Chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo để thúc đẩy phát triển

Công nhân kiểm tra dây chuyền sản xuất tại Công ty Bia phú Bài. Ảnh: Nhật Linh

Ý chí chính trị mở đường

Nghị quyết Đại hội Đảng bộ thành phố Huế lần thứ XVII xác định chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo và phát triển khoa học - công nghệ (KHCN) là một trong ba nhóm giải pháp đột phá. Từ định hướng lớn đó, Thành ủy xác định cần đẩy mạnh phát triển chính quyền số, kinh tế số, hạ tầng số và đô thị thông minh; triển khai phương châm “rõ người - rõ việc - rõ tiến độ”, tạo sự chuyển động đồng bộ trong toàn hệ thống.

Bí thư Đảng ủy xã Vinh Lộc - ông Nguyễn Trung Dương chia sẻ, trước đây người dân phải đi lại nhiều lần để làm thủ tục, nay chỉ cần thao tác trên điện thoại. Các “Tổ công nghệ cộng đồng” phát huy hiệu quả, giúp người dân gửi phản ánh hiện trường, đăng ký thủ tục hành chính nhanh hơn, chính xác hơn.

Theo Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ Nguyễn Xuân Sơn, riêng giai đoạn 2024 - 2025, toàn thành phố ghi nhận hơn 1,5 triệu lượt phản ánh qua Hue-S, với hơn 98% được xử lý đúng hạn. Các bộ phận “một cửa” phường, xã vận hành hoàn toàn trong môi trường số, góp phần minh bạch hóa nền hành chính. Trong quản lý đô thị, hệ thống camera phân tích hình ảnh bằng AI, điều tiết tín hiệu giao thông theo thời gian thực đã giúp giảm ùn tắc tại các điểm nóng.

Không chỉ dừng lại ở hành chính công, Huế lựa chọn hướng phát triển dựa trên tri thức, công nghệ và di sản. Thành phố ưu tiên các lĩnh vực công nghệ thông tin, công nghiệp văn hóa, du lịch thông minh, y tế chuyên sâu và nông nghiệp công nghệ cao. Hệ sinh thái khởi nghiệp được mở rộng; nguồn dữ liệu mở, cơ chế hỗ trợ doanh nghiệp (DN) và liên kết ba nhà được đẩy mạnh, tạo niềm tin cho các startup trẻ. Hiện toàn thành phố có hơn 7.000 lao động trong lĩnh vực số; nhiều sản phẩm như bản đồ 3D di sản, du lịch thực tế ảo, mô phỏng tu bổ di tích… góp phần quảng bá văn hóa và tạo giá trị kinh tế mới.

Công ty CP Dệt may Huế là ví dụ tiêu biểu về DN chủ động chuyển đổi số. Nhờ ứng dụng công nghệ 4.0, năng suất lao động tăng bình quân 6%/năm ở ngành sợi, 4% ngành dệt - nhuộm và 8% ngành may. Riêng 6 tháng đầu năm 2025, mức tăng đạt 21-58% tùy ngành. DN tạo việc làm cho gần 4.000 lao động, thu nhập bình quân đạt 10,6 triệu đồng/tháng (tăng 49% so với đầu nhiệm kỳ). Tỷ lệ hàng lỗi giảm sâu nhờ ứng dụng AI kiểm soát chất lượng.

UVTV Thành ủy, Phó Chủ tịch Thường trực UBND thành phố Nguyễn Thanh Bình cho biết, nhờ sự chỉ đạo tập trung, Huế nhiều năm liền duy trì nhóm dẫn đầu cả nước về chỉ số chuyển đổi số (DTI). Các chỉ số PCI, PAR INDEX, PAPI tiếp tục giữ vị trí cao, phản ánh nỗ lực cải cách mạnh mẽ của chính quyền đô thị. Chuyển đổi số lan tỏa xuống tận cơ sở, nơi gần dân nhất. Đó là nền tảng để Huế tự tin hơn khi bước vào nhiệm kỳ mới, với nhiều yêu cầu cao hơn gắn với Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển KHCN, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia.

Động lực cho thành phố di sản

Nghị quyết Đại hội Đảng bộ thành phố lần thứ XVII đặt ra các chỉ tiêu mang tính chiến lược: Đến năm 2030, Huế trở thành trung tâm lớn về KHCN, đổi mới sáng tạo, y tế và du lịch; tỷ lệ đô thị hóa đạt 70%; kinh tế số đóng góp 30 - 35% GRDP. Đây là những mục tiêu đòi hỏi sự vào cuộc mạnh mẽ của toàn bộ hệ thống chính trị.

Phó Chủ tịch Thường trực UBND thành phố Nguyễn Thanh Bình khẳng định: “Chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo không phải nhiệm vụ của riêng ngành nào, mà là sự chuyển mình của toàn hệ thống. Khi Đảng lãnh đạo đúng và hành động nhanh, sẽ là điều kiện để Huế bứt phá mạnh mẽ”.

Ở góc độ phát triển hệ sinh thái sáng tạo, Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ nhấn mạnh, đổi mới sáng tạo phải trở thành phong trào xã hội sâu rộng, thu hút thanh niên, trí thức, DN và các tổ chức chính trị - xã hội cùng tham gia. Đổi mới sáng tạo cũng cần gắn với sở hữu trí tuệ và tiêu chuẩn kỹ thuật để bảo hộ giá trị sáng tạo, tạo nền tảng cho các DN công nghệ vươn ra thị trường khu vực và thế giới.

Ông Nguyễn Xuân Sơn phân tích, đô thị thông minh không chỉ là số hóa công tác quản lý, mà còn là phương thức điều hành xã hội mới, đặt người dân và DN làm trung tâm. Thông qua các nền tảng số như dịch vụ công trực tuyến, ứng dụng di động, IoT, AI và mô hình bản sao số (digital twin), Huế hướng tới môi trường sống tiện nghi, an toàn, thân thiện và có khả năng tự thích ứng. Thành phố đang xây dựng đô thị thông minh dựa trên 5 yếu tố: Chính quyền thông minh, hạ tầng thông minh, kinh tế thông minh, môi trường thông minh và công dân thông minh.

Sự phát triển của chính quyền số, đô thị thông minh, đổi mới sáng tạo và DN công nghệ cho thấy một hướng đi đúng: Đảng lãnh đạo, công nghệ là động lực, người dân và DN là trung tâm phát triển.

ĐỨC QUANG