Chuyển đổi xe thô sơ ba, bốn bánh bảo đảm an toàn
Hoạt động quá niên hạn, không bảo đảm an toàn khi lưu thông là những lỗi vi phạm được lực lượng cảnh sát giao thông (CSGT) cảnh báo khi kiểm tra, xử phạt xe ba, bốn bánh và xe thô sơ lưu thông trên địa bàn thành phố. Tình trạng này tồn tại đã lâu nhưng biện pháp xử lý và thay thế loại phương tiện nêu trên vẫn là sự lúng túng của ngành giao thông thành phố.
Hầu hết các xe ba, bốn bánh tự chế chuyên chở hàng hóa lưu thông trên đường đều không có giấy tờ và biển kiểm soát. Trong ảnh: CSGT thành phố kiểm tra xe cơ giới ba bánh chở hàng hóa sai quy định.
Liên tục trong những ngày đầu của tháng 12, khi ra quân kiểm tra, xử lý xe cơ giới ba bánh và xe thô sơ ba, bốn bánh, lực lượng CSGT đã xử phạt nhiều chủ phương tiện với các lỗi vi phạm thường gặp như chở hàng cồng kềnh, quá khổ, nhất là xe cơi nới thay đổi kết cấu và hầu hết người điều khiển phương tiện đều không xuất trình được giấy tờ xe.
Tại giao lộ Phạm Văn Đồng-Nguyễn Xí (quận Bình Thạnh) vào sáng 2/12, Đội Tuần tra dẫn đoàn, Phòng CSGT đường bộ-đường sắt, Công an TP Hồ Chí Minh đã xử lý ít nhất sáu trường hợp là xe cơ giới ba bánh, xe thô sơ ba, bốn bánh không đủ điều kiện lưu thông. Là một trong những trường hợp bị lập biên bản xử lý vi phạm, ông Nguyễn Văn Thành, ngụ phường Bình Chiểu, TP Thủ Đức điều khiển xe ba bánh chở theo các cuộn thép, chất cao gần 3 m, choán hết thành xe, gây mất an toàn giao thông nên bị CSGT lập biên bản xử phạt 500.000 đồng.
Một trường hợp khác là thanh niên dùng xe gắn máy không đèn, biển số, gương chiếu hậu kéo theo xe lôi chở nước đá hướng từ đường Xô Viết Nghệ Tĩnh ra đại lộ Phạm Văn Đồng cũng bị CSGT kiểm tra, lập biên bản xử phạt. Ghi nhận tại khu vực chợ đầu mối Thủ Đức, đội xe ba gác chuyên chở thuê rau củ, thực phẩm, hàng hóa từ các vựa phân phối đến các tiểu thương bán lẻ ở các chợ trên địa bàn thành phố hoạt động hết công suất. Kiểm tra gần khu vực chợ, Đội CSGT Bình Triệu phát hiện rất nhiều trường hợp người chạy xe ba gác, xe thô sơ ba, bốn bánh dùng xe máy kéo theo thùng xe phía sau chở hàng hóa cồng kềnh và không chủ phương tiện nào xuất trình được giấy tờ xe.
Ông Lê Văn R. sau khi ký vào biên bản xử phạt của lực lượng CSGT với lỗi vi phạm không xuất trình được giấy tờ xe; đồng thời bị tạm giữ phương tiện, thở dài: “Xe bị tạm giữ coi như xong, vì xe chở nước đá cho chủ mà xe và hàng nằm đây không biết làm sao để giao. Chạy xe ba gác kiểu này bấp bênh quá…”.
Sau ba ngày ra quân xử phạt, Đội CSGT Bình Triệu nhận định: Kiểm tra chủ phương tiện nào cũng đều “mắc” lỗi vi phạm. Hầu hết, các loại phương tiện cơ giới ba bánh, xe thô sơ ba, bốn bánh lưu thông đều không có giấy tờ xe, niên hạn sử dụng quá lâu, phổ biến nhất là tình trạng người điều khiển chạy xe gắn máy gắn vào xe ba bánh lưu thông trên đường rất nguy hiểm, gây cản trở và che khuất tầm nhìn.
Không chỉ dùng để chở hàng hóa, xe ba, bốn bánh tự chế còn dùng để thu gom, vận chuyển rác, trung chuyển rác từ các hẻm sâu trong khu dân cư ra bên ngoài, gây ô nhiễm môi trường đồng thời làm mất mỹ quan đô thị. Theo UBND các quận, huyện trên địa bàn thành phố, thực tế loại phương tiện này vẫn còn được nhiều đầu nậu thu gom rác, các điểm lấy rác dân lập sử dụng mà chưa được thành phố và các đơn vị công ích quận, huyện có giải pháp hỗ trợ căn cơ để người sử dụng chuyển đổi phương tiện cho phù hợp.
Năm 2008, Thủ tướng Chính phủ đã có chủ trương hạn chế, tiến tới cấm các xe thô sơ ba, bốn bánh hoạt động trong nội đô thành phố. Riêng tại TP Hồ Chí Minh, năm 2013, UBND thành phố đã ban hành Quyết định 08 về cấm và hạn chế xe cơ giới ba bánh và xe thô sơ ba, bốn bánh lưu thông trong khu vực nội đô và trên các quốc lộ thuộc địa bàn TP Hồ Chí Minh.
Trong đó, các loại xe bị cấm lưu thông có xe cơ giới ba bánh tự chế, không có đăng ký; xe thô sơ ba, bốn bánh tự chế, không có đăng ký. Tuy nhiên, việc quản lý các loại phương tiện này của thành phố vẫn chưa có hiệu quả, phạt cứ phạt nhưng vẫn cho hoạt động, trong khi hằng ngày trên đường phố các phương tiện này gây mất an toàn giao thông, ô nhiễm môi trường, mất mỹ quan đô thị.
Mới đây ngày 1/12, Sở Giao thông vận tải (GTVT) lại có văn bản đề xuất UBND thành phố giữ nguyên hoạt động xe thô sơ ba, bốn bánh thay vì tiến tới cấm hẳn sau năm 2025 như đề xuất trước đây. Lãnh đạo Sở GTVT lý giải, nguyên nhân chưa cấm hẳn loại phương tiện này vì nhu cầu sử dụng xe cơ giới ba bánh, xe thô sơ ba, bốn bánh là có thật bởi tính cơ động cao, thuận tiện chở hàng hóa đi vào các hẻm nhỏ... Nguyên Trưởng phòng Quản lý vận tải đường bộ Sở GTVT thành phố Lê Trung Tính nhận định:
Chủ trương cấm các loại phương tiện này hoạt động đã có gần 20 năm nhưng ngành giao thông thành phố chưa thực hiện được vì lúng túng, cách thực hiện chưa nhất quán. Thực tế ai cũng thấy, hầu hết phương tiện xe thô sơ ba, bốn bánh, kể cả xe vận chuyển rác không có giấy tờ, không bảo đảm an toàn, làm mất mỹ quan đô thị nhưng vẫn cho hoạt động. Theo ông Tính, đi đôi với việc quản lý, cấm phương tiện thì thành phố cần có chính sách hỗ trợ hợp lý như cho vay lãi suất ưu đãi, trợ vốn để người dân chuyển đổi phương tiện, bảo đảm mưu sinh.
Nhiều ý kiến của các đơn vị quản lý cũng đề nghị, chính quyền thành phố cần đặt hàng một đơn vị sản xuất ô-tô nghiên cứu, đóng loại xe có quy cách hợp chuẩn với giá thành hợp lý, sức chở ổn định bán cho người dân. Khi mua thì người dân được đăng ký xe, có biển số để hoạt động một cách hợp pháp. Có như vậy, thành phố mới thay đổi bộ mặt đô thị, văn minh, bảo đảm trật tự, an toàn giao thông.
