Cơn bão đầu tiên của mùa bão 2025 ở Bắc bán cầu đã hình thành, dự báo thế nào?

Một áp thấp nhiệt đới (ATNĐ) gần bờ biển phía Tây của Mexico đã phát triển thành cơn bão đầu tiên của mùa bão năm nay ở phía Đông Bắc Thái Bình Dương, theo AP. Nó cũng là cơn bão đầu tiên được đặt tên ở Bắc bán cầu trong năm nay, theo trang News 6 của Mỹ.

Sáng nay, 30/5 (theo giờ Việt Nam), bão Alvin có sức gió duy trì mạnh nhất là 95 km/h. Trung tâm Bão Quốc gia (NHC) của Mỹ dự báo, bão Alvin tiếp tục di chuyển theo hướng Tây Bắc trong hôm nay, rồi thành Bắc - Tây Bắc trong ngày mai, sau đó suy yếu dần. Dù theo dự báo thì cơn bão này chỉ đi trên biển (không đổ bộ) nhưng nó có thể khiến biển động, gây ra các điều kiện nguy hiểm khác trên biển và một số khu vực bờ biển ở Mexico và California (Mỹ).

Vị trí và đường đi dự báo của bão Alvin (không ảnh hưởng đến nước ta). Ảnh: Zoom Earth, JMA/ NOAA/ CIRA.

Dù được nhận định là cơn bão không mạnh và khả năng là sẽ không gây nhiều thiệt hại nhưng bão Alvin vẫn rất được quan tâm do nó “mở màn” cho mùa bão 2025 ở Bắc bán cầu. Nó là lời nhắc rằng mùa bão đã lại đến.

Mà đây lại là một mùa bão bắt đầu muộn.

Theo trang News 6, việc có cơn bão đầu tiên ở Bắc Thái Bình Dương ở thời điểm này là muộn và hơi khác thường. Các nhà khí tượng học thường bắt đầu theo dõi sự phát triển của các áp thấp từ đầu đến giữa tháng 5. Mùa bão ở Bắc Thái Bình Dương bắt đầu vào ngày 15/5, còn mùa bão ở Đại Tây Dương bắt đầu vào 1/6 (mặc dù việc có bão từ khi mùa bão còn chưa chính thức bắt đầu là khá phổ biến).

Hình ảnh vệ tinh chụp cơn bão Alvin. Ảnh: NOAA via AP.

Mùa bão bắt đầu muộn là điều đáng quan tâm vì theo kênh WDBJ7 của Mỹ, một số mùa bão bắt đầu có vẻ rất “chậm chạp”, nhưng rồi lại tạo ra những cơn bão mạnh nhất và có sức tàn phá kinh hoàng nhất. Một ví dụ gần đây là năm 2022, khi bão Alex mở đầu cho mùa bão ở Atlantic. Bão Alex hình thành vào ngày 4/6, nhưng rồi mùa bão lại im ắng cho đến đầu tháng 7. Để rồi đến cuối tháng 11, ở khu vực này có tổng cộng 14 cơn bão được đặt tên, một trong số đó là bão Ian với sức gió mạnh nhất là 250 km/h. Và đó là một trong những mùa bão gây thiệt hại nhiều nhất trong lịch sử.

Một vấn đề nữa của việc bão xuất hiện muộn trong mùa bão, hoặc phần đầu của mùa bão có vẻ im lắng, là con người sẽ chủ quan. Theo trang NPR, các chuyên gia khí tượng cảnh báo rằng không nên chủ quan cho rằng một mùa bão là ít nguy cơ, không đáng ngại, chỉ vì mở đầu mùa bão có vẻ “không có gì”. Bởi vì chỉ cần một cơn bão đổ bộ thôi là có thể khiến mùa bão đó trở thành một mùa “tồi tệ” đối với nhiều khu vực.

Trong một mùa bão, dù chỉ một cơn bão đổ bộ là nhiều khu vực có thể bị tàn phá nặng nề. Trong ảnh là nhà cửa ở Philippines bị hư hại do bão Man-yi vào tháng 11/2024. Ảnh: MDRRMO Viga Catanduanes via AP.

Ở Tây Bắc Thái Bình Dương nói chung và trong Biển Đông nói riêng, các mô hình hiện tại chưa cho thấy có sự xuất hiện của áp thấp nhiệt đới trong khoảng một tuần tới. Dù vậy, hiện nay thời tiết thay đổi rất nhanh chóng, khó lường, nên người dân ở đâu trên thế giới cũng luôn cần có tư duy phòng chống thiên tai, chủ động ứng phó với các hiện tượng thời tiết cực đoan.

Thục Hân