'Chuyên gia hủy diệt tiểu tam' ở Trung Quốc

Bộ phim tài liệu về người chuyên "xua đuổi tiểu tam" gây sốt khi phát hành vào năm 2024.

Wang Zhenxi, chuyên gia "chia rẽ nhân tình" tại tỉnh Hà Nam (miền Bắc Trung Quốc), là một trong số ngày càng nhiều người tự xưng kiếm sống bằng cách can thiệp vào hôn nhân của người khác, "chia rẽ" đàn ông khỏi kẻ thứ 3 bước vào mối quan hệ.

Wang được khách hàng họ Li, một phụ nữ trung niên, thuê để chia rẽ mối quan hệ của chồng bà với tình nhân trẻ tên Fei Fei. Wang đã tiếp xúc với cả hai vợ chồng Li lẫn nhân tình kia, dùng năng lực của mình để cắt đứt mối quan hệ ngoài luồng.

Đó là câu chuyện đời thực được nữ đạo diễn Elizabeth Lo đưa lên màn ảnh trong bộ phim tài liệu Mỹ - Trung có tên Mistress Dispeller. "Tôi đang tìm kiếm một câu chuyện tình yêu lấy bối cảnh Trung Quốc. Tôi nghĩ sẽ thật thú vị khi khám phá góc nhìn bên ngoài về một cô bồ nhí", Lo nói với The Guardian.

Chuyên gia đuổi nhân tình

Bộ phim đầu tay của Lo, Stray, từng đoạt giải thưởng, là câu chuyện theo chân những chú chó bị bỏ rơi trên đường phố Istanbul (Thổ Nhĩ Kỳ). Bộ phim được khen ngợi vì góc nhìn nhẹ nhàng, không phán xét về mối quan hệ giữa người và chó. Mistress Dispeller cũng được tiết chế tương tự.

Đối với khán giả phương Tây, nội dung bộ phim là một sự xáo trộn văn hóa: Một người phụ nữ phát hiện chồng mình ngoại tình. Thay vì đối chất với anh ta, người vợ thuê một người phụ nữ khác để làm bạn với chồng, đồng thời tiếp cận cả tình nhân.

Wang (ngồi phía trước, bên phải) tiếp cận cô nhân tình tên Fei Fei (áo đen) để khuyên cô cắt đứt khỏi mối quan hệ với chồng của Li.

Wang - tự xưng là chuyên gia xua đuổi nhân tình - sử dụng năng lực thuyết phục và lừa dối để thao túng người chồng và tình nhân của anh ta, nhằm chấm dứt mối quan hệ của họ. Nếu mọi chuyện diễn ra đúng như kế hoạch, cặp vợ chồng sẽ có một cuộc sống hạnh phúc mãi mãi, và cả cô tình nhân, theo quan điểm của Wang, cũng sẽ được tự do.

Nghề của Wang chỉ mới trở thành một hiện tượng ở Trung Quốc trong 10 năm trở lại đây. Trong bối cảnh đất nước đang vật lộn với tỷ lệ kết hôn giảm, ly hôn tăng cao và số lượng người trẻ từ chối kết hôn ngày càng tăng, cả một "ngành công nghiệp tình yêu" nhằm thúc đẩy và bảo vệ hôn nhân đã xuất hiện.

Có các "trại hẹn hò", các sáng kiến hôn nhân do chính phủ tài trợ, và thậm chí cả các ứng dụng hẹn hò dành cho các bậc cha mẹ muốn sắp xếp cho con cái chưa lập gia đình gặp gỡ bạn đời. "Ly hôn thì dễ lắm. Rời bỏ thì dễ. Chịu trách nhiệm và mang lại cho gia đình một cuộc sống tốt đẹp mới khó", trợ lý của Wang nói trong một buổi phát trực tiếp.

Một số người xem thắc mắc tại sao người vợ không gợi ý chồng đi trị liệu tâm lý cho các cặp đôi. Lo giải thích rằng theo Wang, trị liệu tâm lý vẫn còn rất bị kỳ thị ở Trung Quốc. "Việc bước vào một không gian riêng tư với tư cách là một người lạ và một chuyên gia, rồi yêu cầu ai đó tiết lộ những khó khăn gia đình của họ là điều không thể tưởng tượng được".

Đối với khán giả phương Tây, việc "chính thất" thuê người để cố xua đuổi tình nhân thay vì chấm dứt với chồng là điều gây bối rối. Nhưng Lo tin rằng, bất chấp xung đột sâu sắc, vẫn có một "sự tử tế trong việc làm điều đó với nhau". Cô giải thích: "Từ một góc độ khác, đó cũng là một cách duyên dáng để giải quyết mâu thuẫn mà không ai phải mất thể diện. Bạn không bao giờ phải đối mặt trực diện với nó".

Bí mật sau ống kính

Đối với Lo, việc thực hiện Mistress Dispeller là khám phá một nền văn hóa khác biệt, mặc dù nó có mối liên hệ mật thiết với nền văn hóa của cô. Lớn lên ở Hong Kong (Trung Quốc), nữ đạo diễn say mê những câu chuyện tình lãng mạn phương Tây. Nhưng những cốt truyện vô tình đã định hình nên một "phiên bản tình yêu lý tưởng hóa" cho Lo khi còn là một cô gái trẻ.

"Phiên bản đó trái ngược với những gì tôi hiểu và quan sát được về tình yêu trong bối cảnh văn hóa của tôi ở Hong Kong, nơi tình yêu gắn liền với bổn phận và sự hy sinh. Tôi thực sự muốn sử dụng bộ phim này như một cách để hiểu về Trung Quốc", Lo nói.

"Nhiều chuyên gia tư vấn hẹn hò và mai mối mà chúng tôi đã trò chuyện ở Trung Quốc cho rằng hẹn hò ngày nay giống như miền viễn Tây hoang dã, bởi vì không có quy tắc nào cả. Mọi người cứ tự đặt ra chúng trong quá trình thực hiện".

Li và chồng xuất hiện trong những tình huống ngượng ngùng.

Đôi khi, cách tiếp cận của Wang có vẻ tàn nhẫn. Mục đích là khiến cô nhân tình cảm thấy "bị bỏ rơi trên băng ghế lạnh lẽo". Wang mô tả tình huống này "giống như một cuộc chiến. Hoặc thắng, hoặc thua tất cả". Nhưng cảm xúc bao trùm hiện lên qua nhiều tầng lớp của bộ phim tài liệu này chính là lòng trắc ẩn. Người chồng thực sự bị giằng xé giữa hai tình yêu. Người vợ thể hiện sự tôn trọng với cô nhân tình, và ngược lại. Wang cuối cùng đối xử với mọi người bằng lòng tốt.

Sự đồng cảm đó giúp khán giả trả trả lời được câu hỏi lớn khi xem Mistress Dispeller: Làm thế nào mà máy quay phim ghi lại được?

Phần lớn câu chuyện diễn ra trong không gian ấm cúng của phòng ăn nhà vợ chồng Li, khiến người xem gần gũi với bối cảnh đến mức cảm giác như mình là khách mời trong một bữa tiệc tối "ngượng đến chín mặt". Trong một cảnh quay được Wang dàn dựng, người vợ đã bỏ ra khỏi phòng trong cơn giận giả vờ vì món ăn của chồng - một chiêu trò để anh ta được ở riêng với Wang.

Cách tiếp cận làm phim có đạo đức của Lo đòi hỏi một loạt các thỏa thuận phức tạp, trong đó một số nhân vật ban đầu được thông báo rằng họ sẽ tham gia một bộ phim tài liệu về "tình yêu và hẹn hò hiện đại ở Trung Quốc". Chỉ sau khi công việc của Wang hoàn tất và sự thật được phơi bày, đoàn làm phim mới có thể tiết lộ vai trò thực sự của họ trong quá trình này và một lần nữa yêu cầu đồng ý phát sóng.

Lo cho biết việc tất cả nhân vật đồng ý là "minh chứng cho thấy Wang đã xây dựng được lòng tin như thế nào". Cụ thể, người vợ đồng ý vì Wang đã thuyết phục cô rằng bằng cách chia sẻ câu chuyện của mình, và cách cô đối phó với vấn đề ngoại tình phổ biến nhưng ít được thảo luận, cô có thể giúp đỡ những người phụ nữ khác.

Bất chấp sự căng thẳng giữa hai người phụ nữ, người vợ vẫn thể hiện lòng trắc ẩn đáng kinh ngạc với nhân tình, điều này càng được củng cố khi bộ phim tài liệu lên đến đỉnh điểm. Mặc dù các mối quan hệ trong phim có thể mang đậm chất Trung Hoa, Lo vẫn đưa ra một nhận xét cuối cùng rằng tình yêu "là điều dễ đồng cảm nhất trên đời".

Đinh Phạm

Ảnh: Mistress Dispeller.