Chuyển giao trạm y tế về cấp xã quản lý

Sắp xếp lại các trạm y tế

Toàn tỉnh có 268 trạm y tế, 1 bệnh xá và 5 phòng khám đa khoa khu vực. Trước đây, các trạm, bệnh xá, phòng khám này thuộc sự quản lý của các trung tâm y tế (trực thuộc Sở Y tế).

Thực hiện chủ trương sắp xếp lại các đơn vị sự nghiệp, doanh nghiệp nhà nước và đầu mối bên trong các cơ quan, tổ chức trong hệ thống chính trị của tỉnh, tỉnh chuyển giao các trạm y tế, bệnh xá, phòng khám đa khoa khu vực thuộc trung tâm y tế về UBND xã, phường quản lý, từ ngày 15/12/2025.

Việc chuyển giao được thực hiện theo nguyên tắc chuyển giao nguyên trạng tổ chức bộ máy, tài chính, nhân lực, đất đai, cơ sở vật chất, trang thiết bị...

Riêng phòng khám đa khoa khu vực Tịnh Bắc thuộc Trung tâm Y tế Sơn Tịnh và Phòng khám đa khoa khu vực Tịnh Khê thuộc Trung tâm Y tế Quảng Ngãi không thuộc diện chuyển về cấp xã quản lý trong đợt sắp xếp này. Vì 2 phòng khám này là tổ chức bên trong như các khoa, phòng thuộc trung tâm y tế, không thực hiện chức năng, nhiệm vụ của trạm y tế.

Nhân viên Trạm Y tế Phổ Khánh, xã Khánh Cường chuẩn bị thuốc phục vụ công tác điều trị.

Trên cơ sở tiếp nhận bàn giao từ Sở Y tế, 95 xã, phường của tỉnh (trừ đặc khu Lý Sơn vì địa phương không có trạm y tế trực thuộc trung tâm) đang khẩn trương thực hiện các bước tiếp theo để tiến đến thành lập trạm y tế cấp xã và hoàn thành trước ngày 25/12/2025.

Theo đó, mỗi xã, phường có 1 trạm y tế và các trạm y tế cấp xã trước đây sẽ thành điểm khám bệnh để đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe ban đầu cho nhân dân trên địa bàn.

Đảm bảo lộ trình đến năm 2030

Chuyển giao trạm y tế cấp xã về UBND cấp xã quản lý được xem là bước đi đầu tiên trong lộ trình phát huy vai trò của chính quyền địa phương trong chăm sóc sức khỏe nhân dân.

Sau chuyển giao, các địa phương tiếp tục thực hiện lộ trình tổ chức lại trạm y tế cấp xã thành đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc UBND cấp xã.

Lộ trình này được Bộ Y tế quy định chậm nhất đến hết ngày 31/12/2030 phải hoàn thành (quy định tại Thông tư 43/2025/TT-BYT, ngày 15/11/2025 hướng dẫn chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của trạm Y tế xã, phường, đặc khu thuộc tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương).

Theo quy định tại Thông tư 43, sau khi tổ chức theo mô hình đơn vị sự nghiệp công lập, trạm y tế cấp xã được giao 22 nhiệm vụ, quyền hạn.

Trong đó, trạm thực hiện việc mua, tiếp nhận, cung ứng, quản lý, bảo quản, cấp phát, sử dụng thuốc, vắc xin, hóa chất, thiết bị y tế theo quy định của pháp luật; thực hiện ký hợp đồng với cơ quan bảo hiểm xã hội để tổ chức khám, chữa bệnh BHYT tại trạm y tế cấp xã theo quy định của pháp luật về BHYT...

Với lộ trình này, trạm y tế được kỳ vọng sẽ là trung tâm chăm sóc sức khỏe cộng đồng tại cơ sở.

Tuy nhiên, lộ trình này cũng đặt ra nhiều khó khăn, thách thức cho các địa phương. Bởi hiện nay, nhiều trạm y tế cấp xã trên địa bàn tỉnh còn gặp khó khăn về cơ sở vật chất, trang thiết bị. Đơn cử như Trạm Y tế Sơn Dung (xã Sơn Tây), nhiều năm liền phải mượn cơ sở vật chất của Trung tâm Y tế Sơn Tây.

Mặt khác, nguồn nhân lực bác sĩ tại các trạm, nhất là ở địa bàn miền núi, vùng sâu, vùng xa còn mỏng.

Nhiều năm qua, tỉnh hầu như không thu hút được bác sĩ về công tác tại các trạm y tế cấp xã. Tính theo quy mô dân số, Quảng Ngãi mới đạt gần 11 bác sĩ/vạn dân, thấp hơn nhiều so với bình quân chung cả nước (15,3 bác sĩ/vạn dân).

Theo Phó Giám đốc Sở Y tế Phan Minh Đan, nếu thực hiện ngay từ ngày 1/1/2026, khi Thông tư 43 có hiệu lực thì rất khó, vì còn tùy vào nguồn lực của địa phương. Vì vậy, Bộ Y tế mới đưa ra lộ trình đến hết năm 2030.

Đây là lộ trình linh hoạt, nhưng đòi hỏi các địa phương phải tập trung nguồn lực để thực hiện.

Vì để trở thành đơn vị sự nghiệp công lập, trạm phải được tổ chức tối thiểu 5 phòng, khoa chuyên môn, gồm: Văn phòng hoặc phòng hành chính tổng hợp; phòng dân số, trẻ em, bảo trợ xã hội; khoa phòng bệnh, an toàn thực phẩm; khoa khám bệnh, chữa bệnh; khoa dược, thiết bị y tế, cận lâm sàng.

Cùng với đó là các điểm trạm trực thuộc trạm phải triển khai thực hiện toàn bộ, hoặc một phần chức năng, nhiệm vụ của trạm y tế cấp xã.

Bài, ảnh: Ý THU