Chuyện ở phiên điều trần của Bill Gates năm 1998

Điều gì đặt 4 ông lớn vào thế đối đầu với Hạ viện Mỹ? Cả 4 ông lớn Apple, Facebook, Amazon và Alphabet sẽ phải đưa ra các bằng chứng chứng minh họ đủ điều kiện chiếm lĩnh thị trường một cách hợp pháp trước Ủy ban Tư pháp Hạ viện Mỹ.

Phiên điều trần của Bill Gates diễn ra ngày 3/3/1998 và kéo dài 4 giờ. Cùng với một số đồng nghiệp tên tuổi, vị tỷ phú được hỏi rằng liệu Microsoft có lạm dụng vị thế lớn mạnh của mình trên thị trường phần mềm để thâm nhập các lĩnh vực khác hay không.

Đồng sáng lập Microsoft điều trần trước Quốc hội Mỹ năm 1998 về chống độc quyền. Ảnh: Getty Images.

Thượng nghị sĩ Orrin Hatch đã hỏi Gates về sức mạnh thị trường của Microsoft trong ngành công nghiệp phần mềm. Gates cho rằng Microsoft là công ty đi đầu trong đổi mới công nghệ ở Mỹ, không đồng tình với quan điểm rằng Microsoft sẽ trở thành kẻ độc tôn trong ngành công nghiệp phần mềm.

"Phần mềm là ngành công nghiệp đóng góp hơn 100 tỷ USD cho nền kinh tế Mỹ năm 1997, là cơ hội kinh tế mở cho bất cứ chủ doanh nghiệp tại Mỹ", đồng sáng lập Microsoft chia sẻ.

Một số nhân vật nổi tiếng trong làng công nghệ cũng có mặt tại phiên điều trần năm 1998 như Michael Dell, CEO hãng máy tính Dell, Jim Barksdale, CEO Netscape - công ty phát triển trình duyệt web Navigator cạnh tranh với Internet Explorer và Scott McNealy, chủ tịch Sun Microsystems.

Sun Microsystems là công ty đâm đơn kiện Microsoft trước đó một năm với cáo buộc vi phạm thỏa thuận phần mềm. Dù vậy thì trong phiên điều trần, McNealy cho rằng vấn đề đáng nói nhất là chống độc quyền. Sự bành trướng của Microsoft là quá nhanh, cần được ngăn chặn sớm nếu không muốn các đối thủ bị ảnh hưởng.

Bill Gates không đồng tình quan điểm rằng Microsoft sẽ lợi dụng vị thế để cạnh tranh không lành mạnh. Ảnh: Getty Images.

Sau phiên điều trần, Bộ Tư pháp Mỹ và 20 tiểu bang đã đâm đơn kiện Microsoft vào ngày 18/5/1998 với cáo buộc vi phạm Luật chống độc quyền. Bộ Tư pháp cho rằng Microsoft đã kìm hãm sự cạnh tranh bằng cách buộc các nhà sản xuất cài Internet Explorer làm trình duyệt mặc định trên máy tính.

Tháng 4/2000, Tòa án phán quyết Microsoft vi phạm Đạo luật Sherman, buộc tách thành 2 công ty nhỏ. Sau nhiều lần kháng án, Bộ Tư pháp và Microsoft đã đạt thỏa thuận không chia nhỏ công ty vào tháng 11/2001 nhưng sẽ áp đặt một loạt hạn chế, bao gồm không được bắt các hãng máy tính hợp tác độc quyền với Microsoft.

Dù đã được giải quyết thỏa đáng, vụ kiện vẫn có tác động lâu dài. Năm 2019, Gates nói rằng vụ kiện đã ảnh hưởng xấu đến Microsoft, khiến công ty không thể tập trung phát triển nền tảng Windows Mobile đến nơi đến chốn khiến nó thất bại.

Từ trái sang: Bill Gates, Scott McNealy (chủ tịch Sun Microsystems), Jim Barksdale (CEO Netscape). Ảnh: Getty Images.

Theo Business Insider, đó cũng là một phần nguyên nhân khiến Gates từ chức CEO Microsoft vào năm 2000, nhường lại cho Steve Ballmer.

Chống độc quyền cũng là chủ đề mà 4 nhân vật quyền lực trong làng công nghệ điều trần trước Quốc hội ngày 29/7: Jeff Bezos (CEO Amazon), Mark Zuckerberg (CEO Facebook), Tim Cook (CEO Apple) và Sundar Pichai (CEO Google). Lần đầu tiên cả 4 cùng nhau thảo luận về chống độc quyền, một trong những chủ đề gây nhiều tranh cãi trong thời gian gần đây.

Trong cuộc phỏng vấn với CNBC ngày 28/7, Bill Gates chúc cả 4 sẽ có màn thể hiện tốt trước Quốc hội.

Phúc Thịnh