Chuyển đổi số tại các bệnh viện: Nỗ lực hoàn thiện

Việc áp dụng công nghệ và số hóa quy trình khám, chữa bệnh giúp tiết kiệm thời gian, chi phí, nguồn lực, mang lại trải nghiệm tốt hơn cho người bệnh; hỗ trợ tối ưu cho công tác quản lý tại bệnh viện.

Nhiều thuận lợi cho bệnh nhân

Bị đau đầu, đi lại khó khăn, các biểu hiện ngày càng tăng dần, ông Vũ Trọng Hùng (65 tuổi, ở Hải Phòng) quyết định lên Hà Nội để thăm khám tại Bệnh viện Bạch Mai. Khoảng 10 giờ sáng, bệnh nhân tới bệnh viện và được điều dưỡng tiếp đón, khai thác tiền sử bệnh cũng như hoàn thành thủ tục các chỉ định xét nghiệm, chụp X-quang rất nhanh.

Chỉ sau hơn 1 giờ tất cả các khâu từ thăm khám, truyền thuốc, chỉ định dịch vụ và chụp chiếu cộng hưởng từ của người bệnh đã thực hiện xong.

“Tôi thấy việc bệnh viện áp dụng chuyển đổi số giúp bệnh nhân vừa tiết kiệm được thời gian, tiền bạc, đặc biệt tâm lý rất ổn định. Tôi rất hài lòng” - ông Hùng chia sẻ.

Chuyển đổi số toàn diện tại Bệnh viện Bạch Mai giúp người bệnh và nhân viên y tế đều hưởng lợi. Ảnh: BVCC.

Theo tìm hiểu, tâm lý hài lòng của người dân về công tác khám, chữa bệnh của Bệnh viện Bạch Mai ngày càng gia tăng mạnh từ sau khi cơ sở y tế này triển khai hệ thống bệnh án điện tử vào tháng 11/2024. Không chỉ người bệnh, các nhân viên y tế tại đây cũng đánh giá cao sự thuận tiện và nhanh chóng mà hệ thống này mang lại. Bệnh nhân chỉ cần quét mã căn cước công dân, các thông tin cá nhân và bệnh sử được hiển thị ngay lập tức, giúp quá trình phân luồng và thăm khám diễn ra nhanh chóng, tiện lợi.

Trước đây, người bệnh có thể phải chờ đợi suốt cả ngày để hoàn tất các thủ tục khám chữa bệnh, nhưng giờ đây, với hệ thống bệnh án điện tử, mọi thứ diễn ra rất nhanh chóng. Chỉ mất khoảng 2 giờ từ khi bắt đầu thủ tục đến khi có kết quả xét nghiệm, chụp chiếu, và đơn thuốc đã hoàn tất. Mọi công đoạn đều được thực hiện qua công nghệ số, giúp giảm thiểu việc di chuyển và thất lạc giấy tờ.

PGS.TS Đào Xuân Cơ - Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai chia sẻ: Hiện nay, bệnh viện không cần in giấy tờ và phim chụp, thay bằng bệnh án điện tử, dự kiến tiết kiệm hàng chục tỷ đồng mỗi năm cho ngân sách y tế. Dữ liệu hệ thống cho phép liên thông kết quả xét nghiệm giữa các cơ sở, giảm việc làm lại các xét nghiệm không cần thiết. Cùng với việc áp dụng chuyển đổi số toàn diện, các bác sĩ chỉ cần cầm máy tính bảng để đi buồng khám, tất cả kết quả khám, chụp, thông tin bệnh án của người bệnh, thuốc sử dụng... được thể hiện hết trên thiết bị. Đặc biệt, chữ ký số cũng đã được áp dụng để thuận tiện trong công tác ứng dụng công nghệ thông tin trong khám, chữa bệnh.

Bệnh viện tuyến dưới tích cực chuyển mình

Ghi nhận ở tuyến trung ương, các Bệnh viện Việt Đức, Bệnh viện Da liễu, Bệnh viện Nội tiết Trung ương... cũng đang dần chuyển mình theo mô hình “bệnh viện không giấy tờ”, nhằm giảm tải áp lực cho cả bệnh nhân và y bác sĩ.

Cùng đó, những bước chuyển mình mạnh mẽ cũng đang diễn ra tại các tỉnh, thành trên cả nước. Thông tin từ Sở Y tế tỉnh Bắc Ninh cho biết, đã ban hành kế hoạch thực hiện chương trình chuyển đổi số ngành Y tế, đặt mục tiêu trong năm 2025, toàn bộ các cơ sở y tế trên địa bàn hoàn thành triển khai bệnh án điện tử.

Đến nay, 100% đơn vị y tế công lập trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh đã triển khai thành công bệnh án điện tử. Bệnh viện Đa khoa tỉnh Bắc Ninh và Trung tâm Y tế huyện Yên Phong đã thí điểm thành công mô hình bệnh viện không giấy tờ.

Còn tại tỉnh Hưng Yên, hiện nay 100% các bệnh viện, trung tâm y tế trong tỉnh đã ứng dụng phần mềm quản lý bệnh viện. 100% số nhà thuốc, quầy thuốc, cơ sở y tế đã kết nối liên thông cơ sở dữ liệu dược quốc gia, hệ thống kê đơn thuốc quốc gia. 100% số cơ sở y tế được cấp phép khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế áp dụng sử dụng căn cước công dân có gắn chíp đăng ký khám, chữa bệnh thay thế thẻ bảo hiểm y tế.

Bà Nguyễn Thị Anh - Giám đốc Sở Y tế Hưng Yên cho biết, việc ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số giúp nâng cao hiệu quả quản lý, cải thiện chất lượng dịch vụ y tế, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người dân về chăm sóc sức khỏe. Đây cũng là nhiệm vụ quan trọng góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.

Ông Nguyễn Trường Nam - Phó Giám đốc Trung tâm Thông tin y tế quốc gia (Bộ Y tế) cho hay, giải pháp y tế 4.0 hiện nay bao gồm: Số hóa lịch sử bệnh án; điều hướng bệnh nhân và y tế từ xa; hỗ trợ quyết định lâm sàng bằng cách sử dụng các mô hình trí tuệ nhân tạo để giảm gánh nặng cho y bác sĩ. Ngoài ra, còn có chiến thuật y tế cộng đồng bằng cách quản lý các bệnh mạn tính, theo dõi bệnh nhân từ xa, hay hỗ trợ toàn dân có lối sống khỏe mạnh. Chuyển đổi số trong ngành y tế giúp giảm thời gian chờ đợi, giảm lưu trữ giấy tờ, tiết kiệm chi phí nhân lực, hỗ trợ tối đa cho bác sĩ trong khám, chữa bệnh. Các giải pháp y tế thông minh giúp giải quyết công việc một cách thuận tiện, nhanh chóng, minh bạch, cải thiện hiệu suất, tiết kiệm thời gian và nâng cao chất lượng dịch vụ.

Cần đẩy nhanh tiến độ

Mặc dù vậy, những số liệu thống kê cũng mới ra rằng, công tác chuyển đổi số của ngành y tế trên phạm vi cả nước còn chậm. Đơn cử, theo lộ trình của Thông tư số 46/2018 quy định Hồ sơ Bệnh án điện tử, đến cuối năm 2023, 135 bệnh viện hạng 1 phải triển khai thành công hệ thống hồ sơ bệnh án điện tử và khuyến khích các cơ sở y tế khác tham gia.

Tuy nhiên, đến cuối năm 2024, cả nước mới có 94 cơ sở y tế thông báo đã triển khai hồ sơ bệnh án điện tử, đạt tỷ lệ 23,7%, trong đó có 32 bệnh viện hạng 1, 44 bệnh viện hạng 2, 4 phòng khám và 14 bệnh viện tư nhân.

Những số liệu mới nhất từ Bộ Y tế ghi nhận đến thời điểm này có 142 cơ sở khám, chữa bệnh tại 29 địa phương trên cả nước sử dụng bệnh án điện tử.

Phân tích cho thấy, công tác chuyển đổi số tại các cơ sở y tế hiện nay có 3 điểm nghẽn. Trong đó, lãnh đạo cơ sở y tế chưa quan tâm đến chuyển đổi số y tế. Một số bệnh viện chú trọng phát triển chất lượng, kinh tế, chưa sâu sát ứng dụng công nghệ.

Ngoài ra, cơ chế chính sách, đặc biệt cơ chế tài chính liên quan chuyển đổi số chưa có, chi phí công nghệ thông tin chưa được đưa vào cơ cấu giá viện phí. Hiện kinh phí dành cho công nghệ thông tin tại các cơ sở khám chữa bệnh đều dựa vào ngân sách nhà nước cấp. Kỹ thuật cũng là điều khó khăn trong chuyển đổi số y tế. Các bệnh viện lúng túng trong lựa chọn, sử dụng các phần mềm hiện có trên thị trường.

Trước thực tế nói trên, Bộ Y tế vừa ban hành kế hoạch triển khai hồ sơ bệnh án điện tử trên toàn quốc, với yêu cầu hoàn thành mục tiêu này trong tháng 9/2025. Để đạt được mục tiêu trên, Bộ Y tế yêu cầu Cục Khoa học công nghệ và Đào tạo chủ trì việc sửa đổi, cập nhật Thông tư hướng dẫn triển khai hồ sơ bệnh án điện tử (thay thế Thông tư 46/2018/TT-BYT) trong tháng 4/2025; giao Cục Quản lý khám, chữa bệnh có trách nhiệm hoàn thiện bộ danh mục thuật ngữ lâm sàng và các chỉ số cận lâm sàng để áp dụng trong hồ sơ bệnh án điện tử, yêu cầu hoàn thành vào tháng 4/2025.

Bộ Y tế yêu cầu Sở Y tế các tỉnh, thành phố; các cơ sở y tế các bộ, ngành; và các bệnh viện trên toàn quốc lập kế hoạch triển khai hồ sơ bệnh án điện tử tại đơn vị và bảo đảm hoàn thành việc triển khai tại tất cả các bệnh viện trên toàn quốc chậm nhất vào tháng 9/2025.

Đức Trân