Hoàn thiện cơ chế nhà ở xã hội gắn với nhu cầu thực
Giữa vòng xoáy giá nhà, nhà ở xã hội vẫn xa tầm với của nhiều người. Dù đã nỗ lực, chính sách hiện nay còn vướng: nguồn cung thiếu, thủ tục rườm rà và chưa thực sự tiếp cận đúng nhóm có nhu cầu thực.
26 lần mở bán… dự án nhà ở xã hội THT Newcity trở thành dự án lập kỷ lục về số lần mở bán tại Hà Nội. Thế nhưng, đến thời điểm này, dự án vẫn còn thưa thớt người đến ở.
Trong khi đó, với 20 lần mở bán, dự án nhà ở xã hội Bamboo Garden mới có thể lấp đầy được toàn bộ. Điều này dường như là một nghịch lý khi nhà ở xã hội là phân khúc được nhiều người quan tâm và phù hợp với tài chính của đại đa số người dân.
Ông Lê Văn Bình, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Đất đai, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, cho biết: "Có những dự án là xếp đơn rất dày để mà đăng ký mua. Thậm chí phải chờ bốc thăm để mua. Nhưng vẫn có những dự án bán mấy năm không hết. Như vậy thì vấn đề là gì? Vấn đề là ta bố trí vị trí xây dựng nhà ở xã hội ở những khu vực mà người mua có nhu cầu, họ quan tâm và sẵn sàng mua. Chứ nếu chúng ta bố trí ở những khu vực quá xa xôi, hẻo lánh, không thuận lợi thì thực ra cũng rất khó bán."
Vấn đề không chỉ là giá, mà còn là vị trí và tiện ích đồng bộ. Một căn nhà ở xã hội nhưng thiếu trường học, thiếu chợ, thiếu liên kết giao thông tốt sẽ trở thành gánh nặng mới cho người dân. Nhu cầu thực không chỉ là bốn bức tường, mà là một hệ sinh thái sống. Các dự án nhà ở xã hội cần phải được quy hoạch đồng bộ với giao thông, trường học, cơ sở y tế. Việc thiếu sự đồng bộ đã khiến nhiều khu nhà ở xã hội trở thành "ốc đảo" tạm bợ.
Ông Hà Quang Hưng, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Nhà và Thị trường BĐS, Bộ Xây dựng, chia sẻ: "Về quỹ đất nhà ở xã hội, mặc dù các địa phương đã dành được một lượng lớn hơn 1.900 địa điểm với gần 10.000 ha đất. Tuy nhiên, chất lượng của các ô đất này như thế nào thì cũng là vấn đề. Các ô đất đặt tại vị trí không phù hợp, không thuận tiện, đặt ở vị trí xa, không có kết nối hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội đồng bộ thì không có chủ đầu tư nào quan tâm để đầu tư."
Phát triển nhà ở xã hội cần lấy người có nhu cầu thực làm trọng tâm. Các địa phương đang được yêu cầu dành quỹ đất sạch tại vị trí thuận lợi, gần khu công nghiệp, khu kinh tế. Đây là yếu tố then chốt để đảm bảo nhà ở xã hội thực sự phục vụ đúng đối tượng.
Ông Lê Văn Bình, Phó Cục trưởng Cục Quản lý Đất đai, Bộ Nông nghiệp và Môi trường, chia sẻ: "Ta cũng nên khảo sát nhu cầu nhà ở xã hội của cư dân ở khu vực thực hiện dự án và những khu vực lân cận để nắm được nhu cầu. Và sau đó, khi dự án xây dựng xong, ta có thể nắm được nhu cầu để biết được lượng khách hàng của mình, từ đó cân nhắc xây dựng các dự án đáp ứng được nhu cầu; chủ đầu tư có thể thu hồi vốn nhanh để tiếp tục làm các dự án khác."
Nhà ở xã hội không chỉ là một dự án xây dựng, mà còn là một chính sách an sinh xã hội then chốt. Việc hoàn thiện cơ chế, gắn kết với nhu cầu thực của người lao động sẽ là chìa khóa để ổn định lực lượng lao động, thúc đẩy phát triển kinh tế bền vững. Đây là một chặng đường dài, đòi hỏi sự phối hợp đồng bộ giữa Nhà nước, doanh nghiệp và người dân.











