Chung tay đưa chính sách khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo tới các trường đại học

Hội nghị diễn ra theo hình thức trực tiếp kết hợp trực tuyến, hội nghị không chỉ cung cấp thông tin về những quy định mới mà còn định hướng rõ hơn vai trò tiên phong của các trường đại học trong triển khai Nghị quyết 57 và Nghị quyết 71 của Bộ Chính trị, Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Toàn cảnh Hội nghị

Từ nghị quyết của Đảng đến yêu cầu hành động trong nhà trường

Phát biểu khai mạc, Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Văn Phúc nhấn mạnh: "Hội nghị được tổ chức nhằm giúp các cơ sở giáo dục đại học nắm bắt kịp thời những chủ trương, chính sách mới của Đảng và Nhà nước về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo. Thời gian qua, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số; để thể chế hóa, Quốc hội thông qua Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo cùng loạt nghị định hướng dẫn, tạo khuôn khổ pháp lý mới cho hoạt động khoa học – công nghệ trong bối cảnh cách mạng công nghiệp 4.0.

Đồng thời, Nghị quyết 71-NQ/TW về đột phá phát triển giáo dục và đào tạo đặt mục tiêu đến năm 2045, hệ thống giáo dục Việt Nam thuộc nhóm 20 quốc gia hàng đầu thế giới, trong đó giáo dục đại học phải vươn tầm khu vực và quốc tế. Để hiện thực hóa mục tiêu này, Thứ trưởng Nguyễn Văn Phúc thẳng thắn cho rằng các trường đại học “còn rất nhiều việc phải làm”, từ nâng cao năng lực nghiên cứu, tăng tỉ trọng nguồn thu từ khoa học – công nghệ, đến đẩy mạnh chuyển giao, thương mại hóa sản phẩm – những mảng còn khiêm tốn so với các đại học ở các nước phát triển.

"Hội nghị được xem như “cầu nối” giữa các định hướng vĩ mô của Đảng, Nhà nước với thực tiễn tổ chức hoạt động khoa học – công nghệ, đổi mới sáng tạo trong từng cơ sở giáo dục đại học" - thứ trưởng Nguyễn Văn Phúc nhấn mạnh.

Thứ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Nguyễn Văn Phúc phát biểu khai mạc tại Hội nghị

Tại hội nghị, PGS.TS Nguyễn Hoàng Long – Hiệu trưởng trường Đại học Công nghệ Giao thông Vận tải cho biết, thời gian qua, Đảng và Nhà nước giao cho các trường đại học nhiều nhiệm vụ về phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, đòi hỏi các cơ sở đào tạo phải đầu tư mạnh hơn về cơ sở vật chất, chương trình đào tạo, nhân lực nghiên cứu.

Tuy nhiên, quá trình triển khai ở cơ sở vẫn còn không ít vướng mắc, đặc biệt trong bố trí nguồn lực tài chính, tiếp cận các cơ chế khuyến khích, cũng như thủ tục để tham gia chương trình, nhiệm vụ khoa học – công nghệ các cấp. Chính vì vậy, hội nghị là dịp quan trọng để các trường được giải đáp, “gỡ rối” từ chính cơ quan xây dựng chính sách.

PGS.TS. Nguyễn Hoàng Long - Hiệu trưởng Trường Đại học Công nghệ Giao thông Vận tải phát biểu tại Hội nghị

Làm rõ các chính sách mới về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo

Trao đổi tại hội nghị, đại diện Bộ Tài chính cùng các chuyên gia làm rõ mối liên hệ giữa Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo với Luật Đầu tư theo phương thức đối tác công – tư (PPP) và các quy định về quỹ phát triển khoa học – công nghệ, quỹ đầu tư mạo hiểm.

Việc khuyến khích hợp tác công – tư trong phát triển hạ tầng nghiên cứu, trung tâm đổi mới sáng tạo, phòng thí nghiệm trọng điểm, cùng cơ chế cho phép hình thành các quỹ đầu tư cho dự án nghiên cứu có tiềm năng thương mại hóa, được nhìn nhận là “chiếc chìa khóa” để tháo gỡ nút thắt nguồn lực – vấn đề mà không ít trường đại học đang gặp phải khi muốn nâng tầm hoạt động khoa học – công nghệ nhưng ngân sách nhà nước có hạn.

Đại diện Bộ Tài chính chia sẻ tại Hội nghị

Nói về các nội dung trọng tâm của những văn bản pháp lý mới như Nghị định 267/2025/NĐ-CP, 268/2025/NĐ-CP, 263/2025/NĐ-CP, cùng các chính sách khuyến khích đổi mới sáng tạo, công nhận trung tâm đổi mới sáng tạo, doanh nghiệp khởi nghiệp sáng tạo và cơ chế phát triển hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, đại diện Bộ Khoa học và Công nghệ cho rằng, với các văn bản pháp lý trên, các trường đại học có thêm “cánh cửa” để nhóm nghiên cứu, trung tâm khoa học trong trường tham gia đề tài, dự án các cấp, đồng thời có dư địa lớn hơn để thương mại hóa kết quả nghiên cứu một cách minh bạch, đúng luật.

Những trao đổi tại Hội nghị đã góp phần làm rõ nhiều vấn đề thực tiễn trong quá trình triển khai hoạt động nghiên cứu khoa học và đổi mới sáng tạo tại các trường đại học.

Đại diện Bộ Khoa học và Công nghệ trình bày các nội dung trọng tâm tại Hội nghị

Phát biểu kết luận, Thứ trưởng Nguyễn Văn Phúc bày tỏ kỳ vọng các cơ sở giáo dục đại học sẽ tiếp tục chủ động tiếp cận khung chính sách mới, triển khai hiệu quả Nghị quyết 57 và Nghị quyết 71, qua đó thúc đẩy hoạt động khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, nâng cao năng lực cạnh tranh và vị thế của giáo dục đại học Việt Nam trong giai đoạn tới.

Phương Anh