Chứng minh chim có nguồn gốc hợp pháp bằng cách nào, đăng ký nuôi chim cảnh thủ tục ra sao?

Ngày 14-5, Báo Người Lao Động đã liên hệ với ông Lê Ngọc Tuấn – Chi cục Trưởng Chi cục Kiểm lâm TP Huế - liên quan đến thông tin ngành kiểm lâm Huế đề nghị chủ quán khi khách đến uống cà phê mang theo chim yêu cầu phải có hồ sơ chim chứng minh nguồn gốc hợp pháp.

Theo tài liệu ông Tuấn cung cấp khẳng định chim chào mào (loại chim cảnh khách hay mang đi uống cà phê) thuộc loài động vật rừng thông thường. Tại Thông tư 26/2022/TT-BNNPTNT ngày 30-12-2022 của Bộ NN - PTNT quy định về quản lý, truy xuất nguồn gốc lâm sản, gọi tắt là Thông tư 26 - (được sửa đổi, bổ sung bởi Thông tư 22/2023/TT-BNNPTNT), quy định nguồn gốc hợp pháp của động vật rừng thông thường (không thuộc loài trong các phụ lục CITES) có 4 trường hợp.

Kiểm lâm liên quận Thuận Hóa - Phú Xuân đã tiến hành tuyên truyền, ký cam kết về quản lý, bảo vệ động vật hoang dã. Ảnh: KL.

Thứ nhất là có nguồn gốc khai thác từ tự nhiên hợp pháp. Theo quy định tại Điều 15 của thông tư này thì phải có bản chính bảng kê lâm sản có xác nhận của cơ quan kiểm lâm sở tại.Việc khai thác phải thực hiện theo quy địnhtại điều 14 Thông tư 26. Hồ sơ gồm bản sao phương án khai thác động vật rừng thông thường từ tự nhiên được phê duyệt theo quy định tại Điều 7 thông tư này.

Thứ 2, nếu có nguồn gốc nhập khẩu hợp pháp thì có tờ khai hải quan theo quy định pháp luật; bản chính bảng kê lâm sản do chủ lâm sản lập hoặc packing-list/log-list do tổ chức, cá nhân lập theo quy định của nước xuất khẩu.

Thứ 3 là có nguồn gốc (mua) sau xử lý tịch thu, được thực hiện theo quy định tại điều 17 Thông tư 26 như sau: bản chính bảng kê lâm sản do cơ quan kiểm lâm được giao xử lý tài sản lập hoặcbản chính bảng kê lâm sản do cơ quan được giao xử lý tài sản lập có xác nhận của cơ quan kiểm lâm sở tại (trường hợp cơ quan kiểm lâm không phải là cơ quan được giao xử lý tài sản).

Thứ 4 là có nguồn gốc từ mua bán, chuyển nhượng quyền sở hữu thì thực hiện theo quy định tại Điều 18 Thông tư 26. Cụ thể gồm bản chính bảng kê lâm sản có xác nhận của cơ quan kiểm lâm sở tại; bản sao hồ sơ mua bán, chuyển giao quyền sở hữu liền kề trước đó hoặc sử dụng mã phản hồi nhanh (QR) chứa đựng hồ sơ quy định trên bảng kê lâm sản.

Đối với trường hợp có nguồn gốc từ cá thể con của động vật rừng nuôi sinh sản hợp pháp thì thực hiện theo quy định tại Điều 11 Nghị định của Nghị định số 06/2019/NĐ-CP ngày 22-1-2019 của Chính phủ về quản lý thực vật rừng, động vật rừng nguy cấp, quý, hiếm và thực thi công ước về buôn bán quốc tế các loài động vật, thực vật hoang dã nguy cấp (được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định số 84/2021/NĐ-CP).

Cụ thể, Điều 11 về "Nuôi động vật rừng thông thường" nói rõ: Tổ chức, cá nhân nuôi động vật rừng thông thường phải đảm bảo nguồn gốc động vật rừng nuôi hợp pháp theo quy định của pháp luật;đảm bảo an toàn cho con người; thực hiện các quy định của pháp luật về môi trường, thú y. Thực hiện việc ghi chép sổ theo dõi vật nuôi quy định theo mẫu; trong thời hạn tối đa 3 ngày làm việc, kể từ ngày đưa động vật rừng thông thường về cơ sở nuôi, tổ chức, cá nhân phải gửi thông báo cho cơ quan kiểm lâm sở tại để theo dõi, quản lý theo quy định của pháp luật.

Chim chào mào (Pycnonotus jocosus) thuộc loài động vật rừng thông thường, việc nuôi phải tuân thủ quy định tại Điều 11 với nội dung như trên. Tuy nhiên, theo ông Tuấn thì hiện nay cơ quan kiểm lâm trên địa bàn TP Huế hầu như không quản lý chim chào mào. Hầu hết chim chào mào được nuôi làm cảnh hiện nay có nguồn gốc từ săn, bẫy, bắt bất hợp pháp từ tự nhiên.

Việc cho phép thi chim chào mào có nguồn gốc không hợp pháp đồng nghĩa với việc khuyến khích tình trạng bẫy, bắt chim chào mào từ tự nhiên. Như vậy làm trái Chỉ thị số 01/CT-UBND ngày 9-1-2020 của UBND TP Huế, Chỉ thị số 04/CT-TTg ngày 17-5-2022 của Thủ tướng Chính phủ.

Quang Nhật