Chứng bệnh khiến phụ nữ sợ hãi, đau đớn, không thể làm 'yêu'

PGS.TS Nguyễn Quang, Giám đốc Trung tâm Nam học (Bệnh viện Việt Đức) cho biết mới đây ông và các cộng sự tiếp nhận, điều trị thành công cho nữ bệnh nhân mắc chứng co thắt âm đạo.

Chị Thoa (đã đổi tên), 33 tuổi, đến khám vì không thể quan hệ thâm nhập dù đã kết hôn 5 năm. Khai thác tiền sử, chị cho biết không làm "chuyện ấy" trước khi kết hôn, cũng chưa từng thủ dâm.

Mặc dù có ham muốn và mong muốn quan hệ, nhưng ngay từ lần đầu tiên sau cưới, cứ chuẩn bị 'yêu', chị lại hồi hộp, lo lắng, các cơ vùng chậu co thắt ngoài ý muốn. Việc gần gũi chồng vì thế thất bại.

Chồng chị có chức năng tình dục hoàn toàn bình thường. Nhưng mỗi lần anh cố gần vợ, tình trạng co thắt của chị lại mạnh hơn, đau đớn, không "dung nạp" bất kỳ gì dù là nhỏ nhất.

Cách đây một năm, chị đi khám, được cắt màng trinh dưới gây mê nhưng tình trạng vẫn không cải thiện. Không hài lòng với đời sống tình dục, vợ chồng chị quyết định đến Trung tâm Nam học, Bệnh viện Việt Đức khám. Sự co thắt của chị mạnh đến mức nên bác sĩ không thể đặt được dụng cụ khám phụ khoa.

Sau khi thực hiện các bảng hỏi, thăm khám xét nghiệm hormone, bác sĩ bắt đầu giáo dục kiến thức cơ bản về giải phẫu bộ phận sinh dục, kết hợp liệu pháp tâm lý cho chị.

Chiến lược điều trị bằng liệu pháp tình dục được đặt ra, tần suất là 1 buổi/ tuần trong 5 tuần, mỗi buổi 45-60 phút, với mục tiêu là kiểm soát được các cơ vùng chậu – sinh dục.

Trong mỗi buổi trị liệu, bác sĩ đánh giá bài tập của buổi trước, suy nghĩ, cảm xúc, mức độ kiểm soát cơ, hướng dẫn bệnh nhân cách luyện tập ở nhà và theo dõi việc tự tập.

Kết quả được ghi nhận tiến bộ theo từng buổi tập. Sau 2 buổi điều trị, chị Thoa kiểm soát được trạng thái co cơ vùng chậu. Sau 3 buổi, bệnh nhân dần kiểm soát được trạng thái giãn cơ vùng chậu, có thể đặt được mỏ vịt và khám phụ khoa.

Kết hợp tập ở nhà, bệnh nhân đã chịu được xâm nhập 1 phần của "cậu nhỏ" mà không có đau đớn khó chịu nhiều. Tuy nhiên, bác sĩ chưa chỉ định cho bệnh nhân quan hệ ngay mà hướng dẫn chị tiếp tục tập để dung tích khoang "chỗ ấy" lớn hơn hoặc bằng thể tích "cậu nhỏ" của chồng.

Niềm vui đến với chị Thoa sau 5 buổi điều trị, bởi chị đã có thể quan hệ thâm nhập bình thường, cảm nhận được khoái cảm mà nhiều năm trước chưa từng biết đến. Chị đã kiểm soát tốt tình trạng co – giãn cơ vùng chậu, không còn tình trạng co cứng ngoài kiểm soát. Các chỉ số chức năng tình dục được cải thiện, chị cũng không còn khó chịu, đau khi gần gũi với chồng.

Triệu chứng điển hình của bệnh

Co thắt âm đạo là rối loạn tình dục nữ đặc trưng bởi phản xạ co thắt của nhóm cơ từ xương mu đến xương cụt, khiến các cơ vùng chậu căng cứng đột ngột, không cho phép mọi động thái đưa vào "vùng kín".

Bệnh hay gặp hơn với những người từng bị lạm dụng tình dục, cưỡng bức, chứng kiến cảnh lạm dụng tình dục, có yếu tố nội tâm vô thức như sợ sinh con, sống trong nền tôn giáo đặc biệt hoặc gặp các vấn đề giáo dục nghiêm trọng về tình dục. Tuy nhiên, không phải lúc nào cũng liên quan đến các vấn đề tâm lý.

PGS Quang cho hay tại Việt Nam chưa ghi nhận tỷ lệ mắc bệnh này. Ca bệnh chị Thoa trên đây không ghi nhận tiền sử bị lạm dụng hay sống trong nền văn hóa, tôn giáo đặc biệt.

Dù chưa có thống kê cụ thể, nhưng đây không phải là chứng bệnh quá hiếm. ThS.BS Phan Chí Thành - Chánh văn phòng Trung tâm đào tạo, Bệnh viện Phụ sản Trung ương cho biết, ông từng tiếp nhận, điều trị cho bệnh nhân nữ lấy chồng 7 năm nhưng chưa một lần quan hệ thành công cũng do chứng co thắt âm đạo. Mỗi khi quan hệ, "chỗ ấy" của bệnh nhân co cứng lại, ảnh hưởng trực tiếp đến cuộc yêu.

"Việc âm đạo co cứng lại sẽ bít hết “lối vào”. Lúc này phía người đàn ông sẽ cảm thấy như đang làm chuyện ấy với bức tường. Còn phía người phụ nữ sẽ phải chịu đau đớn nếu cứ miễn cưỡng tiếp tục", BS Thành chia sẻ.

Không thể quan hệ bình thường, để có con, vợ chồng chị phải áp dụng phương pháp bơm tinh trùng vào buồng tử cung để thụ thai.

Triệu chứng phổ biến của co thắt âm đạo như không có khả năng sử dụng băng vệ sinh dạng ống (tampon), đau dữ dội với sự thâm nhập; xuất hiện phản xạ co tự ý, tái phát hoặc dai dẳng...

Với trường hợp chị Thoa trên đây, triệu chứng rất điển hình. Bệnh nhân có nỗi sợ hãi vô thức, lo lắng, bồn chồn mỗi khi chuẩn bị có sự thâm nhập. Chị không thể khám phụ khoa, không đưa được bất kỳ vật gì vào "chỗ ấy", kể cả tăm bông hay ngón tay.

Theo ThS Thành, có nhiều nguyên nhân gây co thắt âm đạo. Cơ sàn chậu bị rối loạn dẫn đến co thắt không kiểm soát. Mắc các bệnh phụ khoa như: viêm nhiễm, u xơ tử cung, lạc nội mạc tử cung… cũng dẫn đến các cơn co thắt.

Yếu tố tâm lý cũng là nguyên nhân phổ biến dẫn tới tình trạng này. Nếu bị áp lực căng thẳng khi vừa quan hệ vừa lo dính bầu, dẫn đến lo lắng thái quá, căng thẳng cũng có thể gây co thắt âm đạo.

Theo nhóm bác sĩ ở Trung tâm Nam học Bệnh viện Việt Đức, hiện không phương pháp điều trị nào được coi là tiêu chuẩn, chủ yếu dựa trên kinh nghiệm. Điều này do cơ chế bệnh sinh, nguyên nhân chưa rõ ràng kết hợp với việc thiếu dữ liệu phân tích tổng hợp và chưa có thử nghiệm lâm sàng ngẫu nhiên đánh giá.

Một số phương pháp điều trị phổ biến bao gồm: Giáo dục giới tính, tâm lý trị liệu, liệu pháp tình dục, tiêm botox kết hợp nong âm đạo, vật lý trị liệu, thôi miên và bôi trơn. Trong số các phương pháp điều trị, giáo dục giới tính, liệu pháp tâm lý, liệu pháp tình dục được coi là những phương pháp hữu ích.

Võ Thu