Chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo: Trụ cột phát triển quốc gia trong kỷ nguyên mới

Các đại biểu tham quan gian hàng tại Chương trình “Ngày hội Khoa học và Công nghệ Việt Nam 18/5” năm 2025. (Ảnh: Minh Sơn/Vietnam+)

Chiều 16/5 tại trụ sở Bộ Khoa học và Công nghệ (Hà Nội) đã diễn ra Chương trình “Ngày hội Khoa học và Công nghệ Việt Nam 18/5” năm 2025.

Với chủ đề "Khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số: Đột phá đưa đất nước bước vào kỷ nguyên giàu mạnh, thịnh vượng,” sự kiện thể hiện quyết tâm và tầm nhìn chiến lược của Đảng, Nhà nước và toàn ngành Khoa học và Công nghệ về vai trò cốt lõi của tri thức, công nghệ và đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong hành trình phát triển đất nước.

Ngày hội năm nay được tổ chức trong bối cảnh ngành khoa học công nghệ tập trung triển khai Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị. Nghị quyết xác định phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là yếu tố then chốt, điều kiện tiên quyết và thời cơ tốt nhất để Việt Nam bứt phá, hiện thực hóa khát vọng trở thành quốc gia giàu mạnh, hùng cường trong kỷ nguyên mới.

Hội tụ điều kiện để nhà khoa học "mơ giấc mơ lớn"

Phát biểu tại chương trình, Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng cho rằng đất nước đã hội tụ đủ các điều kiện để các nhà khoa học mơ giấc mơ lớn, cùng giải bài toán của đất nước.

Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng cũng khẳng định, khoa học không chỉ nằm trong phòng thí nghiệm, trên trang sách, mà phải đi vào cuộc sống, giải những bài toán lớn của quốc gia, mang lại ấm no, hạnh phúc cho nhân dân.

"Bộ Khoa học và Công nghệ bây giờ là 5 ngón tay trên một bàn tay: Khoa học công nghệ, Sở hữu trí tuệ, Đổi mới sáng tạo, Tiêu chuẩn, đo lường và chất lượng, Chuyển đổi số. Khoa học công nghệ là cái máy cái sản xuất ra tri thức; Sở hữu trí tuệ là biến cái tri thức đó thành tài sản để giao dịch được, tạo thành trị trường tài sản trí tuệ, giúp cho tri thức ra khỏi phòng thí nghiệm và đi xa được; Đổi mới sáng tạo là mang cái trí ấy sáng tạo ra sản phẩm, của cải cho xã hội; Tiêu chuẩn đo lường chất lượng là sự đảm bảo hình hài, chất lượng cho sản phẩm hàng loạt; Chuyển đổi số là môi trường mới, mảnh đất mới, công cụ mới cho sự phát triển. 5 ngón tay này là một chỉnh thể toàn diện cho khoa học công nghệ phát triển," ông nói.

Cũng theo Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng, những nhà khoa học có nhiều đóng góp cho sự phát triển của đất nước, của nhân loại phải được tôn vinh muôn đời. Và, Bộ Khoa học và Công nghệ sẽ đề xuất Chính phủ xây dựng một công viên với các tượng đài của các nhà khoa học có thành tựu nghiên cứu, có đóng góp xuất sắc cho đất nước và thế giới. Giống như các quốc gia có nghĩa trang danh nhân, nghĩa trang nhà khoa học nổi tiếng.

Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Nguyễn Mạnh Hùng phát biểu tại sự kiện. (Ảnh: PV/Vietnam+)

Ông Hùng cũng cam kết hành động của Bộ Khoa học và Công nghệ trong thời gian tới được cụ thể hóa qua các trụ cột chiến lược như: Hoàn thiện hệ thống pháp luật, cơ chế, chính sách thúc đẩy nghiên cứu - đổi mới - ứng dụng công nghệ; Khơi thông nguồn vốn, đa dạng hóa hình thức tài trợ, đơn giản hóa quy trình hỗ trợ nghiên cứu; Tái định vị vai trò doanh nghiệp - từ đối tượng thụ hưởng thành chủ thể dẫn dắt sáng tạo và thương mại hóa công nghệ; Ưu tiên phát triển các công nghệ trọng điểm như AI, vi mạch, sinh học, năng lượng mới, công nghệ số - làm nền tảng bứt phá; Thúc đẩy liên kết viện - trường - doanh nghiệp - Nhà nước để hình thành hệ sinh thái đổi mới sáng tạo toàn diện.

Với tinh thần tiên phong, Bộ Khoa học và Công nghệ cam kết tiếp tục đồng hành cùng cộng đồng khoa học, doanh nghiệp và người dân, kiến tạo một hệ sinh thái đổi mới toàn diện – nơi mỗi ý tưởng sáng tạo đều có cơ hội trở thành hiện thực, mỗi sản phẩm khoa học đều góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống, bảo vệ môi trường và nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia.

Vinh danh các sản phẩm khoa học công nghệ

Tại sự kiện, Ban Tổ chức cũng đã vinh danh một số các sản phẩm và công trình khoa học công nghệ tiêu biểu năm 2024. Đây đều là những thành tựu có giá trị ứng dụng thực tiễn cao, góp phần giải quyết các các vấn đề cấp thiết của đất nước, đồng thời nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân. Hoạt động vinh danh không chỉ ghi nhận và tôn vinh những đóng góp xuất sắc của các nhà khoa học, doanh nghiệp, viện nghiên cứu và trường đại học, mà còn lan tỏa mạnh mẽ tinh thần đổi mới sáng tạo, khơi dậy động lực cống hiến trong cộng đồng, hướng tới sự phát triển bền vững của Việt Nam.

Tiếp nối hoạt động vinh danh, Bộ Khoa học và Công nghệ cũng chính thức công bố Chương trình hành động và sứ mệnh mới của Quỹ Phát triển Khoa học và Công nghệ Quốc gia (NAFOSTED) - một thiết chế tài trợ khoa học được tái cấu trúc nhằm nâng cao hiệu quả quản lý, giảm thủ tục hành chính và tạo điều kiện thuận lợi tối đa cho các tổ chức, cá nhân thực hiện nhiệm vụ khoa học và công nghệ.

Đặc biệt, 10 nhóm tiêu biểu đến từ các viện nghiên cứu, trường đại học, doanh nghiệp và nhà sáng chế đã cùng nhau cam kết triển khai các công trình nghiên cứu và ứng dụng khoa học, công nghệ trọng điểm, hướng đến các lĩnh vực ưu tiên như: Nghiên cứu sản xuất thuốc điều trị ung thư theo cơ chế di truyền; Phát triển chip AI ứng dụng cho thiết bị thông minh tại biên (Edge-AI); Thiết kế máy móc phục vụ nông nghiệp tuần hoàn; Làm chủ công nghệ y tế tiên tiến như nút mạch não và hỗ trợ tim; Sản xuất phần mềm trí tuệ nhân tạo ngôn ngữ tiếng Việt “Make in Vietnam.”

Ảnh minh họa. (Nguồn: Vietnam+)

Đây là lần đầu tiên một lễ công bố cam kết khoa học quy mô quốc gia được tổ chức đồng thời giữa các nhà khoa học, nhà sáng chế và doanh nghiệp cho thấy tính thực chất và định hướng ứng dụng mạnh mẽ của ngành Khoa học và Công nghệ trong giai đoạn phát triển mới.

Bên cạnh các cam kết nghiên cứu, Chương trình Ngày hội Khoa học và Công nghệ năm nay còn vinh danh các sáng kiến tiêu biểu từ Cuộc thi “Sáng kiến Khoa học 2025” với tổng giá trị giải thưởng gần 1 tỷ đồng.

Ngày hội Khoa học và Công nghệ Việt Nam 18/5 mang thông điệp mạnh mẽ: Khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số không chỉ là chìa khóa phát triển, mà chính là sứ mệnh kiến tạo tương lai Việt Nam./.

(Vietnam+)