Chuỗi triển lãm 'Hành trình Huỳnh Phương Đông' sẽ diễn ra tại 4 địa điểm khác nhau

Từ hơn 3.000 tác phẩm (gồm các chất liệu và ký họa), chuỗi triển lãm Hành trình Huỳnh Phương Đông chọn bày hơn 700 tác phẩm ở 4 địa điểm khác nhau (địa điểm đặc biệt thứ 4 sẽ được BTC công bố sau) sẽ trở thành sự kiện triển lãm quy mô lớn nhất về Huỳnh Phương Đông từ trước đến nay. Bộ sách Hành trình Huỳnh Phương Đông (dự kiến 10 cuốn) sẽ chọn giới thiệu hơn 2.500 tác phẩm (gồm các chất liệu và ký họa) cũng sẽ được ra mắt và giới thiệu trong dịp này (dự kiến từ 25-30/4).

Tranh lụa của cố họa sĩ Huỳnh Phương Đông sẽ được trưng bày trong chuỗi triễn lãm

Họa sĩ Huỳnh Phương Đông (1925-2015) vốn được mặc định là gắn liền sáng tác với kháng chiến và tuyên truyền, nhưng khi đến với chuỗi triển lãm Hành trình Huỳnh Phương Đông thì sẽ thấy không chỉ có như vậy.

Giới thưởng ngoạn sẽ được nhìn thấy một Huỳnh Phương Đông đa dạng và đa diện, từ các ký họa phong cảnh thời chiến cho đến ký họa phong cảnh thời bình - xây dựng đất nước, từ những con người trong chiến tranh, đi qua chiến tranh và trở về cuộc sống thường nhật, từ những chuyến đi khắp Việt Nam cho đến các chuyến đi nhiều nước trên thế giới, từ chân dung chỉnh tề cho tới tranh khỏa thân…

Bà Lê Thị Thu - vợ cố họa sĩ chia sẻ gia đình luôn gìn giữ các tác phẩm của ông cẩn thận và xem như báu vật

Có thể nói Huỳnh Phương Đông dành cả cuộc đời của mình chỉ để vẽ và vẽ, lại có ý thức bảo quản tác phẩm, nên ngày nay chúng ta mới có dịp nhìn ngắm lại hành trình hội họa xuyên suốt và thú vị của ông. Ngay những ký họa chân dung thời chiến, vẽ phe kháng chiến và vẽ các chiến thắng, ông cũng ưu tiên vẽ những lúc ngơi nghỉ bên chiến hào, những khoảnh khắc tâm tình. Các ký họa ấy cho thấy ông có đủ thời gian để hiểu và nắm bắt nhân vật, lột tả được tâm tư, tính cách mỗi người. Không phải ngẫu nhiên mà nhiều ký họa của ông sau này cũng chính là ảnh thờ, khi các nhân vật ấy bị chết trong chiến tranh.

Chuỗi triển lãm lần này bày các tác phẩm xuyên suốt cuộc đời cầm cọ của ông, đặc biệt các chân dung trong đó các thập niên 1960 và 1970, thời chiến tranh ác liệt; các thập niên sau chiến tranh, với sự xúc động gặp mặt, vươn lên trong đời sống. Sau 50 năm hòa bình, giờ xem lại thật xúc động.

Tranh than chì trong chuỗi triễn lãm

Sinh thời, trong một bài phỏng vấn, họa sĩ Huỳnh Phương Đông từng nói: “Tôi vẽ chân dung hàng trăm bè bạn và đồng chí... Nhiều bạn bè của tôi hồi đó là những chàng trai, những cô gái còn rất trẻ, nhưng họ vô cùng dũng cảm trên chiến trường. Tôi có trách nhiệm gìn giữ kỷ niệm về họ...”.

Đến với trưng bày ở Bảo tàng Mỹ thuật TP.HCM (khai mạc ngày 15/3), chúng ta sẽ thấy mức độ đi của họa sĩ Huỳnh Phương Đông. Ông gần như đi xuyên suốt thời chiến, qua rất nhiều tỉnh thành với mức độ các liệt khác nhau, đi để tìm kiếm những khoảnh khắc ý nghĩa và đáng sống. Khi hòa bình lập lại, ông đi vẽ nhiều nước, từ Liên Xô (Nga), Cuba, Trung Quốc, Lào, Campuchia… cho đến Canada, Pháp, ý… Thậm chí ông còn đi đến những nơi hẻo lánh, còn chưa có đường đi. Nơi đây, ngoài các phẩm, người xem còn thấy các kỷ vật, thư từ khác.

Cố họa sĩ Huỳnh Phương Đông bên tác phẩm của mình

Tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam (dự kiến khai mạc ngày 10/4) là những tác phẩm mà gia đình cùng với SANN - The House of Art mang ra làm công tác bảo dưỡng, phục chế. Người xem sẽ thấy một Huỳnh Phương Đông của đa chất liệu, của các ký họa của lớp mỹ thuật trong chiến khu, của các tác phẩm đoaạt giải thưởng… Còn tại địa điểm đặc biệt (sẽ công bố sau) sẽ là những chân dung du kích thời chiến, là chân dung quân nhân và các sĩ quan, tướng tá, là các trận đánh lớn như Bình Giã, La Ngà…

Một điểm nhấn khác của chuỗi triển lãm là tại Nhà trưng bày triển lãm thành phố (dự kiến khai mạc ngày 20/3) nơi SANN - The House of Art sẽ mang đến những câu chuyện thời chiến xúc động, cao cả và nhân văn. Những nhân vật trong tranh đi qua thời chiến về thời bình, những giây phút bình yên của họ, những khoảnh khắc đời thường của họ… càng làm tăng thêm giá trị của hy sinh và hòa bình. Trong chuỗi triển lãm lần này, người xem sẽ có dịp xem chân dung 8 vị tướng và nhiều văn nghệ sĩ, trí thức nổi tiếng. Được xem một tác phẩm đặc biệt vẽ về Đông Nai từ trên cao, như cách ngày nay chúng ta dùng máy ảnh flycam để quan sát cảnh vật…

"Đội công binh Bến Cát" - tranh màu nước của họa sĩ Huỳnh Phương Đông

Ngoài ra là các tư liệu, bưu ảnh, bưu thiếp, kỷ vật, hiện vật, tranh cổ động, tem thư… để hiểu thêm về bối cảnh sống và tâm tình của Huỳnh Phương Đông. Trong hoàn cảnh còn nhiều hạn chế về thiết bị ghi hình tân tiến (máy quay phim, chụp ảnh … ) thì những ký họa của Huỳnh Phương Đông đã ghi lại trung thực cảnh tượng khốc liệt của nhiều trận đánh, những chân dung đầy xúc cảm của đồng chí, đồng nghiệp. Những bức vẽ chân dung chiến sĩ sẽ tự tìm đường về với gia đình của họ...

Bên cạnh đó, những chia sẻ của vợ con Huỳnh Phương Đông cũng là những thông tin quý giá cho báo giới. "Đụng tay vào công tác sắp xếp, lưu trữ, tôi và má mới bàng hoàng nhận ra rằng…dẫu cho ngôi nhà này có là một không gian lớn nhất trong cuộc đời của ba, thì nó vẫn là chưa đủ, vẫn quá nhỏ bé so với công trình đồ sộ mà ông đã làm. Thấy vậy, tôi càng thương và phục ông hơn" - con trai họa sĩ chia sẻ.

Duy Đức