Cơ chế đặc biệt tháo gỡ những điểm nghẽn của pháp luật
Nhiều đại biểu đề xuất cần làm rõ thời gian áp dụng, tăng tính minh bạch trong quá trình xử lý các vướng mắc, khó khăn trong quy định của pháp luật.
Sáng 23/6, tiếp tục chương trình Kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, các đại biểu Quốc hội thảo luận tại hội trường về dự thảo nghị quyết của Quốc hội về cơ chế xử lý khó khăn, vướng mắc do quy định của pháp luật. Đây là một bước thể chế hóa Nghị quyết 66 của Bộ Chính trị về đổi mới công tác xây dựng pháp luật. Nhiều đại biểu đề xuất cần làm rõ thời gian áp dụng, tăng tính minh bạch trong quá trình xử lý các vướng mắc, khó khăn trong quy định của pháp luật.
Cho rằng việc chậm xử lý các vướng mắc, gây cản trở lớn cho đầu tư công, sản xuất kinh doanh, chuyển đổi số và cải cách hành chính, đại biểu đồng tình cao với việc ban hành nghị quyết. Đây đây là bước đi hợp lý, kịp thời, đúng thẩm quyền theo Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Tuy nhiên, cần lưu ý một số điều khi áp dụng nghị quyết này.
Đại biểu Hà Sỹ Đồng - Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Quảng Trị nêu quan điểm: “Tôi đề nghị bổ sung nguyên tắc minh bạch, không làm phát sinh nguyên tắc xin – cho. Một số nội dung cần giao giao thẩm quyền xử lý cho bộ ngành, và địa phương. Nếu không có thì sẽ tùy nghi áp dụng, khó áp dụng. Tôi đề nghị bổ sung trách nhiệm giải trình, công khai phương án xử lý”.
Đại biểu Lê Xuân Thân - Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Khánh Hòa cho hay: “Trong dự thảo nghị quyết chưa có cơ chế dành cho thường trực HĐND, Chủ tịch UBND cấp tỉnh. Chính phủ có Bộ Tư pháp lập hội đồng thẩm định. Ở địa phương còn có Sở Tư pháp giúp cho các địa phương xử lý các khó khăn, vướng mắc. Tôi nghĩ cũng nên giao cho HĐND, UBND cấp tỉnh xử lý như trên cấp Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ trên này”.
Nhất trí với việc ban hành nghị quyết về xử lý khó khăn, vướng mắc do quy định của pháp luật, đại biểu Nguyễn Anh Trí - Đoàn đại biểu Quốc hội thành phố Hà Nội đề nghị cần nâng cao chất lượng xây dựng pháp luật để nghị quyết này phải kéo dài thời gian thực hiện, hoặc phải soạn thảo thêm một lần nữa.
Đại biểu Nguyễn Anh Trí nêu rõ: “Tôi cho rằng cần mời các chuyên gia giỏi, có kinh nghiệm thực tiễn để trực tiếp tham gia soạn thảo, góp phần nâng cao chất lượng và tính khả thi của các văn bản pháp luật ngay khi ban hành để không phải sửa đi sửa lại, mất thời gian mà hiệu quả không cao”.
Giải trình trước Quốc hội, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh cho biết Luật Ban hành Nghị quyết của Quốc hội đã quy định lấy ý kiến chuyên gia trong quá trình xây dựng pháp luật hay thẩm quyền của chính quyền các địa phương. Đây là nghị quyết được ban hành mang tính chất “tình huống để xử lý tình huống”, do vậy, nghị quyết có hiệu lực trong hai năm, kể từ ngày ban hành cho tới ngày 28/2/2027. Tiếp thu các ý kiến về đảm bảo tính minh bạch trong quá trình xử lý vướng mắc, Bộ trưởng cho biết: Bộ đã có kế hoạch chi tiết để triển khai ngay sau khi nghị quyết được ban hành.
Bộ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Hải Ninh cho biết: “Hiện nay, chúng tôi đang tham mưu với Chính phủ là khi nghị quyết này ban hành, Chính phủ sẽ ban hành kế hoạch thực hiện nghị quyết này. Trung ương cũng giao các bộ ngành, địa phương rà soát để vào ngày 30/7/2025 phải có báo cáo tổng thể để báo cáo Trung ương, báo cáo Chính phủ”.
Bộ trưởng cho rằng, thời gian để hoàn thành các mục tiêu của Nghị quyết 66 chỉ còn vài tháng. Nếu không có một cơ chế linh hoạt, đặc biệt để tháo gỡ nhanh các rào cản thể chế, chúng ta khó có thể đạt được mục tiêu trở thành nước phát triển vào năm 2045 như Đảng ta đã xác định. Vì vậy, đề nghị Quốc hội sớm thông qua nghị quyết này và cho phép có hiệu lực ngay sau khi được thông qua.
