Có thể xử lý hình sự người mua nắp cống, nắp hố ga do trộm cắp mà có

Chân dung đối tượng Đỗ Văn Đoàn, kẻ gây ra hàng loạt vụ trộm cắp nắp cống (Ảnh: CQCA)

Tình trạng mất các nắp cống thoát nước đã gây mất cảnh quan đô thị, đặc biệt, mỗi khi mưa lớn rác thải trôi xuống hố gây ngập úng, ô nhiễm môi trường và tiềm ẩn nguy cơ tai nạn cho người đi đường.

Điển hình như mới đây, CA quận Long Biên, Hà Nội đã bắt giữ đối tượng Đỗ Văn Đoàn, SN 1988, trú tại quận Cầu Giấy, Hà Nội để điều tra hành vi trộm cắp tài sản. Trước đó CA quận Long Biên nhận được tin báo của nhân viên Công ty TNHH một thành viên thoát nước Hà Nội, Xí nghiệp số 5, về việc phát hiện mất hàng chục chiếc nắp cống thoát nước trên nhiều tuyến phố như Nguyễn Văn Cừ, Ngô Gia Tự, Chu Huy Mân… Tổng giá trị tài sản bị mất trộm gần 80 triệu đồng. Ngay sau khi tiếp nhận thông tin, Đội Cảnh sát hình sự CA quận Long Biên đã khẩn trương tiến hành xác minh, giải quyết.

Quá trình rà soát, CA quận Long Biên phát hiện 1 chiếc ô tô có biểu hiện nghi vấn, thường xuyên xuất hiện ở khu vực xảy ra mất cắp nắp cống. Đến 15h30 ngày 19/7, tổ công tác CA quận đã xác định được vị trí của chiếc xe trên tại đường Nguyễn Văn Huyên kéo dài, phường Nghĩa Đô, quận Cầu Giấy. Tổ công tác bắt giữ đối tượng Đỗ Văn Đoàn đồng thời thu giữ 14 chiếc nắp cống. Tại thời điểm bị bắt, đối tượng Đỗ Văn Đoàn thừa nhận đã thực hiện 3 vụ trộm nắp cống, xảy ra vào các ngày 2/7, ngày 17/7 và ngày 19/7.

CA quận Long Biên đang tiếp tục điều tra, xử lý đối tượng theo quy định.

Dưới góc độ pháp lý, luật sư Nguyễn Hồng Thái - Giám đốc Công ty Luật TNHH Quốc tế Hồng Thái và đồng nghiệp, Đoàn Luật sư TP Hà Nội cho biết, việc trộm nắp chắn rác, nắp cống... có thể được xem là hành vi trộm cắp tài sản, hủy hoại tài sản hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản của người khác. Theo Điều 15, Nghị định 144/2021/NĐ-CP, phạt tiền từ 2 - 5 triệu đồng đối với các hành vi này.

Trường hợp nếu tài sản dưới 2 triệu đồng thì người trộm vẫn có thể bị xem xét xử lý hình sự nếu như đây là hành vi gây ảnh hưởng xấu đến an ninh, trật tự, an toàn xã hội. Đồng thời ngoài việc bị áp dụng hình thức xử phạt, cá nhân thực hiện hành vi vi phạm còn bị áp dụng các biện pháp khắc phục hậu quả là buộc phải khôi phục lại tình trạng ban đầu đã bị thay đổi do vi phạm hành chính gây ra.

Ngoài ra, tại khoản 2 Điều 173, Bộ luật Hình sự năm 2015 quy định, tội “Trộm cắp tài sản” có tổ chức; có tính chất chuyên nghiệp; chiếm đoạt tài sản trị giá từ 50 triệu đồng đến dưới 200 triệu đồng; dùng thủ đoạn xảo quyệt, nguy hiểm... sẽ bị phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm. Như vậy, với giá trị tài sản mà đối tượng Đỗ Văn Đoàn trộm cắp là gần 80 triệu đồng, nếu kết thúc quá trình điều tra, đối tượng vẫn bị truy tố về tội “Trộm cắp tài sản”, đối tượng Đỗ Văn Đoàn sẽ có thể đối mặt với mức án 3 năm tù về tội danh này. Ngoài ra, trường hợp tháo nắp ga, nắp cống dẫn đến tình trạng chết người, đối tượng vi phạm có thể bị xử lý theo quy định tại Điều 123, Bộ luật Hình sự năm 2015 về tội “Giết người”.

Một câu hỏi được đặt ra là trách nhiệm của những người mua phế liệu khi họ có liên quan đến những vụ trộm cắp nắp cống thoát nước. Luật sư Nguyễn Hồng Thái cũng cho biết, trường hợp người tiêu thụ tài sản biết rõ nguồn gốc xuất xứ của tài sản là do trộm cắp mà có và hai bên có sự hứa hẹn trước với nhau về việc tiêu thụ tài sản trộm cắp đó thì người tiêu thụ tài sản có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự về tội "Trộm cắp tài sản” với vai trò đồng phạm, được quy định tại Điều 323, Bộ luật Hình sự tùy vào giá trị của tài sản có thể bị phạt tiền từ 10 - 100 triệu đồng, phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm hoặc phạt tù từ 6 tháng đến 3 năm.

Vì vậy, việc những người thu mua phế liệu, mua lại những chiếc nắp cống thoát nước, bởi chúng được coi là những thiết bị của các công trình công cộng do Nhà nước quản lý (có khắc dấu, ghi chữ) thì hành vi này có thể được xem là hành vi vi phạm: mua, bán, cất giữ hoặc sử dụng tài sản của người khác mà biết rõ tài sản đó do vi phạm pháp luật mà có.

Thái An