Cổ phiếu Volkswagen và Porsche lao dốc

Giới đầu tư đã "trừng phạt" Porsche khi mới đây, cổ phiếu hãng giảm hơn 7%, sau khi công ty công bố cắt giảm kế hoạch ra mắt xe điện và hạ dự báo biên lợi nhuận xuống chỉ còn tối đa 2% trong năm 2025, so với mức 5-7% trước đó. Nguyên nhân đến từ nhu cầu suy yếu, đặc biệt tại thị trường Trung Quốc, và chi phí leo thang do thuế quan tại Mỹ.

Từng tự hào là hãng xe sang đi đầu trong công cuộc điện hóa, Porsche đã tự mắc vào thế "3 gọng kìm" cùng lúc: thị trường Trung Quốc nguội lạnh, chính phủ Mỹ tăng thuế quan và thị trường xe điện toàn cầu đình trệ.

Khó khăn của Porsche phản ánh thách thức rộng hơn đối với các nhà sản xuất ôtô châu Âu trong bối cảnh chuyển dịch sang xe điện. Tại Trung Quốc, nhu cầu giảm sút do kinh tế chững lại và cuộc chiến giá ngày càng khốc liệt, gây sức ép nặng nề lên các thương hiệu hạng sang.

Tập đoàn mẹ Volkswagen, nhà sản xuất ôtô lớn nhất châu Âu, cho biết sẽ gánh khoản chi phí 5,1 tỷ Euro (6 tỷ USD) cho việc tái cơ cấu sản phẩm, bao gồm trì hoãn một số mẫu EV để tập trung vào xe hybrid và xe động cơ đốt trong. Riêng Porsche dự kiến lợi nhuận hoạt động năm nay có thể bị cắt giảm tới 1,8 tỷ Euro (2,1 tỷ USD). Cổ phiếu Volkswagen cũng giảm 7,5%, mức sụt mạnh nhất kể từ năm 2023.

Việc dồn lực đầu tư vào xe điện mà xem nhẹ các dòng động cơ đốt trong và hybrid truyền thống đã khiến Porsche mất cân bằng chiến lược, dẫn đến tình trạng “hụt chân” trước thực tế nhu cầu khách hàng chưa sẵn sàng chuyển hẳn sang xe điện.

Các nhà phân tích cho rằng việc hạ dự báo lợi nhuận của Porsche là không thể tránh khỏi, khi hãng buộc phải kéo dài vòng đời xe động cơ xăng trong bối cảnh nhu cầu EV không đạt kỳ vọng. Lệnh cấm bán xe động cơ đốt trong mới từ năm 2035 của EU vẫn đang gây tranh cãi, khi nhiều lãnh đạo ngành công nghiệp kêu gọi nới lỏng hạn chót.

Porsche cho biết việc tái cơ cấu sẽ mang lại hiệu quả tích cực trong trung và dài hạn, với mục tiêu đạt tỷ suất lợi nhuận 10-15%, sau mức 18% của năm 2023 và 14% trong năm 2024. Tuy nhiên, con số này vẫn thấp xa so với kỳ vọng trên 20% được đặt ra khi hãng niêm yết cổ phiếu cách đây 3 năm. Hiện tại, cổ phiếu Porsche đã mất gần một nửa giá trị kể từ thời điểm đó.

Với Taycan, Porsche từng kỳ vọng sẽ cạnh tranh trực tiếp với Tesla Model S. Thế nhưng, thách thức lớn lại đến từ các hãng xe Trung Quốc, với những mẫu EV có giá thành phải chăng nhưng hiệu suất vượt trội, tạo áp lực không nhỏ lên thương hiệu.

Theo công ty nghiên cứu Bernstein, hàng tỷ Euro đầu tư vào EV vẫn chưa giúp Porsche tạo ra đối thủ xứng tầm với Tesla: "Sẽ cần nhiều thời gian và chi phí để làm mới danh mục sản phẩm, mang lại sự linh hoạt và lựa chọn hệ truyền động mà khách hàng mong muốn".

Volkswagen, hiện nắm 75,4% cổ phần Porsche, cũng hạ dự báo biên lợi nhuận từ mức 4 đến 5% xuống chỉ còn 2 đến 3%. Các chuyên gia của Jefferies cảnh báo việc điều chỉnh triển vọng, vốn là lần thứ 3 trong năm nay và có thể là cuối cùng, đi kèm rủi ro về chu kỳ sản phẩm và hình ảnh thương hiệu.

Sai lầm của Porsche là đặt cược quá nhiều vào chiến lược EV trong bối cảnh thị trường chưa chín muồi. Tại Trung Quốc, nhu cầu chững lại; ở Mỹ, các biện pháp thuế quan ngày càng gắt gao; còn châu Âu lại kiên quyết duy trì lộ trình cấm động cơ đốt trong từ năm 2035.

Một nhà giao dịch chứng khoán tại Đức nhận xét quyết định chiến lược này là "không thể tránh khỏi", nhưng nhấn mạnh Porsche đã quá phụ thuộc vào EV: "Việc sửa sai do từng lệ thuộc quá nhiều vào xe điện sẽ cần thời gian". Những khó khăn tại Porsche và Volkswagen cũng làm dấy lên lời kêu gọi từ phía cổ đông và công đoàn, yêu cầu ông Oliver Blume từ bỏ vai trò CEO tại cả hai thương hiệu.

Sai lầm của Porsche nằm ở việc quá phụ thuộc vào chiến lược EV trong khi thị trường chưa sẵn sàng. Trung Quốc chững lại, Mỹ siết thuế, châu Âu ép lộ trình 2035 khiến hãng rơi vào thế khó: xe xăng chưa thể bỏ, xe điện chưa thể cất cánh. Hậu quả là lợi nhuận sụt giảm, cổ phiếu bốc hơi và chiến lược sản phẩm buộc phải điều chỉnh. Với Porsche, bài học rõ ràng là cân bằng giữa EV, hybrid và động cơ đốt trong mới là con đường thực tế trong giai đoạn chuyển giao này.

Porsche Macan Electric là mẫu xe thuần điện thứ hai được hãng giới thiệu tại Việt Nam sau Taycan. Ở tầm giá và phân khúc này, Porsche gần như không có đối thủ trực tiếp, khi đối thủ như Land Rover vẫn chưa giới thiệu sản phẩm tương xứng.

Tại thị trường Việt Nam, Porsche được xem là một trong những thương hiệu xe sang đi đầu ở mảng hybrid và xe điện. Hai mẫu nổi bật là Taycan và Macan Electric mới ra mắt đã nhận được phản hồi tương đối tích cực, với giá bán khởi điểm lần lượt từ 4,62 tỷ đồng và 3,59 tỷ đồng.

Việt Hà

Theo Reuters