau đó, ngày 12-9-2023, vụ cháy xảy ra khiến 56 người thiệt mạng và 44 người bị thương... Về trách nhiệm dân sự, đại diện hợp pháp của 56 nạn nhân yêu cầu bồi thường tổng số tiền hơn 19 tỷ đồng. Đối với 44 người bị thương, toàn bộ chi phí khám chữa bệnh do Nhà nước chi trả và những người này yêu cầu bồi thường hơn 2,7 tỷ đồng.

Đối với thiệt hại tài sản, các cư dân yêu cầu bồi thường tổng cộng hơn 56 tỷ đồng, bao gồm toàn bộ giá trị căn nhà, toàn bộ số tài sản có trong căn hộ, tiền, vàng…

Minh Long