Cục Thuế: Hộ kinh doanh nộp thuế theo hình thức kê khai lợi hơn thuế khoán

Tại Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân yêu cầu đẩy mạnh số hóa, dễ thực hiện đối với chế độ kế toán, thuế, bảo hiểm... để khuyến khích chuyển đổi hộ kinh doanh sang mô hình doanh nghiệp. Xóa bỏ hình thức thuế khoán đối với hộ kinh doanh chậm nhất trong năm 2026.

Ông Mai Sơn, Phó cục trưởng Cục Thuế, Bộ Tài chính cho hay, trong những năm qua, hình thức thuế khoán được áp dụng như một giải pháp hỗ trợ, phù hợp với điều kiện quản lý và khả năng tuân thủ của hộ kinh doanh. Tuy nhiên, trong bối cảnh nền kinh tế ngày càng phát triển, yêu cầu về minh bạch, công bằng và hiện đại hóa quản lý ngày càng cao, hình thức khoán đã bộc lộ một số hạn chế, cũng như chưa đem lại động lực cần thiết để các hộ kinh doanh phát triển quy mô sản xuất kinh doanh.

Phó cục trưởng Cục Thuế Mai Sơn.

Có thể nói, việc xóa bỏ hình thức thuế khoán là một bước ngoặt mang tính cách mạng trong quản lý thuế đối với hộ kinh doanh. Việc chuyển đổi từ hình thức khoán sang kê khai không chỉ là sự thay đổi về phương thức tính thuế, mà là sự chuyển đổi căn bản về tư duy quản lý, về cách thức cơ quan thuế đồng hành với người nộp thuế.

"Việc xóa bỏ hình thức thuế khoán đối với hộ kinh doanh mang nhiều ý nghĩa quan trọng trong phát triển kinh tế tư nhân cũng như trong quản lý nhà nước.

Việc bỏ thuế khoán chuyển sang hình thức tự kê khai và nộp thuế theo doanh thu thực tế, giúp phản ánh đúng năng lực kinh doanh và đảm bảo nguyên tắc trong Luật Quản lý thuế “Người nộp thuế tự khai, tự nộp, tự chịu trách nhiệm”. Xóa bỏ thuế khoán góp phần hiện đại hóa hệ thống thuế và nâng cao hiệu quả quản lý. Đây là bước đi phù hợp với xu thế chuyển đổi số và quản lý thuế điện tử hiện nay", ông Mai Sơn nói.

Khi các hộ kinh doanh tự kê khai trên nền tảng số, cơ quan thuế có thể hỗ trợ tối đa thông qua các ứng dụng kê khai, nộp thuế điện tử đơn giản. Bên cạnh đó, việc này giúp chống gian lận, thất thu thuế hiệu quả hơn và tạo ra môi trường cạnh tranh lành mạnh giữa các thành phần kinh tế, bởi mọi hộ kinh doanh đều phải tuân thủ nghĩa vụ thuế trên cùng một phương thức minh bạch như nhau.

Cũng theo ông Mai Sơn, trước đây, nhiều hộ kinh doanh quen với nộp thuế khoán nên chưa chú trọng việc ghi chép sổ sách và minh bạch doanh thu. Khi bỏ thuế khoán, hộ kinh doanh buộc phải thực hiện chế độ sổ sách kế toán, hóa đơn chứng từ như mô hình hộ kinh doanh theo phương pháp kê khai hay doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ.

Phó cục trưởng Cục Thuế khẳng định, hộ kinh doanh có lợi hơn khi chuyển từ thuế khoán sang kê khai. Theo đó sẽ có sự thay đổi trong vận hành, thay đổi lĩnh vực thuế hộ kinh doanh và từ hộ kinh doanh lên doanh nghiệp. Hộ kinh doanh hỗ trợ tối đa, cơ quan thuế xây dựng cơ sở dữ liệu lớn về doanh thu hộ kinh doanh. Cơ quan thuế tìm hiểu thực tế trên các diễn đàn, người nộp thuế rỉ tai nhau, cơ quan thuế quét được doanh số đầu vào, truyền tai nhau khai đủ, khai đúng.

Việc chuyển đổi từ thuế khoán sang kê khai không làm thay đổi tỷ suất, phương thức tính thuế với hộ kinh doanh. Cơ quan thuế tạo ra tờ khai, xác nhận doanh thu đúng.

Với hộ kinh doanh sẽ có tỷ lệ thuế không thay đổi, chỉ khai đúng, khai đủ. Chi phí người nộp thuế thực hiện việc nộp thuế theo hình thức kê khai giảm đi so với thuế khoán.

"Việc chuyển đổi từ khoán thuế sang kê khai giúp hộ kinh doanh giảm chi phí tuân thủ và thời gian thực hiện. Hộ kinh doanh nộp thuế theo hình thức kê khai sẽ có lợi hơn thuế khoán. Người nộp thuế minh bạch hơn với thủ tục đơn giản có sự tham gia của ứng dụng nền tảng, thiết bị, tối đa hỗ trợ từ phần mềm, tờ khai gợi ý", lãnh đạo Cục Thuế chia sẻ.

An Nhiên