Cứ 3 trẻ có 1 trẻ thiếu vi chất sắt

TS.BS Dương Bá Trực - nguyên Trưởng khoa Huyết học lâm sàng - Bệnh viện Nhi trung ương phân tích, trẻ càng nhỏ, tỷ lệ thiếu máu dinh dưỡng càng cao. Trẻ thiếu máu dinh dưỡng gặp nhiều nhất từ khi mới sinh đến 5 tuổi. Ở độ tuổi này, trẻ dễ gặp các vấn đề nhiễm trùng, khi bị nhiễm trùng, virus, vi khuẩn tận rút sắt kẽm để làm nguyên liệu sinh sôi và phát triển, nếu không bổ sung đầy đủ trẻ có nguy cơ thiếu cao. Bên cạnh đó, ở độ tuổi này, trẻ gặp tình trạng biếng ăn, đây cũng là nguyên nhân dễ thiếu vi chất dinh dưỡng ở trẻ, đặc biệt là kẽm và sắt.

Trong khi đó, theo một nghiên cứu của tổ chức dinh dưỡng Đông Nam Á Seanuts, bữa ăn hàng ngày của trẻ em Việt Nam chỉ đáp ứng 50% nhu cầu vi chất dinh dưỡng, trong đó thiếu sắt, kẽm. Sắt là thành phần cấu tạo của hemoglobin, protein, enzyme… trong cơ thể. Chúng có nhiệm vụ vận chuyển ô xy trong máu đến các tế bào, tham gia giải phóng năng lượng, tham gia chuyển hóa DNA cùng nhiều chức năng khác. Thiếu sắt, cơ thể không có đủ nguyên liệu sản xuất hemoglobin gây thiếu máu dinh dưỡng. Bên cạnh yếu tố sắt, vi chất kẽm cũng được nghiên cứu đóng vai trò tham gia cấu tạo và phát triển tế bào hồng cầu. Theo nhiều nghiên cứu, trẻ bị thiếu máu có nồng độ kẽm trung bình trong huyết thanh thấp hơn đáng kể so với trẻ không bị thiếu máu. Vì vậy, trẻ thiếu kẽm cũng có nguy cơ bị thiếu máu dinh dưỡng.

Theo BS Trực, cha mẹ rất khó phát hiện trẻ thiếu các vi chất dinh dưỡng trong quá trình nuôi con. Khi có những biểu hiện, thì tình trạng thiếu vi chất đã diễn ra trong thời gian dài. Thiếu máu nhẹ không ảnh hưởng đến đời sống quá nhiều, nhưng nếu thiếu máu kéo dài sẽ khiến trẻ chậm phát triển thể lực do không đủ cung cấp ô xy cho cơ thể. Não nếu không được cung cấp đủ ô xy sẽ khiến trẻ mệt mỏi khi học, giảm trí nhớ, trí thông minh. Khi lớn lên, khả năng tư duy kém hơn những trẻ không gặp tình trạng thiếu máu.

BS Trực cho hay, có 4 dấu hiệu nhận biết trẻ thiếu máu dinh dưỡng: Dấu hiệu trên da và niêm mạc: Da xanh, lòng bàn tay nhợt, niêm mạc nhợt; Dấu hiệu thiếu ô xy: Lừ đừ, kém tập trung khi làm việc hoặc học tập, kém vận động, mệt mỏi, nhịp tim nhanh, thở nông, khó thở khi gắng sức...; Dấu hiệu thiếu dinh dưỡng: Biếng ăn, đứng cân hay sụt cân, môi khô, móng biến dạng - dẹt, có khía, tóc khô dễ rụng, dễ gãy... Trẻ dưới 2 tuổi chậm biết ngồi, biết đi, chậm tăng trưởng cân nặng chiều cao...; Dấu hiệu về đề kháng: Dễ mắc các bệnh nhiễm trùng, mắc các bệnh lý hô hấp do sức đề kháng kém.

An Thái