Cổ đông Toyota bầu lại chủ tịch trong lo ngại về vấn đề quản trị

Ông Toyota Akio Toyoda đã được các cổ đông bầu lại hôm thứ Ba nhưng buộc phải đưa ra các phương án bảo vệ mình và nhà sản xuất ô tô lớn nhất thế giới trước một loạt câu hỏi về vấn đề quản trị.

Toyoda đã giành được sự ủng hộ tại cuộc họp thường niên nhờ lợi nhuận kỷ lục và sự bùng nổ của xe hybrid sau khi hai cố vấn ủy quyền quyền lực nhất thế giới - ISS và Glass Lewis - đề xuất bỏ phiếu chống lại ông về các vấn đề dữ liệu khí thải và thử nghiệm phương tiện tại các công ty con của tập đoàn.

Mặc dù mức hỗ trợ chính xác mà Toyoda nhận được sẽ không được công ty cung cấp cho đến thứ Tư tuần này, nhưng một số nhà phân tích dự đoán nó sẽ thấp hơn khoảng 10 điểm phần trăm so với mức 85,7% mà ông thu được vào năm ngoái, giảm so với mức 96% vào năm 2022.

Lời kêu gọi các nhà đầu tư bỏ phiếu phản đối việc tái bổ nhiệm Toyoda ngày càng tăng được coi là một phần của làn sóng rộng lớn hơn về hoạt động tích cực hơn của cổ đông đang tấn công các công ty Nhật Bản, với mức độ đề xuất kỷ lục từ họ cùng với hoạt động mua lại cổ phiếu tăng vọt của các công ty.

Toyoda, một trong những doanh nhân quyền lực nhất Nhật Bản, đang phải đối mặt với thách thức lớn nhất từ các cổ đông kể từ khi tiếp quản tập đoàn với tư cách chủ tịch vào năm 2009. Ông từ chức vào tháng 4 năm ngoái để trở thành chủ tịch.

Những người thân cận với công ty cho biết ngày càng có nhiều lo ngại trong và ngoài tập đoàn rằng cháu trai của người sáng lập Toyota đã giành được quá nhiều quyền kiểm soát và các giám đốc điều hành không có đủ quyền lực để đặt câu hỏi về các quyết định của ông.

Một cổ đông tại cuộc họp tên là Goto cho biết ông lo lắng về vấn đề kiểm soát nội bộ và quản trị. “Tôi có mối quan tâm rằng Toyota có ổn không?”.

Toyoda trả lời: “Quản trị đối với tôi không phải là kiểm soát mọi thứ, không phải quản lý mọi thứ. Quản trị đối với tôi có nghĩa là mọi người đều có sự độc lập và tự chủ nhất định để hành động theo trách nhiệm của mình”.

Các cổ đông nước ngoài đang ngày càng tìm cách nắm giữ các công ty để giải trình. Một số nhà quản lý quỹ đã nói rằng họ dự định bỏ phiếu chống lại việc tái bổ nhiệm chủ tịch, dự định làm như vậy trước khi lời khuyên được ủy quyền được đưa ra.

Nhưng sự ủng hộ dành cho Toyoda vẫn tỏ ra mạnh mẽ trong số các nhà đầu tư bán lẻ Nhật Bản, những người tin tưởng ông vì thành tích tài chính ấn tượng của tập đoàn. Nhiều người cho biết họ đã bỏ phiếu bầu chủ tịch vì kết quả tốt của nhóm.

Các ông chủ Nhật Bản nhìn chung cảm thấy buộc phải từ chức nếu không đảm bảo được hơn 60% sự ủng hộ, và nguy cơ các công ty phải hứng chịu sự nổi dậy của cổ đông đang gia tăng

Nổi bật trong mùa họp thường niên hiện nay là cái gọi là cú sốc Canon năm ngoái, vụ gần như hạ bệ CEO, chủ tịch và cựu lãnh đạo nhóm vận động hành lang kinh doanh Keidanren đầy quyền lực của Nhật Bản, Fujio Mitarai.

Nỗ lực của công ty trong việc thành lập một hội đồng quản trị toàn nam giới đã khiến các nhà đầu tư bày tỏ sự bất bình với tỷ lệ phiếu tái bổ nhiệm mỏng như dao cạo chỉ có 50,59%.

Cũng trong ngày thứ Ba, năm thứ hai liên tiếp, các cổ đông của Toyota đã từ chối đề xuất của nhà đầu tư - bị công ty phản đối - kêu gọi tiết lộ nhiều hơn về vận động hành lang về khí hậu.

Các nhà vận động vì khí hậu từ lâu đã chỉ trích điều mà họ cho là tốc độ chuyển đổi chậm sang xe điện của Toyota, trong khi công ty bảo vệ khoản đầu tư liên tục vào nhiều công nghệ, bao gồm cả động cơ đốt trong.

Mariko Shiohata, nhà vận động Đông Á của Greenpeace, nhận định: “Áp lực lên đội ngũ quản lý của Toyota đã gia tăng trong nhiều năm do nỗ lực điện khí hóa chưa đủ của công ty, cùng với các yếu tố khác”.

Hoàng Lâm