Cô học trò mồ côi và hành trình thắp sáng ước mơ
Mồ côi cha mẹ từ nhỏ, sống cùng ông bà ngoại già yếu, Trần Ngọc Hân vẫn nỗ lực học giỏi, giàu nghị lực và lan tỏa tinh thần tích cực trong trường học.

Cô Hồ Thị Bình (ngoài cùng bên phải) và cô Hoàng Thị Hương thăm, động viên ông cháu Ngọc Hân trong dịp hè.
Không đầu hàng số phận
Trần Ngọc Hân - học sinh lớp 7A4, Trường THCS Trần Can (TP Điện Biên Phủ, Điện Biên), là một trong những tấm gương sáng về nghị lực vượt khó trong học tập và cuộc sống. Mồ côi cha mẹ từ nhỏ, em sống cùng ông bà ngoại già yếu tại bản Co Củ, xã Thanh Minh. Trong căn nhà nhỏ lợp fibro xi măng, tuổi thơ Hân gắn liền với những tháng ngày thiếu thốn nhưng đầy ắp tình yêu thương và ý chí vươn lên.
Cha Hân mất vì tai nạn khi mẹ em đang mang thai, vài năm sau mẹ em qua đời vì căn bệnh ung thư. Từ đó, Hân được ông bà ngoại nuôi dưỡng. Bà ngoại em nằm liệt giường suốt 5 năm nay, không thể giúp gì ngoài việc nằm đó và dõi theo từng bước đi của cháu gái nhỏ.
Ngôi nhà của ông bà nằm biệt lập giữa rừng. Quanh nhà là khu vườn rộng, được gia đình tận dụng để trồng rau và cây ăn trái. Mỗi độ hoa quả chín, ông ngoại Hân lại đạp xe vượt chặng đường dài ra thành phố bán rong. Số tiền lẻ ít ỏi từ những chuyến hàng vất vả ấy là cách ông bà lo toan từng bữa ăn, cuốn vở cho cháu.
Không có con đường bằng phẳng hay ánh đèn phố thị, mỗi ngày đến trường với Hân là hành trình đơn độc và cam go. Bất chấp nắng mưa, gió rét, cùng với chiếc xe đạp đã cũ, em vượt qua quãng đường 20km mỗi ngày đi - về. Tan trường, em tranh thủ nấu cơm, dọn dẹp nhà cửa, chăm ông bà rồi lại lặng lẽ ngồi vào bàn học đến khuya.
“Nhìn cháu gái ngồi học, chúng tôi có thêm động lực để sống, gắng thêm ngày nào hay ngày ấy”, ông Trần Thanh Xuyến (ngoại của Hân) chia sẻ.

Ngày hè của Trần Ngọc Hân gắn liền với những trang sách.
Từ lớp 1 đến nay, Hân đạt danh hiệu học sinh giỏi toàn diện. Năm học 2024 - 2025, em đoạt giải cuộc thi Toán trên mạng cấp thành phố và giải Khuyến khích Olympic Toán cấp trường. Không có điều kiện học thêm, em tự học, tìm tòi tài liệu, chủ động đặt câu hỏi, rèn luyện tư duy.
Cô Hồ Thị Bình - giáo viên tiếng Anh chia sẻ: “Ngọc Hân có tinh thần hiếu học, chăm ngoan, học giỏi, luôn lễ phép và vâng lời thầy cô. Dạy em, tôi không chỉ thấy niềm vui nghề nghiệp mà còn là động lực để tự nhủ bản thân phải cố gắng nhiều hơn nữa. Nhìn hoàn cảnh của Hân, tôi thực sự cảm phục và thấy mình không có lý do gì để than vãn, bởi em chính là tấm gương về nghị lực sống phi thường”.
Hân không chỉ học tốt mà còn là lớp phó học tập gương mẫu, luôn kèm cặp bạn học yếu và góp phần giữ gìn nền nếp lớp học. Em tích cực tham gia hoạt động văn nghệ, thể thao, từng có mặt trong đội văn nghệ 20/11, thi đấu cầu mây, cầu chinh cấp trường. Là gương mặt quen thuộc trong các Ngày hội đọc sách, nơi em chia sẻ nhiều đầu sách bổ ích và truyền cảm hứng đọc đến bạn bè.
Cô Hoàng Thị Hương - giáo viên chủ nhiệm lớp 7A4 xúc động chia sẻ: “Ngọc Hân là tấm gương tiêu biểu về nghị lực sống và tinh thần học tập. Dù hoàn cảnh khó khăn, em luôn giữ được sự lạc quan, ham học và chăm chỉ. Trong suốt quá trình học tập, em chưa bao giờ xin nghỉ học không lý do, luôn hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ”.

Trần Ngọc Hân “chăm sóc” chiếc xe vốn là người bạn mỗi ngày đưa em vượt 20 km tới trường.
Tiếp sức để vươn xa
Hân ấp ủ ước mơ trở thành bác sĩ để chữa bệnh cho ông bà và giúp đỡ những người có hoàn cảnh khó khăn. “Em muốn học ngành Y để chữa bệnh cho ông bà và những người không có điều kiện như mẹ em ngày trước”, Hân bày tỏ. Mùa Hè, trong khi bạn bè được đi chơi, Hân vẫn ở nhà chăm sóc ông bà, đọc sách và ôn tập theo thời khóa biểu tự lập.
Những thành tích đáng tự hào của Hân không chỉ là kết quả của nỗ lực bản thân mà còn là trái ngọt từ môi trường học đường đầy cảm thông và hỗ trợ. Nhà trường, bạn bè và các thầy cô luôn là hậu phương vững chắc, tạo điều kiện để em phát huy năng lực và tự tin thể hiện mình. Sự bền bỉ và thái độ sống tích cực của Hân không chỉ lan tỏa đến bạn bè cùng lớp mà còn truyền cảm hứng cho nhiều thầy cô giáo.
Biết hoàn cảnh của em, từ tháng 3/2025, Báo Giáo dục và Thời đại phối hợp với chị Hoa Hoàng (68 Cầu Giấy, Hà Nội) kêu gọi và kết nối các nhà hảo tâm trong chương trình “Nâng bước em đến trường”. Hân là học sinh số 10 trong tổng số 18 em được nhận đỡ đầu. Em được chị Phạm Thúy Hoài nhận hỗ trợ 500.000 đồng mỗi tháng để chi trả chi phí học tập.
Khoản hỗ trợ không lớn nhưng giúp em vơi bớt gánh nặng tài chính, tạo điều kiện để em tập trung học tập và nuôi dưỡng ước mơ. “Có những hôm, em thấy buồn và mệt, nhưng nghĩ đến ông bà, đến giấc mơ mặc áo blouse trắng là em lại có động lực để tiếp tục”, Hân tâm sự.
Bạn bè yêu mến Hân bởi sự chân thành, khiêm nhường. Thầy cô luôn dành cho em sự quan tâm và khích lệ. Cô Hoàng Thị Hương chia sẻ: “Không phải ai cũng giữ được lửa học như Hân trong hoàn cảnh ấy. Em là một trong những tấm gương sáng cho tinh thần vượt khó”.
Hành trình của em Trần Ngọc Hân, một cô học trò nhỏ với đôi mắt trong veo và nghị lực bền bỉ là minh chứng cho sức mạnh của tri thức, lòng nhân ái và khát vọng vươn lên. Em đang viết nên câu chuyện của riêng mình bằng những dòng chữ thầm lặng nhưng kiên định trên hành trình đến giảng đường và tương lai.
Là giáo viên dạy Toán, thầy Bùi Ngọc Hà nhận thấy cô học trò nhỏ có tư duy Toán học tốt, biết cách phân tích, lập luận chặt chẽ. Em chủ động tìm tòi kiến thức mới, luôn lễ phép và biết quan tâm đến bạn bè.