Cơ cấu nông nghiệp Thủ đô theo hướng phát triển xanh, sinh thái, thông minh

Hướng đi xanh, thông minh và đa giá trị

Những định hướng quan trọng này đã được Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan, lãnh đạo Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội, các chuyên gia nhấn mạnh tại buổi làm việc vừa qua, gợi mở hướng đi mới cho ngành nông nghiệp Thủ đô. Theo Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan, nông nghiệp Thủ đô cần được định hình là nông nghiệp đô thị đa giá trị, hài hòa giữa mục tiêu kinh tế, môi trường và nâng cao đời sống tinh thần của người dân.

Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan khẳng định: “Đô thị càng hiện đại, con người càng cần khoảng xanh để cân bằng cuộc sống. Công dân đô thị, sinh sống trong những tòa nhà cao tầng vẫn cần không gian xanh, có vườn cây, nơi người cao tuổi có thể chăm sóc, con trẻ có không gian vui chơi, trải nghiệm. Nông nghiệp đô thị với rau xanh, hoa, cây ăn quả, góp phần giải tỏa căng thẳng, làm giàu thêm giá trị cảm xúc trong đô thị”.

Nông nghiệp và môi trường Thủ đô đang đứng trước nhiều cơ hội phát triển mới. Ảnh: L.T

Phó Chủ tịch Quốc hội Lê Minh Hoan cho rằng, nông nghiệp Thủ đô cần được định hình thành hai mảng rõ rệt: Nông nghiệp ngoại thành và nông nghiệp nội đô. Nông nghiệp nội đô sẽ tập trung vào các dự án khởi nghiệp xanh, ứng dụng công nghệ như thủy canh, mô hình "bếp không rác" để tạo ra giá trị môi trường và tinh thần. Còn nông nghiệp ngoại thành với hướng đi phát triển nông nghiệp tích hợp, gắn với du lịch sinh thái, làng nghề và văn hóa ẩm thực, nơi mỗi sản phẩm không chỉ có giá trị kinh tế mà còn mang đậm bản sắc văn hóa địa phương.

Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội Tạ Văn Tường cho rằng, nông nghiệp và môi trường Thủ đô đang đứng trước nhiều cơ hội phát triển mới, với không gian đủ rộng để hình thành đa dạng mô hình, từ sản xuất truyền thống đến nông nghiệp công nghệ cao, nông nghiệp đô thị.

Theo Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội Tạ Văn Tường, thước đo giá trị của nông nghiệp hiện đại không chỉ ở năng suất hay sản lượng, mà quan trọng hơn là mức độ tuần hoàn và đóng góp cho môi trường. Theo ông Tường, không có cách giải quyết nào tốt hơn vấn đề môi trường bằng giá trị tuần hoàn. Cái gì bỏ đi nhưng được đưa trở lại vòng sử dụng thì càng có giá trị. Từ những việc rất nhỏ như nước vo gạo tưới cây, gốc rau thừa làm phân bón… cũng góp phần tạo nên giá trị của hệ sinh thái xanh, giảm chi phí và nuôi dưỡng môi trường.

Ứng dụng mô hình nông nghiệp mới kết hợp du lịch sinh thái, trải nghiệm

Chuyển đổi tư duy sản xuất đồng nghĩa với việc xây dựng những mô hình sản xuất mới, thân thiện môi trường và mang lại hiệu quả kinh tế cao. Đại diện Sở Nông nghiệp và Môi trường thành phố cho biết, thời gian qua đơn vị đã phối hợp với nhiều địa phương hỗ trợ người dân về tiến bộ khoa học, kỹ thuật, vốn, giống…, đưa những mô hình nông nghiệp mới vào sản xuất như mô hình nho hạ đen, nho sữa… kết hợp du lịch sinh thái trải nghiệm.

Sở Nông nghiệp và Môi trường tiếp tục phối hợp với các địa phương đẩy mạnh cơ cấu lại nông nghiệp theo hướng phát triển nông nghiệp xanh, sinh thái, thông minh. Ảnh: H.Thu

Ông Vương Đắc Lộc, Giám đốc Hợp tác xã Nông nghiệp Xứ Đoài (xã Hưng Đạo) cho biết, mô hình trồng nho hạ đen và nho sữa theo công nghệ cao với hệ thống nhà màng và tưới nhỏ giọt đã mang lại năng suất và chất lượng vượt trội. Nho hạ đen có giá 150.000 đồng/kg, nho sữa giá 180.000 đồng/kg. Trên diện tích 5.000m2, trang trại thu về 4-5 tấn quả mỗi năm.

Không chỉ dừng lại ở sản xuất, hợp tác xã còn khai thác đầm sen rộng 10ha với 80 giống sen quý, kết hợp với các di tích quốc gia để xây dựng tour du lịch trải nghiệm, thu hút du khách và gia tăng giá trị kinh tế.

Tương tự, ông Nguyễn Ngọc Quang, chủ trang trại Farm Nông nghiệp xanh (xã Thạch Thất), đã thành công với mô hình trồng nho hạ đen và nho sữa, mang lại hiệu quả cao gấp 5-6 lần so với cây lúa. Với 110 gốc nho sữa Hàn Quốc và hơn 40 gốc nho ngón tay đen Trung Quốc, trang trại đã tạo ra sản phẩm chất lượng cao, được thương lái đặt hàng tận vườn với giá từ 130.000-180.000 đồng/kg. Mô hình này không chỉ mang lại thu nhập ổn định mà còn thu hút đông đảo khách du lịch đến tham quan, trải nghiệm, mở ra cơ hội phát triển dịch vụ đầy tiềm năng.

Theo số liệu từ Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội, các mô hình này đạt doanh thu trung bình từ 700 triệu đến 1 tỷ đồng/ha/vụ và có khả năng thu hoạch liên tục trong 10-15 năm. Sở Nông nghiệp và Môi trường đã xây dựng và triển khai 98 mô hình trình diễn trên tổng quy mô 423,8ha, nhằm nhân rộng những thành công này, góp phần tạo việc làm và xóa đói giảm nghèo cho người dân.

Mặc dù có nhiều triển vọng, các mô hình nông nghiệp mới vẫn đối mặt với những thách thức như quy mô nhỏ lẻ, đầu ra bấp bênh và khó khăn trong xây dựng thương hiệu. Để khắc phục tình trạng này, đại diện một số hợp tác xã đề xuất các cơ quan chức năng cần tạo điều kiện để các hợp tác xã liên kết sản xuất theo chuỗi giá trị, đưa nông sản sạch vào các kênh phân phối hiện đại như siêu thị, cửa hàng tiện ích.

Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội Nguyễn Mạnh Phương khẳng định, Sở Nông nghiệp và Môi trường tiếp tục phối hợp với các địa phương đẩy mạnh cơ cấu lại nông nghiệp theo hướng phát triển nông nghiệp xanh, sinh thái, thông minh, công nghệ cao gắn với phát triển đô thị, dịch vụ, du lịch nông thôn, giáo dục trải nghiệm; xây dựng nền nông nghiệp hàng hóa tập trung, thân thiện môi trường, thích ứng với biến đổi khí hậu và hội nhập quốc tế; phát triển sản xuất theo vùng chuyên canh, đặc sản vùng...Đồng thời, đẩy mạnh phát triển sản xuất giống cây, con chất lượng cao để phục vụ sản xuất.

Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội đang thực hiện Quyết định số 731/QĐ-UBND ngày 25/2/2022 của UBND thành phố, trong đó định hướng đẩy mạnh phát triển nền nông nghiệp hiện đại, nông nghiệp sạch, nông nghiệp hữu cơ, kinh tế tuần hoàn gắn với phát triển công nghiệp chế biến nông sản, thích ứng biến đổi khí hậu, kết nối bền vững với chuỗi giá trị nông sản toàn cầu.

* Bài biết có sự phối hợp của Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội

Văn Anh