Công nghệ biến ngành chăm sóc thú cưng thành 'mỏ vàng'

Vào một buổi sáng bình thường ở Bắc Kinh, Jiang Nan (35 tuổi) chẳng phải lo chuyện cho ăn hay dọn dẹp sau khi 3 chú mèo anh nuôi đi vệ sinh. Máy cho ăn thông minh phân phối thực phẩm định lượng chính xác theo lịch trình. Vòi phun nước lọc nước uống 24/7. Hộp vệ sinh tự động không chỉ phát hiện mèo đi vệ sinh, dọn dẹp sạch sẽ mà còn ghi lại thay đổi nhỏ về cân nặng của chúng.

“Với tôi thì nuôi mèo vừa vui vừa dễ dàng. Mọi thứ đều được chăm sóc chu đáo ngay cả khi tôi đi công tác. Mèo của tôi sống hạnh phúc, tôi cũng vậy”, Jiang chia sẻ.

Phong cách sống của Jiang phản ánh “cuộc cách mạng” đang lan khắp nền kinh tế thú cưng đầy tiềm năng ở Trung Quốc. Thiết bị thông minh, giải pháp trí tuệ nhân tạo (AI) cùng dịch vụ chăm sóc kỹ thuật số thay đổi cách mọi người chăm thú cưng. Thú vui bắt đầu từ người về hưu phát triển thành một ngành giàu dữ liệu, kết nối cảm xúc, dựa trên công nghệ thống trị bởi người trẻ tuổi ở thành thị.

Công nghệ làm thay đổi mạnh mẽ ngành chăm sóc thú cưng - Ảnh: China Daily

Theo Sách trắng ngành chăm sóc thú cưng Trung Quốc năm 2025 của nền tảng Petdata.cn, quy mô thị trường thú cưng thành thị năm 2024 tăng 7,5% lên 300,2 tỉ nhân dân tệ (2,09 tỉ USD). Số lượng thú cưng tăng lên 124,11 triệu con, mèo tăng nhanh hơn chó.

Đằng sau sự bùng nổ là xu hướng thay đổi thế hệ. Chủ thú cưng sinh sau thập niên 1990 vẫn chiếm đa số với 41,2% nhưng dần sụt giảm, nhường chỗ cho thế hệ sinh sau những năm 2000 (hiện chiếm tỷ lệ 25,6%). Thế hệ trẻ thường bận rộn nên trông cậy vào thiết bị thông minh để thuận tiện, tìm sự an tâm về mặt cảm xúc cũng như thông tin cụ thể về sức khỏe thú cưng.

Đồng sáng lập kiêm giám đốc điều hành công ty Petkit Network Technology (chuyên sản xuất sản phẩm chăm sóc thú cưng thông minh) Guo Weixue cho biết: “Tâm lý sở hữu thú cưng phát triển một cách tự nhiên qua 2 giai đoạn. Đầu tiên bạn thấy thú cưng như một em bé dễ thương. Nhưng chẳng mấy chốc sức khỏe trở thành mối quan tâm hàng đầu, đặc biệt khi thú cưng đối mặt với bệnh tật và lão hóa”.

Làn sóng công nghệ phản ánh rõ qua Petkit. Năm ngoái công ty báo cáo doanh thu khoảng 1,1 tỉ tệ với hơn 90% đến từ hộp vệ sinh thông minh, máy cho ăn, vòi phun lọc nước – bộ 3 thiết yếu cho chăm sóc thú cưng hằng ngày. Gần một nửa doanh thu là nhờ xuất khẩu đem về, sản phẩm được bán tại hơn 40 quốc gia và khu vực (châu Âu, Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Đông Nam Á). Trên toàn cầu, ứng dụng kết nối của Petkit có hơn 5 triệu người dùng trong đó nhiều người sẵn sàng trả phí cho dịch vụ bổ sung, chẳng hạn phát lại video độ nét cao về thú cưng.

Công ty vạch ra tầm nhìn biến nơi thú cưng ở thành hệ thống chăm sóc tích hợp toàn diện. Thiết bị không chỉ cho ăn và dọn vệ sinh, mà còn theo dõi mọi chỉ số sức khỏe theo thời gian thực. Giám đốc Guo giới thiệu: “Hộp vệ sinh cho mèo sử dụng AI mới nhất của chúng tôi phát hiện bất thường về tần suất đi vệ sinh cũng như bất thường trong thành phần nước tiểu hay phân. Ví dụ nếu mèo thường đi tiểu 6 lần/ngày tăng lên 12 lần/ngày thì đó là dấu hiệu cảnh báo vấn đề tiết niệu. Can thiệp sớm bằng chất bổ sung giá rẻ (chỉ khoảng 20 - 50 tệ) sẽ ngăn ngừa biến chứng nghiêm trọng về sau”.

Hệ thống nhận diện khuôn mặt giúp xác định chính xác chú mèo nào bị bệnh. Cát vệ sinh phản ứng với độ axit hoặc lượng đường trong nước tiểu, máu, báo hiệu tình trạng như sỏi thận, nhiễm trùng thậm chí tiểu đường. Nếu kết hợp dữ liệu về lượng thức ăn và nước uống, hệ thống có thể tạo ra báo cáo sức khỏe chi tiết, đôi lúc dự báo được cả tình trạng mang thai ở mèo cái.

Giám đốc Guo tin tưởng nền kinh tế thú cưng không bị suy yếu mặc dù nền kinh tế Trung Quốc đang gặp nhiều thách thức: “Đây là chi tiêu nhỏ tần suất cao. Bạn có thể thắt lưng buộc bụng, nhưng thú cưng của bạn sẽ không ngừng đòi thức ăn, nước uống hay sự thoải mái. Tiêu dùng thú cưng có nhu cầu nội tại”.

“Việc sở hữu thú cưng tốt cho xã hội. Nó nuôi dưỡng sự đồng cảm, xoa dịu nỗi cô đơn và giảm bớt lo lắng. Nó không chỉ là tiêu dùng mà là sự kết nối”, ông nói thêm.

Nền kinh tế thú cưng tăng trưởng nhanh chóng - Ảnh: China Daily

Giới phân tích xác định nền kinh tế thú cưng Trung Quốc tăng trưởng nhanh chóng khi GDP bình quân đầu người vượt ngưỡng 10.000 USD. Động lực tăng trưởng là nhu cầu cảm xúc, đòi hỏi cao hơn từ người tiêu dùng, lối sống chất lượng cao hơn.

Theo đơn vị phân tích thị trường iiMedia, quy mô thị trường của nền kinh tế thú cưng Trung Quốc dự kiến đạt 1,15 nghìn tỉ tệ vào năm 2028.

Năng lực sản xuất thiết bị cho nhiều thương hiệu chăm sóc thú cưng nước ngoài đóng vai trò nền tảng cho sự phát triển nhanh chóng của ngành ở trong nước. Sau đó thị trường mở rộng vượt xa dịch vụ cơ bản, từ thực phẩm cao cấp và thiết bị thông minh đến dịch vụ chụp ảnh, chăm sóc thú cưng lớn tuổi, dịch vụ tư vấn bằng AI, tưởng niệm thú cưng qua đời.

Cẩm Bình