Cú sốc sụp đổ ngân hàng ở Mỹ: Ảnh hưởng thế nào đến chứng khoán Việt Nam?

Kỳ vọng FED sẽ giảm cường độ tăng lãi suất

Theo thông tin từ Công ty Chứng khoán VNDIRECT (VNDIRECT), Sillicon Valey Bank (SVB) có tổng tài sản trị giá 209 tỷ USD tại thời điểm cuối năm 2022, chiếm khoảng 0,9% tổng tài sản hệ thống ngân hàng Mỹ. Danh mục đầu tư 50% là trái phiếu chính phủ Mỹ và các giấy tờ đảm bảo bằng tài sản thế chấp với mức lợi suất thấp. Trong bối cảnh Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) liên tục tăng lãi suất, SVB phải đối diện với khoản lỗ vượt qua cả vốn chủ sở hữu. Mặt khác, phần lớn tiền gửi huy động của SVB lại tập trung vào các công ty khởi nghiệp (startup) và quỹ đầu cơ.

Nguồn: Bloomberg

Vì vậy, các chuyên gia của VNDIRECT cho rằng, SVB rơi vào khủng hoảng khi hàng loạt các khách hàng thực hiện rút tiền. Sự sụp đổ của SVB được xem là hệ quả nảy sinh từ quá trình thắt chặt lãi suất mạnh tay trong thời gian vừa qua nhằm kiềm chế lạm phát. Sau SVB, Signature Bank (SB) - ngân hàng tiền số lớn nhất nước Mỹ cũng phải đóng cửa và chịu sự tiếp quản của của cơ quan quản lý.

Cũng theo thông tin từ đơn vị này, ngày 12/3, Chương trình tài trợ có kỳ hạn với quy mô 25 tỷ USD đã được FED tung ra cung cấp các khoản vay lên đến một năm với tài sản đảm bảo là trái phiếu chính phủ Mỹ và được cho vay bằng mệnh giá. Đồng thời, FED, Bộ Tài chính và cả Công ty Bảo hiểm ký thác Liên bang Mỹ (FDIC) cùng kích hoạt điều khoản ngoại lệ đặc biệt, cho phép bảo vệ cả những khoản tiền gửi lớn hơn 250.000 USD. Đây là một trong những biện pháp để trấn an người gửi tiền và giảm thiểu rủi ro hệ thống.

Theo bà Trần Thị Khánh Hiền - Giám đốc Khối Phân tích của VNDIRECT, sự sụp đổ của SVB đang đặt FED vào tình thế khó: Một mặt, vẫn chịu áp lực phải tăng lãi suất điều hành để kiềm chế tình hình lạm phát. Mặt khác, tiếp tục tăng lãi suất có thể đẩy các tổ chức tài chính vào tình thế nguy hiểm. Do đó, thị trường đang kỳ vọng FED sẽ bớt “diều hâu” hơn so với trước đây. Theo đó, thị trường hiện dự báo mức đỉnh lãi suất điều hành của FED ở mức 5,0 - 5,25%, thấp hơn so với trước sự kiện SVB là 5,5 - 5,75% và kỳ vọng FED có thể bắt đầu giảm lãi suất điều hành kể từ quý IV/2023, sớm hơn so với dự báo trước đó là vào quý I/2025.

Tác động không lớn, nhưng duy trì sự thận trọng

Chuyên gia của VNDIRECT thông tin, theo các nhận định của chuyên gia khu vực, khủng hoảng SVB hiện nay ít có tác động đến rủi ro hệ thống của các thị trường châu Á, trong đó có Việt Nam, phần lớn nhờ sự phục hồi ổn định của nền kinh tế Trung Quốc.

Theo bà Trần Thị Khánh Hiền, ở Việt Nam, Nghị quyết 33/NQ-CP vừa được ban hành, trong đó lưu ý về vấn đề tái cấu trúc các khoản nợ của các doanh nghiệp bất động sản. Đây là một trong những thông tin thị trường khá mong chờ trong thời gian gần đây. Bên cạnh đó, dòng vốn nước ngoài từ các quỹ ETFs (ước khoảng 4.000 tỷ đồng) dự kiến vào Việt Nam cũng sẽ là yếu tố tích cực cho thị trường trong nước.

Chuyên gia của VNDIRECT dự báo, trong nửa đầu năm 2023, đà tăng của VN-Index không ổn định trong bối cảnh thanh khoản thấp, áp lực lãi suất, tỷ giá và bài kiểm tra năng lực thanh toán cho trái phiếu doanh nghiệp đáo hạn vẫn còn đó. Vì vậy, “nhà đầu tư cần hết sức thận trọng trong việc sử dụng đòn bẩy, quan sát các diễn biến tiếp theo của thị trường thế giới; cũng như nên ưu tiên “mục tiêu phòng thủ” trong ngắn hạn với các nhóm cổ phiếu giá trị hoặc cổ tức hấp dẫn” - bà Trần Thị Khánh Hiền khuyến nghị.

Chuyên gia của Công ty cổ phần FIDT cho rằng, thị trường chứng khoán Việt Nam đã phản ánh nhiều rủi ro nội tại. Do đó, đây vẫn là thời kỳ tốt cho tích lũy tài sản. “Thị trường tài chính luôn có những diễn biến bất ngờ, do đó cần phải theo dõi chặt chẽ tình hình với các giải pháp từ phía các cơ quan quản lý của Mỹ. Câu chuyện hiện tại nên tập trung vào quản trị danh mục của chính nhà đầu tư “ - FIDT cho hay.

Các chuyên gia của Công ty Chứng khoán Bảo Việt (BVSC) cũng cho biết, với sự trợ lực của dòng vốn ngoại và cấu trúc chuyển động giá của thị trường hiện tại đang khá tốt, kỳ vọng rằng thị trường sẽ tiếp tục “trơ” với các thông tin không tích cực. “Nhà đầu tư nên duy trì tỷ trọng danh mục tổng ở mức hợp lý, tránh sử dụng đòn bẩy hoặc đẩy tỷ trọng cổ phiếu lên quá cao” - BVSC khuyến nghị.

Dòng tiền dài hạn có thể tận dụng nhịp điều chỉnh để chọn và gom cổ phiếu

Theo SSI Research, hệ số P/E hiện tại của VN-Index đang ở mức 13,5 lần. Nhìn vào quá khứ, về mặt thống kê mặc dù mức này thấp hơn so với mức bình quân 10 năm (15,2 lần), tuy nhiên vẫn cao hơn mức cận dưới của biên độ dao động (11,5 lần). Điều này gợi ý khả năng thị trường vẫn còn dư địa biến động tiêu cực trong ngắn hạn, tuy nhiên biến động kỳ vọng sẽ không quá lớn do đã phản ánh một phần ở đợt giảm tháng 2.

Nhìn xa hơn, P/E ước tính cho năm 2023 của VN-Index đang ở mức 9,6 lần, thấp hơn đáng kể so mức trung bình 10 năm (13,2 lần) và cũng thấp hơn mức cận dưới (10,4 lần). Mức P/E thấp đang phản ánh sự quan ngại về khả năng lợi nhuận của các công ty niêm yết năm 2023 sẽ yếu hơn dự kiến, tuy nhiên nhìn xa hơn, dòng tiền dài hạn có thể tận dụng các nhịp điều chỉnh ngắn hạn chọn lọc và tích lũy dần cổ phiếu để hướng đến kỳ vọng phục hồi vào năm 2024, khi các thách thức vĩ mô giảm dần.

Duy Thái