Công tác xây dựng pháp luật: Tập trung kiểm soát quyền lực, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ kết luận phiên họp.

Phát huy vai trò của tổ chức Đảng, người đứng đầu

Tại phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội (QH) Lê Thị Nga trình bày tóm tắt Tờ trình Quy định về kiểm soát quyền lực, phòng chống tiêu cực, lợi ích nhóm, cục bộ trong công tác xây dựng pháp luật (XDPL), nêu rõ, công tác xây dựng và hoàn thiện thể chế pháp luật được Đảng, Nhà nước xác định là một nhiệm vụ trọng tâm trong 3 đột phá chiến lược được Đại hội Đảng lần thứ XIII đề ra.

Trong những năm qua, công tác xây dựng hoàn thiện thể chế của nước ta được tăng cường và đạt nhiều kết quả quan trọng. Hệ thống pháp luật không ngừng được hoàn thiện, cơ bản bảo đảm thống nhất khả thi, điều chỉnh hầu hết mọi lĩnh vực trong đời sống xã hội, qua đó tạo cơ sở pháp lý, môi trường an toàn, thuận lợi cho sự nghiệp phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.

Quy định của pháp luật về kiểm soát quyền lực, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực (PCTN,TC), lợi ích nhóm, cục bộ trong công tác XDPL được hoàn thiện tương đối đồng bộ, đầy đủ từ khâu lập chương trình đến khi thông qua văn bản quy phạm pháp luật. Trong đó, cơ chế kiểm soát quyền lực trong xây dựng pháp luật như việc kiểm soát từ bên ngoài, kiểm soát giữa các cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền trong công tác xây dựng pháp luật, kiểm soát của cấp trên với cấp dưới.

Các quy định về kiểm soát quyền lực, PCTN,TC, lợi ích nhóm, cục bộ trong công tác xây dựng pháp luật nói riêng đã được Luật Phòng, chống tham nhũng và các văn bản có liên quan quy định tương đối cụ thể, là cơ sở cho việc kiểm soát quyền lực, phòng chống tham nhũng, tiêu cực, lợi ích nhóm, cục bộ trong công tác xây dựng pháp luật.

Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Nga cho biết, để khắc phục những tồn tại, hạn chế và nâng cao hiệu quả hoạt động kiểm soát quyền lực, PCTN,TC, lợi ích nhóm, cục bộ trong công tác XDPL theo tinh thần Nghị quyết Đại hội lần thứ XIII của Đảng và cụ thể hóa đường lối, chủ trương của Đảng, bên cạnh việc hoàn thiện các quy định của pháp luật, cần thiết phải xây dựng, ban hành và tổ chức thực hiện nghiêm quy định của Bộ Chính trị trong vấn đề này.

Mục đích của Quy định nhằm quán triệt, cụ thể hóa triển khai thực hiện nghiêm túc, hiệu quả chủ trương, chính sách của Đảng về tăng cường kiểm soát quyền lực, PCTN,TC, lợi ích nhóm, cục bộ trong công tác XDPL, nâng cao hiệu quả công tác chỉ đạo, lãnh đạo của cấp ủy, tổ chức Đảng, phát huy vai trò, trách nhiệm của tổ chức đảng, đảng viên nhất là người đứng đầu trong lĩnh vực này; phòng ngừa, phát hiện, ngăn chặn, xử lý kịp thời, nghiêm minh, đồng bộ các hành vi tham nhũng, tiêu cực, lợi ích nhóm, cục bộ trong công tác XDPL.

Bám sát tinh thần chỉ đạo, “đặt hàng” của Ban Chỉ đạo Trung ương

Trên cơ sở Tờ trình và các ý kiến tại phiên họp, phát biểu kết luận nội dung này, Chủ tịch QH Vương Đình Huệ đề nghị Ban soạn thảo tiếp thu tối đa ý kiến của các thành viên Đảng đoàn QH tại phiên họp. Bám sát tinh thần chỉ đạo, “đặt hàng” của Ban Chỉ đạo Trung ương về PCTN,TC, tập trung vào vấn đề kiểm soát quyền lực, PCTN,TC, lợi ích cục bộ trong công tác XDPL. Từ đó, xác định phạm vi của Quy định, nội hàm của kiểm soát quyền lực, cơ chế kiểm soát quyền lực trong XDPL như thế nào, nhận diện các hành vi lạm quyền trong XDPL.

Lưu ý công tác XDPL có rất nhiều khâu, liên quan đến rất nhiều chủ thể khác nhau, trong đó có cả cơ quan, tổ chức, cá nhân có thẩm quyền và các đối tượng chịu sự tác động, điều chỉnh của chính sách, Chủ tịch QH cho rằng, kiểm soát quyền lực trong XDPL không chỉ có câu chuyện QH giám sát Chính phủ mà nhiều cơ quan, chủ thể phải cùng giám sát lẫn nhau để bảo đảm phòng, chống được tham nhũng, tiêu cực, lợi ích nhóm trong XDPL. Quy định này cũng chỉ nên tập trung vào công tác XDPL, không bàn rộng ra khâu tổ chức thực hiện pháp luật.

Chủ tịch QH cho biết, thực tế hiện nay phát hiện sai phạm trong XDPL đang bị coi nhẹ và xử lý chưa nghiêm, thiếu trách nhiệm của các tổ chức Đảng ở Trung ương và địa phương. Do đó, cần tiếp tục tổng kết, rà soát, đánh giá việc thực hiện Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật để tiếp tục hoàn thiện quy trình XDPL; tăng cường chỉ đạo công tác giám sát việc tổ chức thực thi pháp luật, rà soát những “lỗ hổng”, những sơ hở trong hệ thống pháp luật để từ đó có định hướng sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện chính sách, pháp luật trong thời gian tới.

Chủ tịch QH cũng đề nghị cần chú trọng làm rõ nội hàm vấn đề quyền lực, kiểm soát quyền lực, cơ chế kiểm soát quyền lực; nhận diện hành vi lạm quyền, sai thẩm quyền hoặc không thực hiện kiểm soát quyền lực trong lĩnh vực này dẫn đến sơ hở, tham nhũng chính sách pháp luật; làm rõ thế nào là tiêu cực, tham nhũng, lợi ích nhóm, lợi ích cục bộ trong XDPL và nhận diện hành vi. Theo đó, bám sát các khâu trong quy định lập pháp theo quy định của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, những chủ thể tham gia để xây dựng các quy định chú trọng cả về “phòng” và “chống”.

T. Quyên