Coi chừng đuổi rắn bằng cách dân gian, có thể hại người trước khi hại rắn

Trước nỗi lo về việc rắn, đặc biệt các loài rắn lục xuất hiện trong nhà dịp mưa ngập, nhiều gia đình đã sử dụng các biện pháp dân gian để “đuổi” rắn. Nhưng liệu những cách làm ấy có thật sự đáng tin hay chỉ là truyền miệng và tiềm ẩn nguy hiểm?

Chuyên gia cảnh báo cần thận trọng khi dùng các cách truyền miệng đuổi rắn.

Trong dân gian, người Việt có nhiều kinh nghiệm truyền lại qua nhiều đời về việc xua đuổi rắn khỏi nhà. Dưới đây là các phương pháp dân gian được nhiều người chia sẻ và sử dụng :

Trồng những cây có mùi cay, nồng như sả, hoa lan tỏi, sắn dây quanh nhà hoặc xung quanh cửa. Theo kinh nghiệm truyền tai, một số loại cây có mùi hương trên có thể ngăn chặn rắn xâm nhập do rắn không thích những mùi đó.

Lan tỏi, loài hoa có mùi hăng đặc biệt được nhiều người trồng với niềm tin có thể xua đuổi được côn trùng. Ảnh: Hoàng Mai.

Rắc bột hoặc dùng hỗn hợp nguyên liệu “khó chịu” với rắn như bột hùng hoàng (arsenic sulfide) quanh khu vực cửa, lối ra vào. Bột hùng hoàng được cho là khắc tinh của rắn. Chúng sẽ bỏ đi ngay lập tức khi đánh hơi thấy mùi này.

Sử dụng tinh dầu hoặc hỗn hợp mùi hương mạnh như tinh dầu sả, tinh dầu chanh, hành, tỏi để rắc/hương quanh nhà. Theo hướng dẫn, có thể sử dụng các nguyên liệu trong bếp, lấy một ít đập dập rồi đặt ở khung cửa sổ, cửa ra vào, các vị trí gốc nhà… để ngăn chặn lối đi vào của rắn.

Vệ sinh, dọn dẹp khu vực sân, vườn và quanh nhà: cắt cỏ, làm sạch bụi rậm, không để đồ đạc vứt la liệt, không để những chỗ ẩm thấp hoặc ổ chuột, vốn là “nhà” lý tưởng của rắn. Ví dụ: Giữ nhà cửa và sân vườn không có chuột … Cắt tỉa bụi rậm gọn gàng và sạch sẽ.

Rắn lục đuôi đỏ thường bò vào nhà khi mưa ngập. Ảnh: SIVN.

Nuôi thú cưng như chó hoặc mèo với niềm tin rằng chúng sẽ khiến rắn “ngại” vào nhà hoặc giúp phát hiện rắn sớm hơn. Nhiều người cho rằng, nuôi một chú chó hoặc một con mèo … hàng sẽ báo động giúp bạn có thể phát hiện sự xuất hiện của vị khách không mời.

Rắc vôi bột, bột lưu huỳnh quanh khu vực sinh hoạt. Có thông tin rằng rắn sợ những bề mặt khô hoặc có mùi đặc biệt. Hoặc rắn rất sợ vôi bột vì nó làm khô da chúng. Vì thế, rắc vôi sẽ khiến rắn không dám bén mảng.

Bịt kín các khe hở, lắp lưới, làm hàng rào hoặc đặt bẫy nhỏ để ngăn hoặc kiểm soát sự xâm nhập của rắn.

Những cách trên đều được nhiều người dân áp dụng và truyền tai nhau như “bí kíp phòng rắn”. Chưa biết hiệu quả đến đâu, nhưng đã không ít người áp dụng và mách nhau.

Từ góc nhìn chuyên gia và các đơn vị kiểm soát động vật gây hại, việc áp dụng cách đuổi rắn theo dân gian cần được cân nhắc kỹ.

Bột hùng hoàng được nhiều shop mạng rao bán.

Một số chuyên gia cho rằng, thực tế, những cách làm như trồng cây có mùi, rắc bột mùi hương mạnh… có thể tạo hiệu ứng tạm thời bằng cách làm cho rắn cảm thấy “không thoải mái” và từ đó tránh xa khu vực có mùi hoặc thay đổi môi trường. Ví dụ, một số loại cây như sả, hoa lan tỏi… được nhiều người cho rằng có khả năng xua đuổi rắn.

Tuy nhiên, việc chứng minh khoa học về hiệu quả lâu dài hoặc hiệu quả với mọi loài rắn là rất hạn chế. Theo chuyên gia Barbara Medford thuộc Trung tâm Lady Bird Johnson Wildflower Center (Mỹ), trong phần giải đáp thắc mắc trên trang Chron.com ngày 23.10.2007 về việc có loài cây nào có thể xua đuổi rắn hay không, bà cho biết rắn là loài có khả năng thích nghi rất tốt với môi trường sống xung quanh, từ những vùng sa mạc khô cằn cho tới khu vực nhiệt đới ẩm. Chính vì thế, rất khó có loài cây nào đủ khả năng khiến rắn sợ hãi hay tránh xa hoàn toàn.

Trang Ehow cũng đưa ra quan điểm tương tự, rằng dù một số cây tự nhiên có thể khiến rắn “không thoải mái”, nhưng không có bằng chứng khoa học nào cho thấy loài cây nào có thể đuổi rắn hoàn toàn. Để hạn chế rắn xuất hiện trong khuôn viên nhà, các chuyên gia khuyến cáo nên phát quang bụi rậm, dọn sạch những nơi ẩm tối là chỗ trú ẩn tiềm tàng của rắn, đồng thời kiểm soát và tiêu diệt các loài gặm nhấm trong nhà, nguồn thức ăn chính thu hút rắn tìm đến.

Bên cạnh đó, có những biện pháp dân gian tiềm ẩn rủi ro: ví dụ, rắc bột hùng hoàng (arsenic sulfide) quanh nhà được khuyến cáo gây độc với con người, môi trường và cần xử lý rất cẩn trọng.

Theo bác sĩ Nguyễn Thị Ngát, khoa Bệnh Nhiệt đới, Bệnh viện Chợ Rẫy từng tiếp nhận một bệnh nhân ngộ độc mạn tính do thường xuyên đốt bột hùng hoàng để xông nhà suốt nhiều năm. Người bệnh nhập viện trong tình trạng sốt kéo dài, chán ăn, rụng tóc và xuất hiện tổn thương da. Kết quả xét nghiệm cho thấy nồng độ asen trong máu, nước tiểu và tóc cao bất thường. Sau điều trị giải độc và cắt nguồn phơi nhiễm, sức khỏe bệnh nhân đã ổn định.

Từ trường hợp này, bác sĩ cảnh báo việc tự ý sử dụng bột hùng hoàng ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Đây là cách làm không được y văn hay cơ quan y tế khuyến cáo, và người dân tuyệt đối không nên áp dụng.

Hoàng Mai