Chuyên gia chỉ cách bổ sung sắt và kẽm cho trẻ đúng cách qua chế độ ăn uống

Theo khảo sát của tổ chức dinh dưỡng Đông Nam Á (Seanuts), bữa ăn hàng ngày của trẻ em Việt Nam cung cấp thiếu đến 50% nhu cầu một số vi chất như vitamin A, B1, C, D3, sắt, kẽm, canxi… trong đó điển hình là thiếu kẽm và sắt. Thống kê của Viện Dinh dưỡng tỷ lệ trẻ em thiếu kẽm ở mức trầm trọng lên 60%, cứ 3 trẻ có một trẻ thiếu sắt. Đặc biệt thiếu kẽm thường đi đôi thiếu sắt và ngược lại. Trong khi các vi chất này lại góp phần cải thiện miễn dịch cho trẻ.

Trao đổi với phóng viên GĐ&XH, PGS.TS Nguyễn Thị Diệu Thúy, Trưởng khoa Nhi, Bệnh viện Đại học Y Hà Nội, trẻ bị thiếu sắt, kẽm trẻ sẽ suy dinh dưỡng, thấp còi và tăng khả năng mắc các bệnh nhiễm trùng, các bệnh do virus. Nếu thiếu cả sắt và kẽm, trẻ có thể suy giảm đề kháng, dễ ốm vặt, da xanh, tái, nhợt. Trẻ mệt mỏi, hay ngáp vặt, buồn ngủ, thiếu tập trung, dễ cáu gắt. Nặng hơn, trẻ bị rối loạn giấc ngủ, kém hấp thu, chậm cao lớn, dễ mắc bệnh về da.

TS.BS Phan Bích Nga, Trưởng khoa Khám Trẻ em, Viện Dinh dưỡng Quốc gia, đồng thời là Phó Chủ tịch Hội Dinh dưỡng Nhi khoa đã phân tích, sắt tham gia vào quá trình sản sinh ra các tế bào miễn dịch Lympho T - giúp chống lại sự tấn công của virus, vi khuẩn. Vì vậy, khi cơ thể trẻ bị thiếu sắt thì hệ miễn dịch sẽ suy giảm. Kẽm cũng đóng vai trò quan trọng với hệ miễn dịch vì kẽm vừa là thành phần, vừa là xúc tác tăng cường sản xuất ra các yếu tố miễn dịch (miễn dịch tế bào, miễn dịch thích ứng), từ đó tạo một hệ thống phòng thủ giúp cơ thể chống lại các tác nhân gây bệnh.

Trong đó, chế độ dinh dưỡng hợp lý có vai trò quan trọng như tấm lá chắn bảo vệ, tăng sức đề kháng cho trẻ. Nếu không đảm bảo dinh dưỡng, thiếu chất, trẻ bị suy giảm đề kháng, trẻ dễ mắc bệnh, mệt mỏi, thiếu tập trung, ảnh hưởng lớn đến học tập.

Chế độ dinh dưỡng hợp lý sẽ giúp trẻ bổ sung các vi chất tốt cho sức khỏe, trong đó có sắt và kẽm. Ảnh TG

Để bổ sung sắt, kẽm cho trẻ, chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo cha mẹ nên cho con ăn các thực phẩm như thịt bò, trứng, hàu, sò, ghẹ và một số loại rau lá xanh. Ban đầu, gia đình nên cho trẻ tập ăn với lượng nhỏ, sau đó tăng dần lượng thực phẩm.

Một số loại thực phẩm giàu kẽm, sắt cho trẻ em nên bổ sung bữa ăn:

+ Các loại hạt: Hạt được sử dụng trong chế độ ăn của trẻ không chỉ cung cấp chất xơ, chất béo, vitamin tốt mà còn chứa lượng kém đáng kể. Đặc biệt là trong các loại hạt như vừng, cây gai dầu, bí ngô, hạt chia, hạnh nhân, hạt điều, đậu phộng, quả óc chó…

+ Ngũ cốc nguyên hạt: Trẻ có thể nhận lượng kẽm từ ngũ cốc nguyên hạt như lúa mì, yến mạch và gạo...

+ Các loại thịt: Tất cả các loại thịt đều có lượng kẽm dồi dào, nên cho trẻ ăn thịt gia cầm không da hoặc thịt nạc với ít chất béo hơn để có đủ lượng kẽm.

+ Sữa ít béo, sữa chua: Ngoài canxi, uống sữa, sữa chua hàng ngày có thể đáp ứng nhu cầu kẽm của trẻ. Một cốc sữa chua nguyên chất ít béo chứa 2,2mg kẽm.

Ngoài canxi, uống sữa, sữa chua hàng ngày có thể đáp ứng nhu cầu kẽm, sắt của trẻ

+ Các loại đậu: Tất cả các loại đậu, đậu lăng, đậu có một lượng sắt, kẽm dồi dào.

Tuy nhiên, PGS.TS Nguyễn Thị Diệu Thúy nhấn mạnh, trong chế độ ăn hằng ngày, cơ thể chỉ hấp thu được 5-15% lượng sắt và 10-30% kẽm của thực phẩm. Cha mẹ cũng cần chủ động bổ sung dự phòng cho bé để tránh thiếu hụt sắt kẽm kéo dài ảnh hưởng đến tốc độ phát triển. Đặc biệt bổ sung vi chất dinh dưỡng với đầy đủ kẽm sắt, tăng cường vui chơi vận động, môi trường sống sạch sẽ… có thể coi là một yếu tố then chốt "nhân đôi đề kháng" giúp trẻ nâng cao sức khỏe, chống lại bệnh tật.

Hà My