Chuyên gia kiến nghị miễn thuế cho hộ kinh doanh có doanh thu dưới 1 tỷ đồng

98% hộ kinh doanh kê khai đã nộp thuế điện tử

Theo ông Mai Sơn, Phó Cục trưởng Cục Thuế (Bộ Tài chính), việc chuyển đổi từ thuế khoán sang kê khai là bước đi quan trọng nhằm thực hiện chủ trương của Đảng và Nhà nước về quản lý thuế công bằng, minh bạch và tạo điều kiện phát triển kinh tế tư nhân.

“Chuyển đổi từ thuế khoán sang kê khai không chỉ là thay đổi cách tính thuế, mà là một cuộc chuyển mình toàn diện, từ trong phương thức quản lý, tư duy phục vụ và cách thức đồng hành với người nộp thuế”, ông Mai Sơn nhấn mạnh.

Đến nay, đã có 133.000 hộ kinh doanh đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền (Ảnh minh họa)

Lãnh đạo Cục Thuế thông tin, đến nay, 98% hộ kinh doanh kê khai đã nộp thuế điện tử, hơn 18.500 hộ thuế khoán chuyển sang kê khai, và 133.000 hộ đăng ký sử dụng hóa đơn điện tử từ máy tính tiền. Mục tiêu trọng tâm trong thời gian tới là giúp hộ kinh doanh thực hiện nghĩa vụ thuế thuận lợi, an toàn, minh bạch và hiện đại.

Hiện nay, ngành thuế đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp như nghiên cứu, sửa đổi chính sách; đẩy mạnh tuyên truyền, đối thoại, hướng dẫn thực tế; đơn giản hóa chế độ kế toán và ứng dụng công nghệ dễ sử dụng.

Phó Cục trưởng Mai Sơn cho biết, Bộ Tài chính đã và đang triển khai lộ trình đồng hành cùng hộ kinh doanh khi xóa bỏ thuế khoán. Đồng thời, cơ quan cũng hoàn thiện khung pháp lý, sửa đổi Luật Quản lý thuế và các văn bản liên quan, với mục tiêu khuyến khích hộ kinh doanh minh bạch chi phí, mạnh dạn đầu tư mở rộng kinh doanh mà không lo bị thiệt về thuế so với doanh nghiệp.

Hộ kinh doanh quy mô lớn, hoạt động bài bản và có sổ sách kế toán đầy đủ sẽ được tính thuế thu nhập cá nhân trên phần lợi nhuận thực tế, tương tự như doanh nghiệp. Các hộ quy mô nhỏ vẫn được tạo điều kiện thuận lợi, giảm tối đa chi phí và thủ tục.

Về triển khai định hướng xóa bỏ thuế khoán, cơ quan thuế đã nghiên cứu và đánh giá mô hình quản lý thuế mới đối với hộ kinh doanh. Trọng tâm là phân nhóm hộ kinh doanh theo ngưỡng doanh thu để xác định phương thức quản lý phù hợp, áp dụng cơ chế quản lý rủi ro và quản lý tuân thủ tương ứng.

Bên cạnh đó, Cục Thuế phối hợp chặt chẽ với các đơn vị của Bộ Tài chính xây dựng báo cáo, đề xuất sửa đổi các quy định về chế độ kế toán với hộ kinh doanh và doanh nghiệp siêu nhỏ theo hướng đơn giản, dễ thực hiện, không làm phát sinh nhân sự kế toán. Mục tiêu là để khi hộ kinh doanh chuyển đổi lên mô hình doanh nghiệp, chủ hộ vẫn có thể tự duy trì sổ sách trên ứng dụng hỗ trợ, hạn chế tối đa phát sinh chi phí kế toán chuyên trách.

Đề xuất miễn thuế cho hộ kinh doanh có doanh thu dưới 1 tỷ đồng

Dưới góc nhìn chuyên môn, bà Nguyễn Thị Cúc, Chủ tịch Hội tư vấn Thuế Việt Nam (VTCA) nhìn nhận, việc chuyển từ thuế khoán sang kê khai là cải cách quan trọng trong hiện đại hóa quản lý thuế, giúp minh bạch doanh thu, công bằng nghĩa vụ thuế và giảm rủi ro cho cả cơ quan thuế lẫn người nộp thuế.

Bà Nguyễn Thị Cúc cho rằng, thuế khoán thực chất đang khiến các hộ kinh doanh bị động. Chẳng hạn trong trường hợp gặp dịch bệnh thiên tai lũ lụt, các hộ kinh doanh dù không có doanh thu thì vẫn phải nộp theo khoản thuế khoán. Trong khi nếu chuyển đổi sang hình thức kê khai thuế, hộ kinh doanh chỉ phải nộp thuế khi phát sinh doanh thu.

Bên cạnh đó, theo Chủ tịch VTCA, việc áp dụng phương thức kê khai đối với hộ cá nhân kinh doanh sẽ ngăn chặn được tình trạng trốn thuế.

Bà Cúc dẫn chứng, trong thời gian gần đây, liên tục xảy ra các vụ án về hàng giả, hàng kém chất lượng, trốn thuế với số tiền lớn từ những người nổi tiếng trên không gian mạng như: Hoàng Hường, Quang Linh, Hằng Du Mục, Ngân 98…, đến các cá nhân kinh doanh nhưng không nộp thuế, đang bị tạm giữ hình sự để điều tra, khởi tố về tội trốn thuế như chị H ở Hà Nội có doanh thu 834 tỷ đồng; chị Th và T ở TP.HCM 90 tỷ đồng; anh C tại Hà Nội có doanh thu hơn 160 tỷ đồng… nhưng không kê khai, nộp thuế.

Do đó, đối với các cá nhân kinh doanh, bà Cúc cho rằng, khi các hộ kinh doanh áp dụng thuế kê khai, thực hiện chế độ kế toán, sử dụng hóa đơn chứng từ và xa hơn là chuyển đổi thành doanh nghiệp, việc quản lý và hiệu quả kinh doanh sẽ tốt hơn nhiều. Nhà nước tạo điều kiện về cơ sở hạ tầng, tiền thuê đất, cũng như cung cấp các phần mềm kế toán dùng chung.

Hiện nay, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh có doanh thu trong năm dương lịch 2025 dưới 100 triệu đồng sẽ không phải nộp thuế doanh thu. Còn theo Luật Thuế Giá trị gia tăng, đối với hộ kinh doanh có doanh thu dưới 200 triệu đồng từ 1/6/2026 thì không phải nộp thuế giá trị gia tăng và thuế thu nhập cá nhân.

Bà Cúc cho biết, cơ quan thuế đang lấy ý kiến về việc nâng ngưỡng doanh thu không chịu thuế, song bà kiến nghị mức doanh thu để hộ, cá nhân kinh doanh không phải đóng thuế nên được nâng từ 200 triệu đồng lên 1 tỷ đồng/năm.

Lý giải về đề xuất này, bà Cúc cho biết, các hộ, cá nhân kinh doanh đạt doanh thu 1 tỷ đồng nếu nhân với lợi suất trung bình khoảng 15 - 16% thì cũng chỉ đạt lợi nhuận 150 triệu đồng/năm, tương đương chưa đến 14 triệu đồng/tháng.

Mức này còn chưa cao bằng mức giảm trừ gia cảnh đối với người nộp thuế thu nhập cá nhân là 15,5 triệu đồng/tháng. Đó là chưa kể, người nộp thuế thu nhập cá nhân còn được áp dụng mức giảm trừ đối với mỗi người phụ thuộc là 6,2 triệu đồng/tháng.

“Việc miễn thuế cho nhóm hộ có doanh thu dưới 1 tỷ đồng là hợp lý và khả thi, rất mong cơ quan thuế xem xét, ủng hộ đề xuất này”, bà Cúc nhấn mạnh.

Cẩm Tú/VOV.VN