Chuẩn xanh mở đường cho doanh nghiệp Việt vươn tầm thế giới

Điều kiện bắt buộc

Trong kỷ nguyên thương mại bền vững, chuẩn xanh không còn là “lợi thế cạnh tranh” mà trở thành điều kiện sống còn để doanh nghiệp Việt tham gia chuỗi cung ứng quốc tế.

Ông Tô Thanh Sơn, Giám đốc phát triển bền vững SGS Việt Nam nhấn mạnh: “Trong thương mại toàn cầu, tiêu chuẩn xanh không còn là lợi thế mà là điều kiện bắt buộc, ai đạt chuẩn trước sẽ chiếm lĩnh thị trường trước”.

Ông Tô Thanh Sơn, Giám đốc phát triển bền vững SGS Việt Nam. Ảnh Quỳnh Anh

Các thị trường lớn như EU, Mỹ, Nhật Bản ngày càng siết chặt quy định về phát thải carbon, truy xuất nguồn gốc và trách nhiệm xã hội. Doanh nghiệp không đạt chuẩn xanh sẽ khó xuất khẩu, thậm chí bị loại khỏi chuỗi cung ứng toàn cầu.

Không chỉ chính phủ, các tập đoàn đa quốc gia như Apple, Microsoft, Adidas, Nike đặt ra yêu cầu nghiêm ngặt với nhà cung ứng: kiểm kê khí thải, áp dụng ISO 14064, công bố báo cáo ESG (môi trường – xã hội – quản trị) minh bạch.

Tập đoàn Samsung còn triển khai đánh giá môi trường cho hàng trăm nhà cung ứng Việt Nam, buộc họ phải đầu tư hệ thống quản trị năng lượng và môi trường.

Bên cạnh đó, chứng nhận quốc tế là minh chứng giúp doanh nghiệp tránh tình trạng tẩy xanh (greenwashing) và khẳng định năng lực bền vững. Đây cũng là chìa khóa để tiếp cận vốn đầu tư ESG, nâng uy tín thương hiệu và hưởng ưu đãi từ nguồn vốn xanh.

Thế giới đang hướng tới Net Zero nên chuyển đổi xanh không chỉ thực hiện cam kết quốc gia mà còn nâng tầm thương hiệu Việt trên bản đồ thương mại toàn cầu.

Đi trước để dẫn đầu

Nhiều doanh nghiệp đã nhận ra tầm quan trọng của tiêu chuẩn xanh nhưng lại không biết bắt đầu từ đâu. Theo ông Sơn, nếu doanh nghiệp muốn đạt tiêu chuẩn xanh vào năm 2028 thì phải bắt tay vào thực hiện ngay từ bây giờ, cùng với một lộ trình rõ ràng với ba giai đoạn để đảm bảo triển khai chuẩn ESG một cách có hệ thống.

Giai đoạn một, từ 2025–2026, xây dựng nền tảng quản trị, doanh nghiệp bắt đầu bằng việc nhận diện các yêu cầu quốc tế, thiết lập hệ thống quản lý chất lượng và môi trường theo các chuẩn mực như ISO 14001, ISO 45001. Đồng thời, tiến hành kiểm kê khí nhà kính và thu thập dữ liệu về năng lượng, nước, rác thải để tạo nền tảng cho các bước tiếp theo.

Giai đoạn hai, 2026–2027, đạt chứng nhận then chốt, đây là thời điểm doanh nghiệp triển khai các chứng nhận quan trọng như FSSC, BSCI, GRS; xây dựng hệ thống truy xuất nguồn gốc và tính toán dấu chân carbon (CFP) cho sản phẩm. Song song đó, cần áp dụng năng lượng tái tạo và nguyên liệu tái chế để đáp ứng yêu cầu khắt khe từ các thị trường lớn như EU, Mỹ, Nhật Bản.

Giai đoạn ba, 2027–2028, hội nhập ESG và cam kết net zero, doanh nghiệp cần công bố báo cáo ESG minh bạch theo chuẩn GRI, thực hiện kiểm kê và công bố phát thải carbon theo ISO 14064, đồng thời đưa ra cam kết net zero và tham gia thị trường tín chỉ carbon. Hoàn tất lộ trình này sẽ giúp doanh nghiệp hội nhập sâu vào chuỗi cung ứng toàn cầu và khẳng định vị thế bền vững.

Nhựa Duy Tân là một trong những minh chứng rõ ràng cho chiến lược đón đầu chuẩn xanh thành công. Trước khi châu Âu áp dụng quy định tái chế và hạn chế nhựa nguyên sinh, Nhựa Duy Tân đã tiên phong đầu tư công nghệ tái chế hiện đại “Bottle to Bottle” từ năm 2020–2021, định hình mô hình kinh tế tuần hoàn.

Đồng thời Nhựa Duy Tân cũng hoàn thiện hệ thống quản trị và đạt hơn 20 chứng nhận quốc tế, bao gồm yêu cầu khắt khe từ FDA (Hoa Kỳ) và EFSA (châu Âu). Nhờ bước đi chiến lược này, Nhựa Duy Tân không chỉ giữ chân khách hàng lớn mà còn mở rộng hợp tác với các thương hiệu hàng tiêu dùng nhanh (FMCG) hàng đầu như Nestlé, Coca-Cola, Unilever.

Câu chuyện thành công của Nhựa Duy Tân khẳng định, chuẩn xanh không phải gánh nặng mà là đòn bẩy chiến lược để doanh nghiệp Việt bứt phá và nâng tầm thương hiệu trên thị trường quốc tế.

Việc chủ động chuyển đổi ngay hôm nay sẽ giúp doanh nghiệp vượt qua những rào cản kỹ thuật ngày càng khắt khe, mở rộng cơ hội xuất khẩu, đồng thời gia tăng khả năng thu hút vốn đầu tư xanh và hợp tác với các đối tác chiến lược.

Quỳnh Anh