Cử tri kiến nghị đổi hình thức học môn Giáo dục quốc phòng để miễn nghĩa vụ quân sự
Bộ Quốc phòng trả lời kiến nghị của cử tri về việc chuyển môn Giáo dục quốc phòng và an ninh cho sinh viên thành khóa huấn luyện.
Mới đây, Bộ Quốc phòng đã có văn bản trả lời kiến nghị của cử tri tỉnh Quảng Trị (trước đây là Quảng Bình) về việc chuyển đổi hình thức học môn Giáo dục quốc phòng và an ninh (GDQP-AN) cho sinh viên thành khóa huấn luyện tương tự nghĩa vụ quân sự với thời gian rút gọn, từ đó miễn nghĩa vụ quân sự sau tốt nghiệp.
Theo kiến nghị gửi đến Ủy ban Dân nguyện và Giám sát của Quốc hội khóa XV, cử tri đề xuất tổ chức huấn luyện quốc phòng, an ninh cho sinh viên kéo dài từ 9 tháng đến 1 năm thay vì học lý thuyết GDQP-AN như hiện nay.
Sau khi hoàn thành khóa học, sinh viên sẽ không phải thực hiện nghĩa vụ quân sự.
Sinh viên Trường ĐH KHXH&NV trong một buổi học Giáo dục quốc phòng và an ninh. Ảnh: KHA NHIÊN.
Kiến nghị cũng đề xuất xem xét tạm hoãn nghĩa vụ đối với người tốt nghiệp THPT có nguyện vọng đi lao động nước ngoài hoặc làm ăn trong nước, với điều kiện cam kết thực hiện nghĩa vụ trước tuổi 25; đồng thời bổ sung chế tài nghiêm khắc để xử lý hành vi trốn tránh nghĩa vụ.
Phản hồi kiến nghị, Bộ Quốc phòng viện dẫn quy định tại khoản 2 Điều 12 Luật GDQP-AN năm 2013, khẳng định mục tiêu của môn học là giúp người học có kiến thức cơ bản về quan điểm, chính sách quốc phòng, an ninh của Đảng và Nhà nước, kỹ năng quân sự cơ bản, sẵn sàng thực hiện nghĩa vụ bảo vệ Tổ quốc.
Về nghĩa vụ quân sự, Bộ Quốc phòng nhấn mạnh: Điều 45 Hiến pháp năm 2013 quy định rõ bảo vệ Tổ quốc là “nghĩa vụ thiêng liêng và quyền cao quý của công dân”. Điều 4 Luật Nghĩa vụ quân sự năm 2015 cũng xác định: “Nghĩa vụ quân sự là nghĩa vụ vẻ vang của công dân phục vụ trong Quân đội nhân dân”.
Hiện nay, Điều 41 Luật Nghĩa vụ quân sự chỉ cho phép tạm hoãn trong một số trường hợp cụ thể. “Không có quy định tạm hoãn đối với người sau tốt nghiệp THPT có nguyện vọng lao động ở nước ngoài hoặc tham gia hoạt động sản xuất kinh doanh trong nước”, văn bản nêu rõ.
Bên cạnh đó, hành vi trốn tránh nghĩa vụ quân sự sẽ bị xử lý nghiêm theo Điều 59 Luật Nghĩa vụ quân sự và các quy định trong Bộ luật Hình sự năm 2015. Chế tài bao gồm kỷ luật, xử phạt hành chính hoặc truy cứu trách nhiệm hình sự, tùy theo tính chất, mức độ vi phạm.
Theo Bộ Quốc phòng, việc mở rộng đối tượng tạm hoãn nghĩa vụ quân sự như đề xuất là “không phù hợp với tình hình hiện nay”. Lý do là sẽ làm giảm nguồn tuyển chọn, phát sinh thêm thủ tục hành chính, tạo kẽ hở cho hành vi trốn tránh và gây mất công bằng xã hội.
Hiện nay, tỉ lệ công dân được tạm hoãn gọi nhập ngũ trung bình cả nước đã ở mức hơn 55%; riêng tỉnh Quảng Bình (cũ) là 64% trong tổng số thanh niên trong độ tuổi sẵn sàng nhập ngũ.
Từ những lý do nêu trên, Bộ Quốc phòng khẳng định việc chuyển đổi môn học GDQP-AN thành khóa huấn luyện tương tự nghĩa vụ quân sự để miễn thực hiện nghĩa vụ sau tốt nghiệp là không phù hợp với quy định pháp luật và thực tiễn triển khai.
