Co giật, hôn mê sau 1 giờ ăn cá nóc

Ngày 19/11, Bệnh viện Đa khoa Khu vực Cẩm Phả (Quảng Ninh) cho biết, nhờ xử lý nhanh và kịp thời, các bác sĩ Khoa Hồi sức tích cực - Chống độc - Thận nhân tạo bệnh viện đã cứu sống thành công người bệnh hôn mê nguy kịch do ngộ độc cá nóc.

Vào hồi 19h48 phút ngày 12/11/2025, Bệnh viện Đa khoa khu vực Cẩm Phả tiếp nhận bệnh nhân B.V.Đ (53 tuổi, trú tại phường Cửa Ông, Quảng Ninh) trong tình trạng hôn mê sâu, gọi hỏi không đáp ứng, đồng tử giãn 5 mm, liệt mềm tứ chi, cơ lực 0/5, phản xạ gân xương giảm, mạch 93 lần/phút, huyết áp 115/80 mmHg.

Theo lời kể của gia đình, khoảng 1 giờ trước nhập viện, bệnh nhân ăn cá nóc, sau đó xuất hiện nôn, co giật, rồi nhanh chóng rơi vào hôn mê.

Nhận định đây là ca ngộ độc cá nóc - ngộ độc tetrodotoxin cực kỳ nặng, các bác sĩ đã ngay lập tức triển khai quy trình cấp cứu tối khẩn: Đặt nội khí quản, hỗ trợ hô hấp, hồi sức tích cực và chuyển ngay đến Khoa Hồi sức tích cực - Chống độc - Thận nhân tạo để tiếp tục cấp cứu và điều trị.

Tại đây, bệnh nhân được chẩn đoán là ngộ độc tetrodotoxin do ăn cá nóc và được điều trị tích cực: Hồi sức tuần hoàn, hồi sức hô hấp, thở máy, rửa dạ dày, than hoạt, sorbitol, cân bằng nước điện giải, nuôi dưỡng tĩnh mạch, dự phòng huyết khối, dự phòng nhiễm trùng….

Sau 3 ngày được các y bác sĩ khoa Hồi sức tích cực - Chống độc - Thận nhân tạo tích cực, tận tâm trong điều trị và chăm sóc, bệnh nhân B.V.Đ đã hồi phục ngoạn mục, tỉnh táo, ngừng thở máy, cơ lực phục hồi 5/5, vận động bình thường.

Kiểm tra cơ lực cho bệnh nhân sau hồi sức tích cực - Ảnh BVCC

Ca bệnh trên một lần nữa khẳng định trình độ chuyên môn vững vàng, khả năng xử trí nhanh – chính xác – hiệu quả của đội ngũ y, bác sĩ Bệnh viện Đa khoa khu vực Cẩm Phả trong công tác cấp cứu và hồi sức bệnh nhân nguy kịch.

Từ tiếp nhận, đánh giá ban đầu, xử trí tình huống ngộ độc đặc biệt nguy hiểm cho đến điều trị hồi sức chuyên sâu, các kíp trực và khoa lâm sàng đã phối hợp nhịp nhàng, chuyên nghiệp, tuân thủ đúng phác đồ, đảm bảo thời gian “vàng” trong cấp cứu. Nhờ đó, nhiều ca bệnh nặng được cứu sống.

Ngộ độc cá nóc (tetrodotoxin) có tỷ lệ tử vong rất cao. Theo các bác sĩ, cá nóc chứa tetrodotoxin, loại độc tố thần kinh cực mạnh, mạnh gấp 275 lần xyanua. Chỉ cần nửa mg cũng đủ gây tử vong cho người trưởng thành.

Độc tố này tập trung nhiều ở các nội tạng và da cá nóc. Thịt cá cũng chứa chất độc, gây ngộ độc và tử vong. Điều đáng nói, tetrodotoxin không bị phá hủy bởi nhiệt độ khi nấu chín, nên nếu chế biến không đúng cách, khi luộc, hấp, nướng, chiên… cá nóc vẫn có thể gây ngộ độc.

TS.BS Nguyễn Trung Nguyên, Giám đốc Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai cảnh báo: “Ngộ độc cá nóc luôn nằm trong nhóm ngộ độc thực phẩm nguy hiểm nhất, với tỷ lệ tử vong rất cao.

Ở biển Việt Nam có hàng chục loài cá nóc khác nhau. Không chỉ cá nóc mà còn có nhiều sinh vật biển khác cũng có chứa độc tố tetrodotoxin và gây ngộ độc như bạch tuộc vòng xanh, một số loài ốc biển, con so...

Đáng chú ý và phải cảnh giác là cá nóc và các sinh vật biển có độc nêu trên bên cạnh ở dạng tươi sống dễ nhận biết, còn có thể được chế biến thành các sản phẩm được bán trên thị trường mà Trung tâm Chống độc đã từng phát hiện gây ngộ độc như chả cá, cá khô tẩm vừng,...

Độc tố tetrodotoxin tác động trực tiếp lên hệ thần kinh và tim mạch, sau ăn trong thời gian nhanh chóng tính bằng phút, bệnh nhân bị tê bì, thường có tê bì quanh môi lưỡi, mặt, rồi liệt các cơ toàn thân, loạn nhịp tim, tụt huyết áp, co giật, hôn mê.

Nguyên nhân tử vong phần lớn do liệt cơ hô hấp, ngừng thở và tử vong nhanh chóng. Đặc biệt, hiện chưa có thuốc giải độc đặc hiệu cho tetrodotoxin. Biện pháp duy nhất là cấp cứu hỗ trợ hô hấp tuần hoàn kịp thời”.

TS.BS Nguyên cũng nhấn mạnh: “Thực trạng ngộ độc tetrodotoxin từ cá nóc và một số sinh vật biển có độc khác, thậm chí có thể lẫn với các sản phẩm được chế biến thông thường từ hải sản, nguy cơ này vẫn liên tục hiện hữu. Người dân tuyệt đối không nên đánh bắt, mua bán, chế biến và sử dụng cá nóc, bạch tuộc vòng xanh, con so dưới bất kỳ hình thức nào”.

Ngộ độc cá nóc (tetrodotoxin) có thể gây tử vong rất nhanh và hiện chưa có thuốc giải đặc hiệu.

Khuyến cáo quan trọng: Tuyệt đối không ăn cá nóc. Khi có biểu hiện nghi ngờ ngộ độc, cần đưa ngay đến cơ sở y tế gần nhất. Không được tự điều trị tại nhà.

Thúy Nga