Colombia bắt 'siêu trùm' ma túy mới - không hẳn là dấu hiệu đáng mừng
Cuối tháng 10 vừa qua, lực lượng vũ trang Colombia bắt được ông trùm ma túy Dario Antonio Usuga (bí danh là Otoniel). Tổng thống Colombia Ivan Duque cho biết, nhân vật này 'có thể sánh ngang với Pablo Escobar'. Đây là một đòn giáng mạnh vào tập đoàn ma túy mạnh nhất Colombia, nhưng nhiều người lại cảm thấy đáng lo.
Ông trùm Dairo Antonio Usuga bị lực lượng an ninh Colombia bắt sống cuối tháng 10-2021
Ông trùm Otoniel hiện phải đối mặt với các cáo buộc liên quan đến buôn bán ma túy, giết cảnh sát, tuyển dụng trẻ vị thành niên và lạm dụng tình dục trẻ em. Vốn xuất thân là thành viên của nhóm du kích Ejercito Popular de Liberacíon, Otoniel trở thành trùm băng đảng bị truy nã gắt gao nhất ở Colombia, đồng thời được nhà chức trách Mỹ treo thưởng 5 triệu USD. Đây là thủ lĩnh của Clan del Golfo (còn được gọi là Autodefensas Gaitanistas de Colombia - AGC), được chính quyền Colombia coi là “Nhóm vũ trang có tổ chức loại A”. Nhóm này là đồng minh Colombia của băng đảng Sinaloa khét tiếng Mexico, hợp tác cùng nhau kiếm lợi từ việc buôn lậu ma túy và buôn người
Khối lượng lớn cocaine mà thủ lĩnh Otoniel buôn lậu được có thể so sánh với ông trùm Escobar khét tiếng, nhưng điểm khác biệt chính là Escobar tham gia vào chính trị và khủng bố. Carlos Bohorquez - một cư dân Medellin nói: “Tuyên bố của Tổng thống Duque nhằm thu hút sự chú ý của báo chí và ghi điểm cho chính quyền. Tôi đã sống cùng thời kỳ với Escobar nên thấy rằng Otoniel không “có cửa” khi so sánh với Escobar. Nhưng dù sao việc anh ta bị bắt giam không phải là không tốt”.
Vụ bắt giữ có sự tham gia của 500 lính đặc nhiệm Colombia và 22 máy bay trực thăng, trong đó 1 cảnh sát đã thiệt mạng. Trong khi nhiều người ở Colombia ăn mừng thì cũng có nhóm lo ngại cho thời gian khủng hoảng sắp tới.
Sergio Guzmán - Giám đốc Colombia Risk Analysis (một công ty phân tích rủi ro và an ninh có trụ sở tại Colombia) cho biết: “Thị trường đã đa dạng hóa ngay lập tức sau khi Otoniel bị bắt. Nhân vật này bị giam giữ dẫn đến loại bỏ thế độc quyền, mở ra cánh cửa cho những người chơi mới”.
Điều này đã từng xảy ra trong quá khứ, đầu tiên là với Carlos Lehder - cựu trùm băng đảng Medellin và sau đó là với Pablo Escobar. Cái chết của Escobar và sự sụp đổ của đối thủ Cali Cartel cho phép các nhóm bán quân sự mở rộng sang buôn bán ma túy, đồng thời thực hiện các vụ cướp, tống tiền và bắt cóc. AGC là nhóm mạnh nhất trong số các nhóm sau này. “Điều đáng lo ngại sau vụ bắt giữ Otoniel không phải là liệu đối tượng có lớn hơn Pablo Escobar hay không, mà ai là người tiếp theo” - chuyên gia Guzmán nói.
Theo Indepaz - tổ chức phi chính phủ về thúc đẩy hòa bình và công lý - hiện tại có khoảng 10 tổ chức tội phạm lớn đang hoạt động ở Colombia,. Tướng Fernando Murillo - người đứng đầu Cảnh sát tư pháp Colombia (thuộc lực lượng Cảnh sát quốc gia Colombia) cho biết: “Tổ chức tội phạm sẽ có sự phân hóa dần dần, vì Otoniel… là thủ lĩnh duy nhất có toàn quyền chỉ huy và kiểm soát”.
Còn theo Văn phòng Phòng chống ma túy và tội phạm của Liên hợp quốc, hoạt động kinh doanh chính của AGC là cocaine và sản lượng ở Colombia đã tăng 8% (từ năm 2019 đến 2020). Trước khi bị bắt, Otoniel cũng kiếm được hàng triệu USD từ việc đưa lậu người di cư đến Mỹ qua Colombia và biên giới Panama. Một thành viên của AGC cho biết, sau khi Otoniel bị bắt, hoạt động kinh doanh không thay đổi bởi “tổ chức đã tiếp tục hoạt động dưới một bộ máy mới”.
Nhà chức trách Colombia đang thực hiện thủ tục để dẫn độ Otoniel sang Mỹ và sẽ tiếp tục theo dõi xem ai thay thế ông trùm. “Chúng tôi sẽ tiếp tục chiến đấu với Clan del Golfo và sẽ không nghỉ ngơi cho đến khi tổ chức này tan rã” - một quan chức Colombia nói.
