Cơ bản hoàn thành công tác GPMB Vành đai 1

Chiều 11/12, thành phố Hà Nội tổ chức Hội nghị đánh giá, rút kinh nghiệm trong công tác giải phóng mặt bằng đường Vành đai 1 đoạn Hoàng Cầu – Voi Phục. Hội nghị được tổ chức trực tiếp kết hợp trực tuyến tới 126 xã phường.

Điểm cầu Thành ủy tại trụ sở UBND phường Ô Chợ Dừa, có Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy Nguyễn Duy Ngọc; Chủ tịch UBND thành phố Hà Nội Vũ Đại Thắng; Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Nguyễn Văn Phong, Chủ tịch HĐND thành phố Phùng Thị Hồng Hà, Phó Bí thư Thành ủy Nguyễn Trọng Đông. Cùng dự còn có các đồng chí trong Ban Thường vụ Thành ủy, lãnh đạo HĐND, UBND thành phố. Ngoài ra, còn có sự tham gia của 7 tập thể và 28 cá nhân có thành tích xuất sắc trong công tác giải phóng mặt bằng đường Vành đai 1.

Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy Nguyễn Duy Ngọc dự hội nghị.

Cơ bản hoàn thành công tác giải phóng mặt bằng Vành đai 1

Thay mặt UBND thành phố, Phó Chủ tịch UBND thành phố Trương Việt Dũng báo cáo kết quả triển khai công tác giải phóng mặt bằng dự án đầu tư xây dựng đường Vành đai 1, đoạn Hoàng Cầu – Voi Phục. Theo UBND thành phố, đây là tuyến giao thông huyết mạch, đường xuyên tâm quan trọng, khi hoàn thành sẽ giảm áp lực ùn tắc khu vực trung tâm, tách bớt lưu lượng xe khỏi các trục chính, tạo hướng lưu thông vòng quanh lõi đô thị, giảm áp lực cho khu phố cổ và nội đô lịch sử. Tuyến đường cũng sẽ kết nối những khu vực vốn đang chia cắt bởi các tuyến phố hẹp tại bốn quận nội thành cũ, tạo sự liên thông Đông – Tây – Nam của đô thị, đồng thời góp phần hoàn thiện quy hoạch chung và mở ra không gian phát triển mới hai bên tuyến.

Trong nhiều năm, khu vực dự án là một trong những điểm “nóng” về hạ tầng và ùn tắc giao thông, với mặt cắt đường hẹp, mật độ dân cư cao, hạ tầng xuống cấp, người dân bị hạn chế sửa chữa, xây dựng; bức xúc xã hội kéo dài, ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng sống và mỹ quan đô thị. Vì vậy, việc tháo gỡ điểm nghẽn này có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, tạo nền tảng để chỉnh trang đồng bộ hạ tầng kỹ thuật, cải thiện điều kiện đi lại – sinh hoạt – sản xuất – kinh doanh của nhân dân, đồng thời nâng cao giá trị khai thác đất đai và hiệu quả sử dụng không gian đô thị của thành phố.

Dưới sự chỉ đạo sát sao của Thành ủy và sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị, công tác giải phóng mặt bằng của dự án đến nay đã cơ bản hoàn thành. Tổng diện tích thu hồi đạt 153.341 m², liên quan 1.983 hộ và tổ chức; trong đó, các phường Ô Chợ Dừa và Giảng Võ đã hoàn thành toàn bộ 591/591 và 795/795 hộ, phường Láng đã hoàn thành 596/597 hộ, còn lại một tổ chức đang hoàn tất thủ tục bàn giao phần cổng.

Đột phá trong giải phóng mặt bằng – dấu ấn của mô hình chính quyền địa phương hai cấp

Đây là kết quả có ý nghĩa rất lớn, bởi toàn bộ khu vực này vốn được đánh giá là một trong những điểm nghẽn phức tạp nhất của dự án. Một dấu mốc cho thấy sự chuyển biến mạnh mẽ về hiệu lực thực thi từ khi triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp (từ ngày 1/7/2025). Chỉ trong 5,5 tháng, các phường Ô Chợ Dừa, Giảng Võ và Láng đã hoàn thành bồi thường, hỗ trợ, tái định cư, thu hồi đất đối với 1.295 hộ dân, trong khi 07 năm trước đó, các quận mới giải quyết được 686 hộ.

Phó Chủ tịch UBND thành phố Trương Việt Dũng báo cáo kết quả triển khai công tác giải phóng mặt bằng.

Sự đột phá này phản ánh rất rõ quyết tâm chính trị, phương pháp chỉ đạo thống nhất và năng lực tổ chức thực hiện của chính quyền cơ sở sau khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương hai cấp, khẳng định tính đúng đắn của chiến lược phân cấp, phân quyền mà thành phố đã triển khai.

Việc hoàn thành cơ bản giải phóng mặt bằng ở một khu vực từng là điểm nóng về ùn tắc giao thông, mật độ dân cư cao, hạ tầng xuống cấp, bức xúc xã hội kéo dài đã tạo điều kiện để chỉnh trang đồng bộ hệ thống hạ tầng kỹ thuật, cải thiện điều kiện đi lại, sinh hoạt, sản xuất – kinh doanh của Nhân dân và nâng cao giá trị khai thác đất đai, không gian đô thị trên địa bàn.

Phó Chủ tịch UBND thành phố Trương Việt Dũng đánh giá, những kết quả vừa nêu là minh chứng rõ nét cho sự lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp và xuyên suốt của Thành ủy, đứng đầu là đồng chí Bí thư Thành ủy. Ngay từ đầu, Thường trực Thành ủy xác định giải phóng mặt bằng là điểm nghẽn lớn nhất quyết định tiến độ, nên đã thường xuyên nghe báo cáo, tháo gỡ từng vướng mắc và hằng tuần theo dõi sát diễn biến tại hiện trường, tạo trục chỉ đạo thống nhất cho toàn bộ hệ thống. Trên cơ sở đó, ngày 4/12/2025, UBND thành phố ban hành Quyết định 6032/QĐ-UBND, ấn định hoàn thành giải phóng mặt bằng trước 15/12/2025 và toàn bộ dự án trong năm 2026, qua đó thiết lập khuôn khổ tiến độ rõ ràng, kỷ luật và sự phối hợp chặt chẽ giữa các cấp, các ngành.

Song song với chỉ đạo tiến độ, UBND thành phố đã kịp thời chấp thuận 16 chính sách hỗ trợ trước ngày 1/7/2025 và bổ sung các chính sách về nhà ở xã hội, hỗ trợ chỗ ở cho các trường hợp khó khăn. Các chính sách được ban hành công khai, minh bạch, đúng quy định, bảo đảm quyền lợi chính đáng của người bị thu hồi đất, góp phần tháo gỡ những tồn tại kéo dài và củng cố sự đồng thuận của nhân dân.

Từ góc độ tổ chức thực hiện, kết quả của dự án cho thấy vai trò quan trọng của cấp ủy, chính quyền cơ sở: Bí thư, Chủ tịch các phường trực tiếp chỉ đạo từng tổ công tác, từng địa bàn, cán bộ đảng viên bám sát cơ sở, kiên trì vận động và đối thoại; Mặt trận Tổ quốc, các tổ chức chính trị – xã hội cùng tham gia; lực lượng công an, trật tự đô thị bảo đảm kỷ cương, an ninh trong suốt quá trình thu hồi đất. Sự vào cuộc đồng bộ này đã tạo nền tảng thực thi vững chắc cho công tác giải phóng mặt bằng.

7 kinh nghiệm trong triển khai giải phóng mặt bằng các dự án lớn

Từ thực tiễn triển khai, theo lãnh đạo UBND thành phố, có thể bước đầu rút ra một số kinh nghiệm chung cho các dự án lớn thời gian tới. Thứ nhất, trách nhiệm của người đứng đầu có ý nghĩa quyết định. Thực tiễn cho thấy: nơi nào Bí thư, Chủ tịch trực tiếp chỉ đạo, thường xuyên kiểm tra, đối thoại và xử lý kịp thời vướng mắc, nơi đó tiến độ chuyển biến rõ rệt, kỷ luật, kỷ cương hành chính được nâng lên.

Thứ hai, sự vào cuộc đồng bộ của cả hệ thống chính trị là điều kiện tiên quyết. Khi nhận thức thống nhất, chỉ đạo nhất quán và phối hợp chặt chẽ, chúng ta vừa giữ được tiến độ, vừa bảo đảm ổn định chính trị – xã hội, hạn chế khiếu kiện phức tạp.

Thứ ba, việc tháo gỡ kịp thời về cơ chế, chính sách là yếu tố then chốt. Những chính sách hỗ trợ đặc thù – từ cho phép trả chậm tiền mua nhà tái định cư, đến hỗ trợ nguồn gốc đất nông nghiệp, hay tạo điều kiện mua nhà ở xã hội – nếu được ban hành đúng thẩm quyền, đúng đối tượng, sẽ tạo đồng thuận và giải quyết hiệu quả các điểm nghẽn kéo dài.

Quang cảnh hội nghị.

Thứ tư, chuẩn bị đầy đủ quỹ nhà và quỹ đất tái định cư ngay từ đầu giúp người dân yên tâm ổn định cuộc sống, rút ngắn thời gian vận động và giảm đáng kể phát sinh khiếu kiện.

Thứ năm, tăng cường kiểm tra, giám sát trong suốt quá trình thực hiện là hết sức quan trọng để bảo đảm chính sách được áp dụng đúng quy định; kịp thời chấn chỉnh thiếu sót và củng cố niềm tin của nhân dân.

Thứ sáu, cần phát huy các cách làm linh hoạt, sáng tạo từ cơ sở. Cán bộ bám sát địa bàn, gặp gỡ từng hộ dân, đối thoại thường xuyên; cùng với việc ứng dụng nền tảng số để cập nhật tiến độ theo ngày, tiếp nhận và xử lý kiến nghị kịp thời – tất cả đã mang lại kết quả rất thiết thực.

Thứ bảy, tổ chức tiếp nhận, bảo vệ mặt bằng và triển khai thi công ngay sau khi thu hồi đất là khâu then chốt để giữ vững thành quả, ngăn chặn tái lấn chiếm và khẳng định hiệu lực quản lý nhà nước trên thực địa.

Trên cơ sở kết quả đã đạt được, lãnh đạo UBND thành phố cam kết sẽ tiếp tục hoàn thiện các thủ tục còn lại để bàn giao toàn bộ mặt bằng sạch đúng mốc thời gian đã đề ra, tổ chức thi công ngay sau khi thu hồi đất, bảo đảm quản lý, bảo vệ chặt chẽ phần mặt bằng đã giải phóng, không để phát sinh vi phạm mới.

Đồng thời, UBND thành phố sẽ tiếp tục rà soát, hệ thống hóa các chính sách đặc thù đã được chấp thuận để UBND các xã, phường có căn cứ vận dụng, và trên cơ sở tổng hợp khó khăn, vướng mắc từ thực tiễn, nghiên cứu đề xuất nội dung phù hợp đưa vào quá trình sửa đổi Luật Thủ đô, tạo khuôn khổ pháp lý vững chắc cho công tác giải phóng mặt bằng trong giai đoạn tới.

Cùng với sự lãnh đạo, chỉ đạo sát sao của Thành ủy, sự phối hợp chặt chẽ của các Sở, ngành, các phường, Phó Chủ tịch UBND thành phố đặc biệt trân trọng cảm ơn sự đồng thuận, chia sẻ của nhân dân trong khu vực dự án, góp phần đảm bảo tiến độ giải phóng mặt bằng và đầu tư dự án đường Vành đai 1, đáp ứng yêu cầu phát triển của Thủ đô trong giai đoạn mới.

Lê Huyền