Công ty SJC bị phạt hơn 2 tỉ đồng, chuyển Bộ Công an điều tra

Thanh tra Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) vừa thông báo 6 kết luận thanh tra việc chấp hành chính sách, pháp luật trong hoạt động kinh doanh vàng tại Công ty TNHH MTV Vàng bạc đá quý Sài Gòn - SJC, Công ty cổ phần Vàng bạc đá quý Phú Nhuận (Công ty PNJ), Ngân hàng TMCP Xuất Nhập khẩu Việt Nam (Eximbank), Công ty TNHH Bảo Tín Minh Châu, Công ty cổ phần Tập đoàn Vàng bạc đá quý DOJI; Ngân hàng TMCP Tiên Phong (TPBank). Cơ quan thanh tra đã phát hiện nhiều thiếu sót, vi phạm.

Ba nhóm vi phạm

Trong đó, Công ty SJC còn những thiếu sót, vi phạm. Về chấp hành chính sách pháp luật trong hoạt động kinh doanh vàng, Công ty SJC vi phạm về chấp hành chế độ báo cáo hoạt động kinh doanh mua, bán vàng miếng; có dấu hiệu đưa thông tin gây nhầm lẫn về sản phẩm, hàng hóa do doanh nghiệp cung cấp nhằm thu hút khách hàng của doanh nghiệp khác, liên quan đến hành vi cạnh tranh không lành mạnh.

Mặc dù chưa có cơ sở xác định mức tăng giá trong giai đoạn từ ngày 2-10-2023 đến ngày 15-4-2024 là bất hợp lý. Tuy nhiên, tại Công ty SJC, giá mua, giá bán vàng do Tổng giám đốc Công ty SJC quyết định và chỉ đạo trực tiếp về giá mua, giá bán vàng khi không có quy định, quy trình nội bộ về các chỉ tiêu, căn cứ cụ thể trong cơ chế xác định giá mua, giá bán vàng, không phân tách trách nhiệm của các bộ phận có liên quan trong quá trình tham mưu xác định giá.

"Việc quyết định giá mua, giá bán vàng do 1 cá nhân là Tổng giám đốc quyết định khi không có các chỉ tiêu, căn cứ cụ thể dẫn đến rủi ro trong việc xác định giá ảnh hưởng đến hoạt động của Công ty SJC cũng như thị trường vàng do Công ty SJC chiếm thị phần tương đối lớn"- Thanh tra NHNN kết luận.

Bên cạnh đó, Công ty SJC vi phạm một số quy định pháp luật về phòng, chống rửa tiền, cụ thể như: Ban hành quy định nội bộ có nội dung không đầy đủ theo quy định; không có hệ thống quản lý rủi ro để xác định khách hàng nước ngoài là cá nhân có ảnh hưởng chính trị; không báo cáo các giao dịch có giá trị lớn phải báo cáo liên quan đến hoạt động kinh doanh vàng; không thực hiện kiểm toán nội bộ về phòng, chống rửa tiền theo quy định; không đào tạo, bồi dưỡng về phòng, chống rửa tiền theo quy định; không thực hiện đánh giá, không cập nhật kết quả đánh giá rủi ro rửa tiền; chưa quy định cụ thể tần suất cập nhật thông tin khách hàng; chưa có quy định về phân cấp trách nhiệm nhận biết khách hàng; Công ty SJC chưa thu thập đủ các tài liệu, dữ liệu để xác minh thông tin nhận biết khách hàng là tổ chức; quy định các biện pháp áp dụng tương ứng với mức độ rủi ro về rửa tiền chưa đầy đủ theo quy định; chưa quy định thời hạn áp dụng biện pháp trì hoãn giao dịch theo quy định; chưa có quy định hướng dẫn về cách thức giao tiếp với khách hàng thực hiện giao dịch đáng ngờ theo quy định.

Thanh tra cũng chỉ ra Công ty SJC vi phạm về lập hoặc thay thế và phát hành một số hóa đơn bán hàng nhưng không có mã của Cơ quan thuế; về chưa thực hiện các thủ tục xử lý hóa đơn sai sót đối với một số hóa đơn; về hạch toán khoản dự phòng giảm giá hàng tồn kho vào giá vốn hàng bán dẫn đến thiếu thu nhập tính thuế thu nhập doanh nghiệp, làm giảm thuế thu nhập doanh nghiệp của Công ty, không ghi đầy đủ thông tin hoặc thông tin có thể chưa chính xác về số CMTND/CCCD của một số khách hàng trên bảng kê.

Nguyên nhân, theo Thanh tra, là do người đại diện theo pháp luật, lãnh đạo, nhân viên Công ty SJC chưa nghiêm túc chấp hành một số quy định của pháp luật trong hoạt động kinh doanh vàng, phòng chống rửa tiền và hạch toán kế toán, lập và sử dụng chứng từ kế toán, kê khai và thực hiện nghĩa vụ thuế.

Chuyển Bộ Công an điều tra

Ngay khi kết thúc thanh tra trực tiếp, NHNN đã có văn bản chuyển thông tin vụ việc vi phạm về chế độ hóa đơn, chứng từ kế toán, thuế có dấu hiệu vi phạm pháp luật hình sự tại Công ty SJC sang Bộ Công an để xác minh, điều tra, xử lý.

Chánh Thanh tra NHNN đã ban hành Quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với Công ty SJC về các hành vi vi phạm quy định của pháp luật về chế độ thông tin báo cáo mua, bán vàng miếng và hoạt động phòng, chống rửa tiền với tổng số tiền phạt là 2.140 triệu đồng.

Dương Ngọc